ماده ۸۷۷ قانون مدنی

در صورت اختلاف در زمان انعقاد نطفه، امارات قانونی که برای اثبات نسب مقرر است رعایت خواهد شد.

توضیح واژگان

نسب یعنی رابطه شرعی و قانونی هر شخص با اشخاص به وجود آورنده او(337555)

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اماره قانونی نسب را، می توان عبارت از تولد طفل، در فاصله بین شش تا 10 ماه از تاریخ نزدیکی زن با همسر خویش، دانست.(38570) و اگر زوجه در مدت چهارماه از ازدواج، فرزندی به دنیا آورد، این فرزند ملحق به زوج نبوده؛ و ارث نخواهدبرد.(51905) و برای حمل، سه دوره را می توان تجسم نمود: اول دوره سقط (تا شش ماهگی)، دوم دوره حمل(شش تا نه ماهگی) و سوم دوره تأخر(بعد از نه ماهگی). که البته دوره سوم به دلیل بزرگتر شدن جنین، برای حمل و مادر، احتمال خطر وجوددارد.(51903) و بعضی از حقوقدانان، این ماده را ملاکی برای امکان یا عدم امکان انتساب حمل به شوهر زن، قرارداده اند.(51904) (38696) درحالی که چنین استنباطی صحیح نیست؛ چراکه ماده مزبور، تردیدی در نسب حمل ندارد؛ و او را منتسب به همسر زوجه می داند؛ بلکه شک مربوط به زمان انعقاد نطفه را، برطرف می نماید.(38696)

مستندات فقهی

درمورد اماره نسب، ادعای اجماع شده است. چراکه جمیع فقها با استناد به آیه 15 سوره احقاف " وَوَصَّیْنَا الإنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کُرْهًا وَوَضَعَتْهُ کُرْهًا وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلاثُونَ شَهْرًا ..." که مدت بارداری و شیردهی را مجموعاً 30 ماه ذکرنموده است؛ و نیز مستند به آیه 14 سوره لقمان " وَ وَصَّیْنَا الإنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِی عَامَیْنِ ..." که دوران رضاع را عبارت از 24 ماه می داند؛ درنتیجه با کسر مدت دو سال از 30 ماه، حداقل دوران بارداری را، شش ماه برآورد نموده اند.(1111647)