ماده ۸۲۹ قانون مدنی
قبول موصیله قبل از فوت موصی مؤثر نیست و موصی میتواند از وصیت خود رجوع کند حتی در صورتی که موصیله موصی به را قبض کرده باشد.
توضیح واژگان
وصیت را، به معنای وصل و الحاق دانسته اند؛ به عبارتی موصی با وصیت، تصرفات زمان حیات خود در اموالش را، به تصرفات پس از وفات خویش وصل می کند.(660872) و تملیک عین یا منفعت مال به دیگری، پس از مرگ مالک را، وصیت گویند(1003247) و وصیت، عبارت است از ایقاعی قهری که به موجب آن، وصی حق دارد تصرفاتی تحت عنوان موصی به را، در مال موضوع وصیت انجام دهد(361162)
پیشینه
ماده 909 قانون مدنی مصر نیز، قابلیت رجوع موصی از وصیت خویش را، پیش بینی نموده است.(1333533)
نکات توضیحی تفسیری دکترین
برخی از حقوقدانان، معتقدند درفرضی که وصیت، به صورت شرط ضمن عقد ایجاب شده باشد؛ قابل رجوع نیست.(90636) اما برخی دیگر، حق رجوع را قابل اسقاط نمی دانند(360729) و ورثه موصی، حق رجوع از وصیت را ندارند؛ و نمی توان پس از فوت موصی، احکام هبه، نظیر قبض و رجوع را، در وصیت جاری دانست.(893531) و حق رجوع، نسبت به قسمتی از موصی به هم، امکانپذیر است.(360729) و موصی، حتی درصورت قبول وصیت توسط موصی له یا وصی، حق رجوع از وصیت خود را دارد. (61720)
سوابق فقهی
رجوع از وصیت، با شهادت شهود و انضمام سوگند به آن، امکانپذیر خواهد بود.(922742) و وصیت در حیات موصی، لازم نیست(173310) و جملاتی نظیر (فسخ نمودم)، (مال من بر او حرام است) و (حق ورثه خودم است) و ... دلالت بر رجوع از وصیت دارد.(891416)
مصادیق و نمونه ها
- پاره نمودن وصیت نامه، دلالت بر رجوع از آن دارد.(187100)
- رجوع موصی از وصیت به ملک مسکونی، جایز است؛ حتی اگر موصی له در آن ملک، سکنی گزیده باشد.(891415)