ماده ۲۱۱ قانون آیین دادرسی کیفری
بازپرس مي تواند در صورتي كه شاهد يا مطلع واجد شرايط شهادت نباشد ، بدون ياد كردن سوگند ، اظهارات او را براي اطلاع بيشتر استماع كند .
پیشینه
سابقاً ماده 156 قانون آیین داردسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.640616
نکات توضیحی تفسیری دکترین
شهود تحقیق باید قبل از اظهار اطلاعات خود، به شرح و کیفیت مقرر در قانون سوگند یاد کنند. حال چنانچه شاهد تمام شرایط ادای شهادت را داشته اما حاضر به ادای سوگند نباشد، شهادت وی بدون اتیان سوگند استماع می شود. همچنین اگر شاهد فاقد شرایط شهادت بوده باشد، اطلاعات وی بدون ادای سوگند در راستای مزید اطلاع استماع می شود.891040 لذا اگرچه لازم است شهود برای رعایت اصل بی طرفی گواهان دارای شرایطی باشند، اما به نظر می رسد در صورت فقدان این شرایط نیز می توان بدون اخذ سوگند و صرفاً برای کسب اطلاعات بیشتر اطلاعات آنان را شنید.1705604لذا در این حالت می توان اظهارات آن ها را نوعی اماره قضایی تلقی کرد .4692740 چرا که شهادت وی به عنوان یک دلیل شرعی قابل ترتیب اثر دادن نیست.2343148 البته این اطلاعات را نباید هم ردیف با اطاعات اخذ شده از مطلعین دانست.1755976لذا به عنوان مثال این امکان وجود دارد که اظهارات فردی با حافظه ضعیف را برای کسب اطلاعات بیشتر استماع نمود.1756164در فرض عدم وجود جهات جرح در شاهد و نیز فقدان دلایلی مبنی بر کذب اظهارات وی، قاضی مکلف به صدور رای بر اساس شهادت شاهد است. در فرض عدم صحت قسمتی از شهادت، امکان تجزیه آن وجود درد.484536عده ای از ماده فوق چنین استنباط کرده اند که فقدان اعتبار شهادت شاهد به دلیل نخوردن قسم نمی باشد. بلکه فقدان سایر جهات است که اعتبار شهادت شاهد را مخدوش نموده و لذا در فرض وجود این شرایط و عدم سوگند، ممکن است باز هم شهادت شاهد معتبر باشد.1640416
مواد مرتبط
ماده 1315 قانون مدنی 484524