ماده ۲۱۲ قانون آیین دادرسی کیفری

اظهارات شهود و مطلعان در صورتمجلس قيد مي شود ، سپس متن آن قرائت مي گردد و به امضاء يا اثر انگشت شاهد يا مطلع مي رسد و چنانچه از امضاء يا اثر انگشت امتناع يا از اداي شهادت خودداري ورزد يا قادر به انجام آن نباشد ، مراتب در صورتمجلس قيد مي شود و تمام صفحات صورتمجلس به امضاي بازپرس و منشي مي رسد . تبصره ماده 212: بازپرس مكلف است از شاهد يا مطلع علت امتناع از امضاء يا اثرانگشت يا اداي شهادت را بپرسد و پاسخ را در صورت مجلس قيد كند .

پیشینه

سابقاً ماده 157 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.484540

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ماده فوق در راستای تصریح به کتبی بودن تحقیقات مقدماتی و اقدامات مرتبط به ان است.1285072این ماده در خصوص نحوه بازجویی از شاهد و نحوه پاسخ شاهد در جریان تحقیقات مقدماتی است که از اهمیت بسیاری نیز برخوردار است. چرا که این تحقیقات باید به گونه ای باشد که از خلال آن بتوان به حقایق دست یافت.484544 در واقع بعد از ادای سوگند، شاهد مشاهدات خود را در صورتجلسه نوشته و به سوالات پاسخ می دهد. در اوراق بازجویی از شاهد، نوشتن میان سطور، تراشیدن کلمات و کشیدن خطوط غیر نازک بر روی کلمات اضافی ممنوع است. پس از ابراز شهادت و اتمام ارائه اطلاعات، متن آن قرائت شده و به امضاء شاهد یا مطلع می رسد. در فرض فقدان امضای شاهد یا مطلع، اثر انگشت وی پذیرفته می شود. در فرض امتناع وی از امضا و اثر انگشت یا ناتوانی وی از این امور، مراتب در برگ تحقیق قید می شود.891052نکته مهم در این رویه آن است که در فرض وجود احتمال حفظ کردن مطالب یا بیانات کذب از سوی شاهد، سوالات باید به ترتیبی غیر قابل پیش بینی طراحی شوند.1524760عده ای معتقدند چنانچه بازپرس یا شخصی که اداره جلسه بر عهده او بوده است، پیش از سوگند یا در حین استماع اظهارات دروغ محل را ترک کند و جلسه توسط منشی یا کسی که صلاحیت اداره ندارد ادامه یابد، شهادت کذب محقق نمی شود.1276760