ماده ۱۲۳ قانون آیین دادرسی کیفری
هرگاه براي كشف واقع و روشن شدن موضوع ، تحقيق محلي يا معاينه محل ضرورت يابد و يا متهم يا شاكي درخواست نمايند ، بازپرس اقدام به تحقيقات محلي يا معاينه محل مي كند .
توضیح واژگان
تحقیقات محلی را همان حضور در محل وقوع جرم یا محل اقامت متهم یا شاکی و جمع آوری اطلاعات از اهالی محل دانسته اند.4679940 همچنین معاینه محل عبارت است از ملاحظه و بررسی صحنه جرم و آثار به جا مانده از وقوع جرم در محل ارتکاب رفتار مجرمانه است.4680004
پیشینه
سابقاً ماده 164 قانون آیین دادرسی کیفری در این خصوص وضع شده بود.484632
فلسفه و مبانی نظری ماده
در بیشتر موارد افرادی که در محل کار یا محل زندگی بزه دیده یا متهم هستند، اطلاعاتی سودمند و قابل استفاده در خصوص وضعیت آنان و سوابق اخلاقیشان دارند. این امر در بسیاری از موارد در کشف حقیقت کمک کننده است. به ویژه در جرایمی نظیر خشونت های خانگی، ترک انفاق و ... که کسب اطلاعات رکن اساسی شناخت این جرایم است، تحقیقات محلی می تواند کمک کننده باشد.1782320
مطالعات تطبیقی
در این خصوص می توان به ماده 22 کنوانسیون وین در خصوص «مصونیت اماکن مورد ماموریت» که به تصویب قوه مقننه ایران نیز رسیده است اشاره نمود.2192832
نکات توضیحی تفسیری دکترین
ماده فوق در خصوص یکی دیگر از طرق تکمیل تحقیقات که همان تحقیقات محلی است وضع شده است. حضور در محل وقوع جرم، محل اقامات متهم یا شاکی و نیز جمع آوری اطلاعات از اهالی محل بخشی از این تحقیات است.1285396بر اساس این ماده در فرض تقاضای متهم یا شاکی نیز بازپرس مکلف به تحقیق محلی یا معاینه محل است.3770896 در این خصوص وجود ضروت میان اتهام موجود در پرونده و تحقیقات مورد نظر را نباید به عنوان یکی از شرایط تحقیقات فوق الذکر فراموش کرد.3770900 این تحقیقات یا باید توسط خود مرجع تحقیق صورت گیرد یا با ارجاع وی به ضابطین و توسط آنان.1771348