ماده ۲۱۷ قانون آیین دادرسی کیفری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۲۱۷ قانون آیین دادرسی کیفری:به منظور دسترسي به متهم و حضور به موقع وي ، جلوگيري از فرار يا مخفي شدن او و تضمين حقوق بزه ديده براي جبران ضرر و زيان وي ، بازپرس پس از تفهيم اتهام و تحقيق لازم ، در صورت وجود دلايل كافي ، يكي از قرارهاي تأمين زير را صادر مي كند : الف - التزام به حضور با قول شرف ب - التزام به حضور با تعيين وجه التزام پ - التزام به عدم خروج از حوزه قضائي با قول شرف ت - التزام به عدم خروج از حوزه قضائي با تعيين وجه التزام ث - التزام به معرفي نوبه اي خود به صورت هفتگي يا ماهانه به مرجع قضائي يا انتظامي با تعيين وجه التزام ج - التزام مستخدمان رسمي كشوري يا نيروهاي مسلح به حضور با تعيين وجه التزام ، با موافقت متهم و پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان از سوي سازمان مربوط چ - التزام به عدم خروج از منزل يا محل اقامت تعيين شده با موافقت متهم با تعيين وجه التزام از طريق نظارت با تجهيزات الكترونيكي يا بدون نظارت با اين تجهيزات ح - اخذ كفيل با تعيين وجه الكفاله خ - اخذ وثيقه اعم از وجه نقد ، ضمانت نامه بانكي ، مال منقول يا غيرمنقول د - بازداشت موقت با رعايت شرايط مقرر قانوني تبصره 1 ماده 217: در صورت امتناع متهم از پذيرش قرار تأمين مندرج در بند ( الف ) ، قرار التزام به حضور با تعيين وجه التزام صادر و در صورت امتناع از پذيرش قرارهاي مندرج در بندهاي ( ب ) ، ( پ ) ، ( ت ) و ( ث ) قرار كفالت صادر مي شود . تبصره 2 ماده 217: در مورد بندهاي ( پ ) و ( ت ) ، خروج از حوزه قضائي با اجازه قاضي ممكن است . تبصره 3 ماده 217: در جرائم غير عمدي در صورتي كه به تشخيص مقام قضائي تضمين حقوق بزه ديده به طريق ديگر امكان پذير باشد ، صدور قرار كفالت و وثيقه جايز نيست .

توضیح واژگان

وجه التزام مبلغی است که طرفین در حین انعقاد عقد، به عنوان میزان خسارت مادی یا معنوی احتمالی ناشی از عدم اجرای تعهد یا تأخیر در اجرای آن پیش بینی می کنند.[۱] وجه التزام را از سنخ ضمانت دانسته اند.[۲] وجه الکفاله در امور کیفری نیز مالی است که کفیل تعهد می کند در فرض عدم احضار مکفول عنه پرداخت کند.[۳]

پیشینه

سابقاً ماده 132 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.[۴]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

قرار های تامین کیفری را باید نوعی قرار محدود کننده آزادی متهم تلقی کرد که وسیله ای است برای تضمین حضور متهم در مراحل تحقیقات، رسیدگی و اجرای حکم است.[۵] اقسام این قرار ها به صورت انحصاری در ماده فوق احصاء شده اند. به علاوه صرفاً امکان صدور یکی از این قرار ها برای متهم وجود دارد.[۶]به نظر میرسد به موجب ماده فوق، مقدمه واجب برای اخذ تامین از متهم، تفهیم اتهام به وی است.[۷] همچنین لازم است دلایل کافی بر وقوع جرم و ارتکاب آن توسط متهم وجود داشته باشد. در این حالت هدف از صدور قرار تامین دسترسی به متهم است. عدم صدور قرار تامین در چنین شرایطی را باید تخلف محسوب کرد.[۸] در فرض شخص حقوقی بودن متهم، به دلیل انتفاء فرار یا اختقاء وی صدور قرار های تامین را در خصوص آن ها منتفی دانسته اند.[۹]

مستندات فقهی

روایتی از حضر علی (ع) وجود دارد که به موجب آن، پذیرش کفالت در حدود ممنوع است.[۱۰] در این خصوص روایتی از امام صادق (ع) نیز وجود دارد.[۱۱]

رویه قضایی

نظریه مشورتی 7/94/693مورخ 1394/3/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه: منظور مقنن از عبارت  « وجود دلایل کافی » در ذیل ماده 217 قانون آیین دادرسی کیفری 1392، دلایل ناظر بر توجه اتهام است و صدور قرار تأمین کیفری منوط به تفهیم اتهام است، اگر چه در ماده 168 قانون مرقوم آمده  که بازپرس نباید بدون دلیل کافی بر توجه اتهام، کسی را به عنوان متهم، احضار یا جلب کند،  اما برابر ذیل ماده 217 قانون فوق الذکر، پس از احضار یا جلب متهم و انجام تحقیقات لازمه، اگر بازپرس مطابق دلایل موجود، کماکان اتهام را متوجه متهم تشخیص بدهد، می­تواند اقدام به اخذ تأمین کیفری بنماید.[۱۲]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 345320
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 345336
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد پنجم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 345356
  4. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 484100
  5. علی خالقی. آیین دادرسی کیفری. چاپ 13. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1285476
  6. علی خالقی. آیین دادرسی کیفری. چاپ 13. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1285484
  7. مجله قضایی و حقوقی دادگستری شماره 30 بهار 1379. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 588080
  8. علی خالقی. نکته ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4692880
  9. علی خالقی. نکته ها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4708056
  10. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3759004
  11. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و محمدحسین (ترجمه) مهوری. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد بیست وسوم) (معاملات 1). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3759000
  12. نصرت حسن زاده. محشای قانون آیین دادرسی کیفری کاربردی مصوب 1392. چاپ 1. جنگل، 1397.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279756