ارزیابی تحکیم امنیت هسته‌ای و نظام عدم گسترش با معیار حقوق بین‌الملل عرفی
ارزیابی تحکیم امنیت هسته‌ای و نظام عدم گسترش با معیار حقوق بین‌الملل عرفی نام مقاله ای از نادر ساعد است که در شماره چهارم (مهر 1382) فصلنامه پژوهشهای حقوقی منتشر شده است.
چکیده
عدم گسترش در معنای خاص و مضیق آن، ناظر بر عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای بر اساس معاهده 1968 است. این معاهده تاکنون نزدیک به سه و نیم دهه از حیات اجرائی خود را سپری کرده و 188 دولت را در گستره اعضای خود جای داده است. در کنار آن، قطعنامه‌های صادره توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد و شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص این حوزه و جلوگیری از گسترش افقی سلاح‌های هسته‌ای (افزایش تعداد دارندگان این سلاح) چنین می‌نماید که عدم گسترش با صلح و امنیت بین‌المللی پیوند عمیق یافته است. مسأله این است که آیا عدم گسترش به هنجاری عرفی نیز تبدیل شده است؟
این نوشتار به بررسی این موضوع و ارزیابی تحکیم امنیت هسته‌ای با شاخص حقوق بین‌الملل عرفی اختصاص دارد. به اعتقاد نویسنده، به رغم اینکه تحولات مهم و شگرفی در عرصه بین‌المللی به ویژه از دهه 1990 به بعد رخ داده اما هنوز موانع جدی عرفی شدن این نظام به قوت خود باقی است و نمی‌توان به سادگی چنین وصفی را به قواعد عدم گسترش تسری داد.
کلید واژه ها
- عدم گسترش
- امنیت هسته ای
- حقوق بین الملل عرفی
- شورای امنیت
- آژانس بین المللی انرژی اتمی