ماده ۲۰۵ قانون آیین دادرسی کیفری

در صورتي كه شاهد يا مطلع از نيروهاي مسلح باشد ، بايد حداقل بيست و چهار ساعت پيش از تحقيق يا جلسه محاكمه از طريق فرمانده يا رئيس او دعوت شود . فرمانده يا رئيس مربوط مكلف است پس از وصول دستور مقام قضائي ، شخص احضار شده را در موقع مقرر بفرستد .

پیشینه

سابقاً ماده 150 قانون آیین دادرسی کیفری در این خصوص وضع شده بود.

فلسفه و مبانی نظری ماده

اصولاً تابعین نظامی و انتظامی فاقد اراده و اختیارات شخصی بوده و تصمیمات اتخاذی در خصوص آن ها وابسته به مقامات مافوق ایشان است.لذا احضار آن ها هم باید به وسیله مقامات مسئول آن ها صورت گیرد. البته این فلسفه به موارد مشابه نظیر دانش آموزان مدارس و یا افراد نظیر آن ها نمی باشد.484440 گروهی نیز علت وضع این ماده را مقام و شأن بالای نیروهای مسلح دانسته اند که لازم است برای حفظ این جایگاه مقررات خاصی در خصوص نحوه احضار آن ها وجود داشته باشد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

به عقیده گروهی اگرچه بازپرس می تواند به هر طریق مقتضی اقدام به احضار شهود کند، اما در خصوص نیروهای مسلح، این احضار باید مطابق با مقررات قانونی و از طریق فرمانده یا رییس وی در فاصله زمانی بیست و چهار ساعت پیش از تحقیق یا جلسه محاکمه باشد.لذا فرمانده مکلف است بعد از وصول دستور ، شخص احضار شده را در موقع مقرر اعزام کند. در صورت خودداری فرمانده یا رییس از اعزام عضو نیروهای مسلح، تخلف کرده و مستوجب تعقیب اداری است. مگر در فرض مقدور نبودن وی به اعزام فرد احضار شده. در چنین فردی تکلیف شخص احضار شده توسط قانون روشن نشده است. عده ای معتقدند در این حالت باید مقررات عمومی راجع به احضار و جلب شهود اعمال شود.

انتقادات

عده ای معتقدند این ماده دارای اجمال بوده و مشخص نیست موضوع آن فقط خادمین نظامی یا انتظامی مشغول هستند یا دیگر پرسنل جانبی نظیر پزشکان نظامی یا کارکنان اداری و خدماتی را نیز در بر می گیرد یا نه. البته عده ای در پاسخ به این سوال معتقدند این ماده تمام تابعان نظامی را در می گیرد.

مواد مرتبط

دستور العمل نحوه احضار و جلب فرماندهان و مسئولین نیرو های مسلح (مصوب 1384)