ماده ۱۰۲ قانون آیین دادرسی مدنی

درموارد زیر عین اظهارات اصحاب دعوا باید نوشته شود:

1. وقتی که بیان یکی از آنان مشتمل براقرار باشد.
2. وقتی که یکی از اصحاب دعوا بخواهد از اظهارات طرف دیگر استفاده نماید.
3. در صورتی که دادگاه به جهتی درج عین عبارت را لازم بداند.

توضیح واژگان

طرفین دعوا: اعم اند از خود طرفهای دعوا یا وکیلان یا نمایندگان قانونی آنان.

پیشینه

مفاد ماده ۱۰۲ قانون آییین دادرسی مدنی قبلاً در ماده ۱۳۱ ق.آ.د. م بیان شده بود.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

اصل کتبی بودن دادرسی اقتضا می‌کند که تمامی مذاکرات و مطالب ضروری، به صورت مکتوب در آید و این امر در صورتجلسه، که نحوه تنظیم آن به عهده دادگاه می‌باشد، تحقق می‌یابد، لذا تأکید ماده ۱۰۲ ق.آ.د. م به علت اهمیت موارد مذکور در آن می‌باشد. زیرا در نهایت همین اظهارات طرفین بهترین دلیل برای اثبات دعوی می‌باشد و قضات با استناد به آن‌ها نسبت به صدور رای مقتضی اقدام می‌نمایند.

اگر اظهارات هر یک از طرفین اقرار نباشد اما در جای دیگری برای طرف مقابل قابل استناد باشد، به درخواست وی باید عین اظهارات در صورتجلسه قید شود.

دادگاه‌ها برای تنظیم صورتجلسه باید کلیه اظهارات طرفین را به گونه ای که منظور آن‌ها بیان شود، یادداشت نمایند، اما در فروض مطروحه در ماده ۱۰۲ ق.آ.د. م باید عین عبارات طرفین قید شود.

سوابق و مستندات فقهی

اگر مدعی علیه اقرار به دعوای مدعی نماید و مقرله در خواست کند که اسم و مشخصات او در دیوان الحکم قاضی ثبت شود، قاضی این کار را انجام خواهد داد، البته اگر به اسم و مشخصات یا هویت مقر آگاه نباشند باید دلیلی بر این امر ارائه شود.