نمایش مبدأ برای جستجوی عدالت معاوضی و واقعی، و اراده باطنی در بیع شرط (مطالعه تطبیقی در فقه اسلامی و حقوق معاصر)

'''جستجوی عدالت معاوضی و واقعی، و اراده باطنی در بیع شرط (مطالعه تطبیقی در فقه اسلامی و حقوق معاصر)''' نام مقاله ای از [[سیدعزت الله عراقی]] و [[محی الدین رستگار جویباری]] است که در دوره یک شماره دوم [[فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید]] منتشر شده است.

== چکیده ==
اصل عدالت رئالیستی و معاوضی و اصالت ارادة باطنی از اصول مبنایی حقوق قراردادهای مدرن و دارای اهمیت فوق‌العاده در اندیشة حقوقی و قضایی معاصر و راهگشا در موارد مشکل می‌باشند. این تحقیق به تطبیق این اصول بر یکی از موارد دشوار و بحثانگیز حقوق قراردادها در کشورمان، یعنی بیع شرط میپردازد. تلاش شده با تحلیل سه دیدگاه مهم در حکم این معامله، بین این دیدگاهها به نفع عدالت واقعی و عینی، سازش برقرار شود. این فرضیه مطرح شده که نظریۀ صحت بر ماهیت طبیعی بیع شرط حمل شود که با اقتضای عدالت ایدهآلیستی و نگاه فورمالیستی قابل انطباق است و نظریۀ بطلان ناظر به صورت انحراف آن از اصل عدالت معاوضی و ارادۀ باطنی مشترک، دانسته شود. امکان احراز قضایی قصد واقعی، به واسطه امارات و اصول، از نظر فقهی تبیین گردیده که مقتضای عدالت رئالیستی و واقعی در موارد دشوار و قابل ترجیح بر مبنای مکتب تحققی در حقوق قراردادها میباشد. هدف این است که، از حکم طبیعت اولیۀ این معامله و اصل آزادی اراده، به عنوان ابزاری برای تحمیل قراردادهای ناعادلانه بر علیه طرف آسیبپذیر قرارداد استفاده نشود.

== کلیدواژه‌ها ==

* عدالت معاوضی و واقعی
* بیع شرط و معامله با حق استرداد
* شرط ذخیره مالکیت
* شرط بازخرید

== مواد مرتبط ==

* [[ماده 33 قانون ثبت اسناد و املاک|ماده 33 قانون ثبت]]
* [[ماده 34 قانون ثبت اسناد و املاک|ماده 34 قانون ثبت]]
* [[ماده 459 قانون مدنی]]

[[رده:مقالات سید عزت الله عراقی]]
[[رده:مقالات محی الدین رستگار جویباری]]
[[رده:مقالات فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید]]
[[رده:مقالات شماره دوم  فصلنامه علمی حقوق تطبیقی دانشگاه مفید]]
[[رده:مقالات حقوق تطبیقی]]
[[رده:مقالات حقوق خصوصی]]
[[رده:مقالات منتشر شده در سال 1393]]
[[رده:فقه و حقوق]]