ابعاد حقوقی بهره برداری از هیرمند
ابعاد حقوقی بهره برداری از هیرمند نام مقاله‌ای از نرگس اکبری، علی مشهدی و حسین کاظمی فروشانی است که در شماره شصت و هشتم (مهر 1399) فصلنامه علمی پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.
چکیده
رودخانة بینالمللی هیرمند یک رودخانة مرزی بین کشورهای افغانستان و ایران میباشد که سرچشمة آن در خاک کشور افغانستان واقع شده است و یکی از موضوعات حقوقی- سیاسی بین ایران و افغانستان از زمان امضای عهدنامة پاریس 1857 تاکنون بوده است. هدف افغانستان از سدسازیهای متعدد بر هیرمند تأمین آب مورد نیاز برای شرب، کشاورزی، صنعت، انرژی برق آبی، کنترل سیلاب و ... است. با این حال پیامدهای زیست‌محیطی این سدسازیها در سطح داخلی و بینالمللی بحث برانگیز است. کاهش حقابة ایران منجر به خشکسالی و بیابانزایی، کاهش فراوردههای غذایی محلی، فقر گروه‌های حاشیهنشین جامعه و مهاجرت، تغییر شیوة زندگی برخی از ساکنان منطقه از کشاورزی، شکار و ماهیگیری به فعالیتهای غیرقانونی چون سرقت، آدمربایی، قاچاق مواد مخدر، کالا و سوخت شده است. مقاله با روش توصیفی – تحلیلی بر آن است تا با استفاده از رویة داوری و قضایی، عرف بینالمللی تعهدات بینالمللی افغانستان را در زمینة بهرهبرداری از هیرمند تبیین نماید و نتیجه میگیرد که دولت افغانستان بموجب تعهدات عرفی متعهد میباشد از رودخانة هیرمند بطور منصفانه و معقول طوری که آسیب جدی به کشور پائین‌دست (ایران) وارد نشود بهرهبرداری نمایند و علاوه بر آن حل این مسئله نیازمند همکاری هر دو کشور میباشد.
کلیدواژه‌ها
- استفاده منصفانه و معقول
- منع ایراد آسیب مهم
- هیرمند
- سدسازی
- افغانستان و ایران
مواد مرتبط
- ماده 2 کنوانسیون سازمان ملل متحد در خصوص استفاده غیرکشتیرانی از آبراه‌های بینالمللی
- ماده 24 کنوانسیون سازمان ملل متحد در خصوص استفاده غیرکشتیرانی از آبراه‌های بینالمللی
- ماده 2 منشور سازمان ملل متحد