اصل ۲۴ قانون اساسی: تفاوت میان نسخه‌ها

ر
جز (added Category:حقوق ملت using HotCat)
(ر)
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''اصل ۲۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند مگر آنکه مخل به مبانی اسلام یا حقوق عمومی باشد. تفصیل آن را قانون معین می‌کند.
'''اصل ۲۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:''' نشریات و [[مطبوعات]] در بیان مطالب آزادند مگر آنکه مخل به مبانی اسلام یا [[حقوق عمومی]] باشد. تفصیل آن را [[قانون]] معین می‌کند.
 
* [[اصل ۲۳ قانون اساسی|مشاهده اصل قبلی]]
* [[اصل ۲۵ قانون اساسی|مشاهده اصل بعدی]]


== اصول و مواد مرتبط ==
== اصول و مواد مرتبط ==
[[اصل ۱۴ قانون اساسی]]
[[اصل ۱۴ قانون اساسی]]
[[اصل ۲۰ قانون اساسی]]
[[اصل ۱۶۸ قانون اساسی]]


== پیشینه ==
== پیشینه ==
در قانون مشروطه (اصل بیستم متمم) آمده‌است: عامه مطبوعات غیر از کتب ضلال و مواد مضره بدین مبین آزاد و ممیزی در آن ممنوع است. به نظر شیخ فضل‌الله نوری به موجب این ماده بسیاری از انحرافات حلال شده‌است زیرا که فقط دو امر مشتثنی شده و حال آنکه محرمات ضروریه بیش از اینهاست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (جلد اول) (اصول و مبانی کلی نظام)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5157008|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=12}}</ref>
در [[اصل ۲۰ متمم قانون اساسی مشروطه|اصل بیستم متمم قانون اساسی مشروطه]] آمده‌است: عامه مطبوعات غیر از کتب ضلال و مواد مضره به دین مبین آزاد و ممیزی در آن ممنوع است. به نظر شیخ فضل‌الله نوری به موجب این ماده بسیاری از انحرافات حلال شده‌است زیرا که فقط دو امر مستثنی شده و حال آنکه محرمات ضروریه بیش از اینهاست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (جلد اول) (اصول و مبانی کلی نظام)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5157008|صفحه=|نام۱=سیدمحمد|نام خانوادگی۱=هاشمی|چاپ=12}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
آزادی مطبوعات ارتباط وثیقی با حق آگاهی شهروندان داردو مطبوعات به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای بیان اندیشه و عقیده در قوانین اساسی مورد شناسایی قرار گرفته و حقوق دست اندر کاران آن‌ها تضمین شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5137628|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ویژه|چاپ=1}}</ref> از این اصل دو نکته به خوبی فهمیده می‌شود نکته اول اینکه آزادی بیان در مطبوعات اصل است و حدود آن جنبه استثنایی دارد و نکته دوم اینکه قانون گذار عادی و دادرس و مفسر قانون باید به چهره استنایی حدود وآزادی‌های فردی توجه داشته باشد و هر جا تردیدی در میان بود بنا را بر آزادی بگذارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد دوم) (نظریه‌ها، فلسفه حقوق کیفری، حقوق تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2965128|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref> بر اساس اصل حریت آدمی در ابراز اندیشه و افکار خود و چاپ آنها و نشر آنها آزاد است. اما پرهیز از دروغ، نشز باطل ترویج منکرات و اهانت به فرد و جامعه و هر آنچه موجب تضعیف نظام و امت اسلامی است، واجب است و ارتکاب آن حرام است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2618652|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=3}}</ref>
آزادی مطبوعات ارتباط وثیقی با حق آگاهی شهروندان دارد و مطبوعات به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای بیان اندیشه و عقیده در قوانین اساسی مورد شناسایی قرار گرفته و حقوق دست اندر کاران آن‌ها تضمین شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کلیات حقوق اساسی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5137628|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ویژه|چاپ=1}}</ref> از این اصل دو نکته به خوبی فهمیده می‌شود: نکته اول اینکه [[آزادی بیان]] در مطبوعات اصل است و حدود آن جنبه استثنایی دارد و نکته دوم اینکه قانونگذار عادی و دادرس و [[تفسیر قانون|مفسر قانون]] باید به چهره استثنایی حدود و آزادی‌های فردی توجه داشته باشد و هر جا تردیدی در میان بود بنا را بر [[آزادی]] بگذارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات گامی به سوی عدالت (جلد دوم) (نظریه‌ها، فلسفه حقوق کیفری، حقوق تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2965128|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=1}}</ref> بر اساس [[اصل حریت]]، آدمی در ابراز اندیشه و افکار خود و چاپ آنها و نشر آنها آزاد است اما پرهیز از دروغ، نشر باطل، ترویج [[منکر]]<nowiki/>ات و [[توهین|اهانت]] به فرد و جامعه و هر آنچه موجب تضعیف [[نظام جمهوری اسلامی ایران|نظام]] و [[امت اسلامی]] است، واجب است و ارتکاب آن [[حرمت|حرام]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2618652|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=3}}</ref>
 
== نکات توضیحی ==
اولین گامی که برای کمک به تحقق مفاد [[دموکراسی]] برداشته شد حمایت از [[آزادی مطبوعات]] بود که بعدها این آزادی به قلمرو فعالیت های سایر رسانه ها تسری یافت. این ابزار به ویژه برای آگاهی بخشی به مردم در بازه های زمانی [[انتخابات]] و سایر تصمیم گیری های مهم استفاده می شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق ارتباط جمعی|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4418584|صفحه=|نام۱=باقر|نام خانوادگی۱=انصاری|چاپ=6}}</ref>


== انتقادات ==
== انتقادات ==
نکته مهم این است که اخلال چیست؟ مبانی اسلام کدام است؟ آیا تعریف مشترک و مورد توافقی حتی به صورت کلی در تعریف این مفاهیم وجود دارد؟ آیا مقاله ای می‌تواند به اساس اسلام لطمه بزند؟ حال آنکه خداوند در قرآن می‌فرماید: «ما این قرآن را نازل کردیم و خودمان از آن محافطت می‌کنیم.» مع هذا به نظر می‌رسد در اصل ۲۴ قانون اساسی ذکر «حقوق عمومی» کافی بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5184572|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=محمدی گرگانی|چاپ=1}}</ref>
نکته مهم این است که اخلال چیست؟ مبانی اسلام کدام است؟ آیا تعریف مشترک و مورد توافقی حتی به صورت کلی در تعریف این مفاهیم وجود دارد؟ آیا مقاله ای می‌تواند به اساس اسلام لطمه بزند؟ حال آنکه خداوند در قرآن می‌فرماید: «ما این قرآن را نازل کردیم و خودمان از آن محافظت می‌کنیم.» مع هذا به نظر می‌رسد در اصل ۲۴ قانون اساسی ذکر «حقوق عمومی» کافی بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=جستاری بر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5184572|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=محمدی گرگانی|چاپ=1}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
خط ۱۷: خط ۲۷:
* [[تعارض میان جاسوسی و آزادی اطلاعات از منظر حقوق بین‌الملل بشر]]
* [[تعارض میان جاسوسی و آزادی اطلاعات از منظر حقوق بین‌الملل بشر]]
* [[حاکمیت قانون و کارایی در نظام حقوق رقابت ایران]]
* [[حاکمیت قانون و کارایی در نظام حقوق رقابت ایران]]
* [[تأثیر حقوق بشر مبتنی بر کرامت اجتماعی در حقوق قراردادها در حقوق ایران و رویه قضایی اروپایی]]
* [[تحلیل حقوقی نسبت سنجی حق دسترسی عموم به اطلاعات با تحقق حقوق شهروندی با تأکید بر نظام حقوقی ایران]]
* [[اساسی سازی حقوق خصوصی]]
* [[سانسور در رسانه‌ها: آزادی در برابر مسئولیت با تأکید بر نظام حقوقی ایالات متحدۀ آمریکا]]
* [[بررسی اجمالی مقررات کیفری ماهوی و شکلی حاکم بر نشریات الکترونیکی در حقوق ایران]]
* [[نظام حقوقی خبر گزاری ها و شبه خبر گزاری ها در ایران]]
* [[مسئله‌یابی حقوقی در ناآرامی‌های ۱۴۰۱ ایران]]
* [[استفاده منصفانه از علائم تجارتی غیر در تبلیغات مقایسه‌ای]]
* [[میزگرد راجع به جرایم‌ مطبوعاتی]]
* [[حدود قانونی‌ آزادی‌ رسانه‌ها در زمان‌ جنگ‌: ایالات‌ متحد آمریکا]]
== رویه های قضایی ==
* [[نظریه شماره 7/99/539 مورخ 1399/06/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مصادیق رفتار خلاف شأن قضایی]]


== منابع ==
== منابع ==
۳٬۰۸۶

ویرایش