عنصر روانی بزۀ قاچاق کالا و ارز
عنصر روانی بزۀ قاچاق کالا و ارز عنوان مقاله ای از است که در فروردین 1400 و در شماره 22 نشریه مطالعات حقوق تطبیقی معاصر منتشر شده است.
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
امید رستمی غازانی
استادیار دانشگاه بینالمللی اهل بیت (ع)
10.22034/law.2021.12953
چکیده
امروزه در پرتو تحولات حقوق کیفری، عنصر روانی بهعنوان یکی از عناصر جرم در کنار عنصر مادی پذیرفته شده است. لیکن قانونگذار عموماً در تبیین عناصر جرم اهتمام لازم را در بیان دقیق عنصر روانی جرایم ندارد و این امر گاه سبب بروز دیدگاههای متعارض در خصوص عنصر روانی جرایم میشود و این موضوع در خصوص بزۀ قاچاق کالا و ارز نیز صادق است. با توجه به تعریف قانونی این بزه و مصادیق متعدد مصرح آن در قوانین مختلف، در زمینۀ عنصر روانی موردنیاز برای تحقق این بزه در بین حقوقدانان و بعضاً رویۀ قضایی، اختلاف نظرهای جدی ایجاد شده است. بر این اساس، برخی قائل به عمدی بودن و در مقابل برخی قائل به مادی صرف بودن این بزه هستند. در این مقاله ضمن تبیین دلایل دیدگاههای یادشده، در نهایت به نحو مستدل دیدگاه مختار نگارنده مبنی بر عمدی بودن بزۀ قاچاق کالا و ارز تشریح شده است. اصل عمدی بودن بزه، اصل استثنایی بودن بزه با مسئولیت مطلق، اصل برائت، اصل تفسیر به نفع متهم، اصل تناسب بین بزه و مجازات، و وحدت ملاک از موارد مصرح عنصر روانی در قانون و ... همگی بر عمدی بودن بزۀ قاچاق کالا و ارز دلالت دارند، لیکن گاه رویکرد سیاست کیفری تقنینی و قضایی بر نوعی تسامح در احراز عناصر عمد دلالت دارد که این امر ریشه در صدق عنوان بزۀ اقتصادی بر جرایم و تخلفات قاچاق کالا و ارز دارد.
کلیدواژهها
عمد عنصر روانی غیرعمد قاچاق مادی صرف