ماده ۴۲۷ قانون آیین دادرسی کیفری
ماده ۴۲۷ قانون آیین دادرسی کیفری:آرای دادگاه‌های کیفری جز در موارد زیر که قطعی محسوب می‌شود، حسب مورد در دادگاه تجدیدنظر استان همان حوزه قضائی قابل تجدیدنظر یا در دیوان عالی کشور قابل فرجام است: الف - جرائم تعزیری درجه هشت باشد. ب - جرائم مستلزم پرداخت دیه یا آرش، در صورتی که میزان یا جمع آنها کمتر از یک دهم دیه کامل باشد. تبصره ۱ ماده ۴۲۷: در مورد مجازات‌های جایگزین حبس، معیار قابلیت تجدیدنظر، همان مجازات قانونی اولیه است. تبصره ۲ ماده ۴۲۷: آراء قابل تجدیدنظر، اعم از محکومیت، برائت، یا قرارهای منع و موقوفی تعقیب، اناطه و تعویق صدور حکم است. قرار رد درخواست واخواهی یا تجدیدنظر خواهی، در صورتی مشمول این حکم است که رأی راجع به اصل دعوی، قابل تجدیدنظر خواهی باشد.
توضیح واژگان
تجدید نظر در لغت به معنای دوباره نظر کردن در امر یا نوشته‌ای است. ۴۱۸۶۹۹۲
فلسفه و مبانی نظری ماده
در راستای جلوگیری از اشتباهات قضایی، اکتفا به یک بار رسیدگی منطقی نبوده و لازم است حکم صادره پیش از اجرا مورد رسیدگی مجدد در مرجعی بالاتر نیز قرار بگیرد. ۴۷۱۰۵۵۲ این رویه مبتنی بر پیش بنی سیستم‌های دو درجه ای در بسیاری از نظام‌های حقوقی است. بدین معنی که اصل بر غیر قطعی بودن آراء دادگاه‌های بدوی و امکان تجدید نظر از آنها در مرجع بالاتر است. ۳۹۵۴۱۷۶
بررسی تطبیقی
بند پانزدهم ماده ۱۴ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی بر اصل قابلیت اعتراض نسبت به تمام احکام صادره از محاکم و استثناء بودن خلاف آن تأکید کرده‌است. ۴۷۱۰۵۷۶
نکات توضیحی تفسیری دکترین
ماده فوق به جای احصاء آراء قابل تجدید نظر به بررسی احکام قطعی و غیرقابل تجدید نظر پرداخته‌است. ۴۸۸۱۵۹۶ مقصود از تجدید نظر نیز قضاوت کردن مجدد آراء کیفری است. ۴۱۸۷۰۰۴بر اساس این ماده کلیه جرایم تعزیری درجه یک تا هشت و همچنین جرایم مستوجب قصاص و حد قابل تجدید نظر خواهی هستند. بعلاوه تمام جرایم مستوجب دیه بیش از یک دهم دیه کامل نیز قابل تجدید نظر می‌باشند. البته با توجه به تغییر نرخ دیه در هر سال باید قائل به افزایش میزان جرایم مستوجب پرداخت دیه بود. ۴۸۸۱۶۲۴ همچنین در صورت ورود صدمات متعدد به بدن مجنی علیه که دیه یا آرش جمع آنها بیش از ده درصد دیه کامل باشد، امکان تجدید نر خواهی از حکم صادره وجود دارد. ۴۷۱۰۶۲۰
بر اساس ماده فوق باید اصل را بر غیر قطعی بودن احکام و قابل اعتراض بودن آنها دانست که اصلی است ناشی از دو درجه ای بودن رسیدگی‌ها. ۴۷۱۰۵۴۴
احکام قابل تجدید نظر لزوماً احکامی دائر بر محکومیت متهم نیستند. بلکه احکام مبتنی بر برائت، صدور قرار منع یا موقوفی تعقیب، قرارهای اعدادی نظیر اناطه نیز در فرض عدم صدور برای جرایم مندرج در بندهای «الف» و «ب» ماده فوق قابل تجدید نظر خواهی هستند. ۴۷۱۰۷۱۶