ماده ۴۵۲ قانون مجازات اسلامی

دیه، حسب مورد حق شخصی مجنی علیه یا ولی دم است و احکام و آثار مسؤولیت مدنی یا ضمان را دارد. ذمه مرتکب جز با پرداخت دیه، مصالحه، ابراء و تهاتر، بری نمی‌ گردد. تبصره ـ ورثه مقتول به جز بستگان مادری به نسبت سهم ‌الارث از دیه مقتول نیز ارث می‌ برند.

نکات توضیحی تفسیری کترین

دیه را باید مالی دانست مانند سایر اموال که به ملکیت افراد در می آید. نخستین مالک این مال نیز به تعبیر بسیاری از حقوقدانان خود شخص مجنی علیه و در قبال جنایت وارده به او است .4099088 همچنین برخی از حقوقدانان معتقدند اگر چه دیه دارای جنبه های جزایی است، اما نباید از ماهیت دینی آن غافل ماند.4128964 برخی از حقوقدانان معتقدند اگرچه قانونگذار دیه را در مقابل خسارات بدنی که به افراد وارد می شود وضع نموده است، اما صرف شکایت مجنی علیه یا ولی دم دادگاه را ملزم به صدور حکم به پرداخت دیه نمی کند. بلکه جواز این امر منوط به مطالبه پرداخت دیه از سوی این افراد است.2578896

سوابق فقهی

فقهای امامیه اتفاق نظر دارند که دیه همچون دیگر اموال متوفی به ورثه وی منتقل می شود.292608 همچنین فقها معتقدند در فرض بدهکار بودن مقتول و اخذ دیه از قاتل از سوی ورثه وی، باید این دیه به مصرف دیون و وثایای مقتول برسد.292612

رویه قضایی

به موجب نظر کمیسیون در یکی از نشست های قضایی، دیه دارای دو جنبه ی جزایی و جبران خسارت است. لذا در هر موردی که شخص مکلف به پرداخت دیه فوت کند، امکان اخذ دیه مانند سایر دیون وی از ماترک او وجود دارد.841552