ماده ۵۱۳ قانون آیین دادرسی مدنی
پس ازاثبات اعسار، معسر می تواند از مزایای زیر استفاده نماید :
1) معافیت موقت از تأدیه تمام یا قسمتی از هزینه دادرسی در مورد دعوائی که برای معافیت از هزینه آن ادعای اعسار شده است.
2) حق داشتن وکیل معاضدتی و معافیت موقت از پرداخت حق الوکاله.
توضیح واژگان
معسر : معسر به فردی گفته می شود که یا دارایی او تکافوی پرداخت هزینه دادرسی را نکند و یا با وجود اینکه فرد مالکیت اموالی را دارد ، اما به آن ها دسترسی ندارد تا بتواند آن ها را مورد استفاده قرار دهد 144386/ و در فقه معسر به معنای مفلس به کار رفته است و کسی که مفلس است در کلام برخی فقها محجور دانسته شده است.144387
پیشینه
مشابه مفاد این ماده ذیل ماده 694 قانون آیین دادرسی مدنی پیش بینی شده بود141830/700097/
نکات توضیحی وتفسیری دکترین
آثار صدور حکم اعسار مطابق این ماده معافیت موقت از تادیه تمام یا قسمتی از هزینه دادرسی در دعوایی که حکم اعسار درباره آن صادر شده ( نه دعاوی دیگر) و حق داشتن وکیل معاضدتی و معافیت موقت از پرداخت حق الوکاله می باشد که این آثار اصولا شامل تمامی مراحل دادرسی و اجرای حکم می شود.141832/290313/144208/ برای استفاده از وکیل معاضدتی معسر باید با مراجعه به کانون وکلای دادگستری درخواست وکیل نموده و از طرف آن کانون برای تعیین وکیل مجانی اقدام می شود.290314/
انتقادات
کلمه «موقت» در بند یک این ماده برای همیشه و در هر حالت مصداق ندارد چرا که ممکن است حکم اعسار برای رسیدگی به دعوایی غیر مالی بوده و لذا نتیجه پیروزی در دعوای اصلی برای معسر پایان ناتوانی او در پرداخت هزینه دادرسی نمی باشد.144209