ماده ۲۰ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

سقوط دعواي عمومي موجب سقوط دعواي خصوصي نيست . هرگاه تعقيب امر كيفري به جهتي از جهات قانوني موقوف يا منتهي به صدور قرار منع تعقيب يا حكم برائت شود ، دادگاه كيفري مكلف است ، در صورتي كه دعواي خصوصي در آن دادگاه مطرح شده باشد ، مبادرت به رسيدگي و صدور رأي نمايد .

پیشینه

ماده 10 قانون آیین دادرسی کیفری 1378 مقرر میداشت:" در امور مالی هرگاه قبل از صدور حکم قطعی،متهم فوت کند،ادعای خصوصی به قوت خود باقیست.اسقاط حقوق عمومی به جهاتی از جهات قانونی موجب اسقاط حقوق خصوصی نمیشود."[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

حاکمیت امر مختوم کیفری ،ایجاب میکند که از طرح مجدد دعوای کیفری خودداری شود.اما این حاکمیت مانع از این نیست که متضرر از جرم دعوای ضرر و زیان ناشی از جرم را متعاقب بر تصمیم مراجع کیفری اقامه کند.[۲] به عبارتی دیگر دعوای مدنی و کیفری از نظر نتیجه،لازم و ملزوم یکدیگر نیستند.بنابراین چنانچه متهم از جنبه عمومی برائت حاصل کند،ممکن است حکم به محکومیت وی از جنبه خصوصی داده شود.[۳]گفتنی است تکلیف مذکور در ماده،در صورتی است که دعوای خصوصی در دادگاه مطرح شده باشد ولی در این دادگاه قرار موقوفی تعقیب،منع تعقیب یا حکم برائت صادر شده باشد.اما اگر اتهام در دادسرا به صدور قرار منع یا موقوفی تعقیب منتهی شود، از آنجا که اصولا دادسرا مقام مطالبه ضرر و زیان نیست،به این دلیل موجه که پرونده به دادگاه ارسال نمیشود،تکلیفی در این باره بر دادگاه کیفری وارد نمیشود.[۴]در این مورد در فرض سکوت مدعی خصوصی درباره دعوای خصوصی،با وجود اقامه دعوای کیفری در دادگاه،مرجع کیفری تنها به جنبه عمومی جرم رسیدگی میکند و تکلیفی در جهت جنبه خصوصی ندارد و مدعی برای درخواست جبران خسارت الزاما باید به دادگاه حقوقی مراجعه کند.[۵]

منابع

{{پانویس}}

  1. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 701212
  2. محمد آشوری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 13. سمت، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1094516
  3. عباس زراعت. اصول آیین دادرسی کیفری ایران. چاپ 2. مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4072428
  4. علی خالقی. نکته ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4713384
  5. رجب گلدوست جویباری. آیین دادرسی کیفری منطبق با ق.آ.د.ک جدید مصوب 1392. چاپ 2. جنگل، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4959104