ارزیابی تحکیم امنیت هستهای و نظام عدم گسترش با معیار حقوق بینالملل عرفی
ارزیابی تحکیم امنیت هستهای و نظام عدم گسترش با معیار حقوق بینالملل عرفی نام مقاله ای از نادر ساعد است که در شماره چهارم (مهر 1382) فصلنامه پژوهشهای حقوقی منتشر شده است.
چکیده
عدم گسترش در معنای خاص و مضیق آن، ناظر بر عدم گسترش سلاحهای هستهای بر اساس معاهده 1968 است. این معاهده تاکنون نزدیک به سه و نیم دهه از حیات اجرائی خود را سپری کرده و 188 دولت را در گستره اعضای خود جای داده است. در کنار آن، قطعنامههای صادره توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد و شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص این حوزه و جلوگیری از گسترش افقی سلاحهای هستهای (افزایش تعداد دارندگان این سلاح) چنین مینماید که عدم گسترش با صلح و امنیت بینالمللی پیوند عمیق یافته است. مسأله این است که آیا عدم گسترش به هنجاری عرفی نیز تبدیل شده است؟
این نوشتار به بررسی این موضوع و ارزیابی تحکیم امنیت هستهای با شاخص حقوق بینالملل عرفی اختصاص دارد. به اعتقاد نویسنده، به رغم اینکه تحولات مهم و شگرفی در عرصه بینالمللی به ویژه از دهه 1990 به بعد رخ داده اما هنوز موانع جدی عرفی شدن این نظام به قوت خود باقی است و نمیتوان به سادگی چنین وصفی را به قواعد عدم گسترش تسری داد.
کلید واژه ها
- عدم گسترش
- امنیت هسته ای
- حقوق بین الملل عرفی
- شورای امنیت
- آژانس بین المللی انرژی اتمی
مواد مرتبط
- ماده 6 معاهده 1968
- ماده 3 معاهده ان.پی.تی
- ماده 6 معاهده ان.پی.تی
- ماده 10 معاهده عدم گسترش 1968
- ماده 17 معاهده عدم گسترش 1968
- ماده 12 معاهده جنوبگان 1959
- ماده 4 معاهده منع محدود آزمایش های هسته ای 1963
- ماده 16 معاهده ماورای جو 1967
- ماده 30 معاهده منع استقرار سلاح هسته ای در آمریکای لاتین و کارائیب (تلاتلولکو) 1967
- ماده 10 معاهده ان.تی.پی
- ماده 8 کنوانسیون زیر بستر دریاها 1971
- ماده 13 کنوانسیون سلاح های بیولوژیک 1972
- ماده 15 معاهده موشک های ضد بالستیک 1972
- ماده 9 معاهده منع آزمایش های هسته ای آستانه 1974
- ماده 21 کنوانسیون حفاظت فیزیکی از مواد هسته ای 1980
- ماده 13 معاهده منطقه عاری از سلاح های هسته ای آسیا اقیانوسیه 1985
- ماده 10 موافقت نامه تخریب و عدم تولید سلاح های شیمیایی و تسهیل انعقاد کنوانسیونی جهان شمول در مورد سلاح های شیمیایی 1990
- ماده 16 کنوانسیون سلاح های شیمیایی 1993
- ماده 22 معاهده عاری سازی آسیای جنوب شرقی از سلاح هسته ای 1995 (بانکوک)
- ماده 10 معاهده منع جامع آزمایش های هسته ای 1996
- ماده 20 معاهده منطقه عاری سازی آفریقا از سلاح های هسته ای 1996 (پلیندابا)
- ماده 24 منشور ملل متحد
- قطعنامه 678 شورای امنیت 1990
- قطعنامه 687 شورای امنیت 1991
- قطعنامه 825 شورای امنیت ( در مورد کره شمالی )
- قطعنامه 255 شورای امنیت
- قطعنامه 984 شورای امنیت 1995
- قطعنامه 2625 شورای امنیت 1970
- قطعنامه 2734 شورای امنیت 1970
- ماده 6 معاهده عدم گسترش 1968