اصل ۱۵ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۲۳۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ دسامبر ۲۰۲۳
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
اصل 15 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: زبان‏ و خط رسمي‏ و مشترك‏ مردم‏ ايران‏ فارسي‏ است‏. اسناد و مكاتبات‏ و متون‏ رسمي‏ و كتب‏ درسي‏ بايد با اين‏ زبان‏ و خط باشد ولي‏ استفاده‏ از زبانهاي‏ محلي‏ و قومي‏ در مطبوعات‏ و رسانه‌ هاي‏ گروهي‏ و تدريس‏ ادبيات‏ آنها در مدارس‏، در كنار زبان‏ فارسي‏ آزاد است‏.
'''اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران''': زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است‏. [[سند رسمی|اسناد]] و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در [[مطبوعات]] و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس‏، در کنار زبان فارسی آزاد است‏.
 
* [[اصل ۱۴ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]]
* [[اصل ۱۶ قانون اساسی|مشاهده اصل بعدی]]
 
== اصول و مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]


== پیشینه ==
== پیشینه ==
قبل از ظهور اسلام خط و زبان ایران، خط و ربان پهلوی و مشهور به فارسی میانه بود. پس از حمله اعراب به ایران این زبان با عربی آمیخته شد و در قرون سوم و جهارم به اسامی مختلفی چون دری ، پارسی دری و یا فارسی خوانده می شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4718800|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref>
قبل از ظهور اسلام خط و زبان ایران، خط و زبان پهلوی و مشهور به فارسی میانه بود، پس از حمله اعراب به ایران، این زبان با عربی آمیخته شد و در قرون سوم و جهارم به اسامی مختلفی چون دری، پارسی دری یا فارسی خوانده می‌شد.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4718800|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
زبان از بارزترین عوامل شناخت یک ملت در مقابل ملل دیگر است. به همین جهت است که دولتهای استعمارگر، سعی می کنند تا با القاء زبان بیگانه، هویت و انسجام ملی آن کشور را متلاشی سازند. زبان بدون خط از بنیان مستحکمی برخوردار نخواهد بود چرا که بدون خط میراث ملی در گذر زمان آسیب پذیر است و تدریجا نابود می شود. بنابر این خط از ابزار های نگهبان میراث یک جامعه تلقی می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4718788|صفحه=|نام۱=امیر|نام خانوادگی۱=ساعدوکیل|نام۲=پوریا|نام خانوادگی۲=عسکری|چاپ=3}}</ref>از آنجا که زبان و خط مشترک بیشتر مردم ایران فارسی است و در قانون اساسی به عنوان زبان و خط رسمی شناخته شده اسناد و مکاتبات رسمی با این خط و زبان نوشته می شود. در عین حال هر یک از قومیت های موجود در ایران می توانند زبان محلی خود را حفظ کنند و در مطبوعات و رسانه های گروهی از آن استفاده کنند همچنین برای تعلیم و تدریس و تربیت از آن بهره گیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3211356|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref>
زبان از بارزترین عوامل شناخت یک [[ملت]] در مقابل ملل دیگر است، به همین جهت است که [[دولت|دولتهای]] استعمارگر، سعی می‌کنند تا با القاء زبان بیگانه، [[هویت]] و انسجام ملی آن کشور را متلاشی سازند. زبان بدون خط از بنیان مستحکمی برخوردار نخواهد بود، چرا که بدون خط، میراث ملی در گذر زمان آسیب‌پذیر است و تدریجاً نابود می‌شود، بنابر این خط از ابزارهای نگهبان میراث یک جامعه تلقی می‌شود،<ref name=":0" /> از آنجا که زبان و خط مشترک بیشتر مردم ایران فارسی است و در [[قانون اساسی]] به عنوان زبان و خط رسمی شناخته شده، اسناد و مکاتبات رسمی با این خط و زبان نوشته می‌شود، در عین حال هر یک از قومیت‌های موجود در ایران می‌توانند زبان محلی خود را حفظ کنند و در مطبوعات و رسانه‌های گروهی از آن استفاده کنند، همچنین برای تعلیم و تدریس و تربیت از آن بهره گیرند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3211356|صفحه=|نام۱=آیت اله عباسعلی|نام خانوادگی۱=عمیدزنجانی|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات توضیحی ==
در جمهوری اسلامی ایران همانند سایر کشورهای جهان ، زبان و خط رسمی و مشترکی وجود دارد که زبان و خط فارسی است و دلیل این انتخاب این است که تعدد و تفرقه خط و زبان موجب بروز مشکلات در مکالمات و مکاتبات می شود و این امر دلیل برتری یک زبان بر زبان دیگر نیست بلکه به علت فارسی زبان بودن اکثریت و نیز ابتنای اساس و بقای ایران بر زبان فارسی انتخاب شده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی شماره  46 مهر و آبان 1383|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1980452|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
 
== مقالات مرتبط ==


== اصول مرتبط ==
* [[نقش مبانی زبان محور در تفسیر پویای اسناد حقوقی بین المللی (با تاکید بر عبارت Task Force)]]
[[ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی]]


[[ماده ۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده 58 قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[سازکارهای صیانت از حق استفاده از زبان مادری در مراجع بینالمللی و ملّی: تأملی بر رویه قضایی بین‌المللی]]
* [[نگرش نظام‌مند به قانون اساسی مبتنی بر الگوهای انسجام متن]]


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۷: خط ۳۰:


[[رده:اصول قانون اساسی]]
[[رده:اصول قانون اساسی]]
[[رده:زبان، خط، تاریخ و پرچم رسمی کشور]]