نمایش مبدأ برای قواعد مورد استناد قاضی در تفسیر عقد در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران، مصر و لبنان

'''قواعد مورد استناد قاضی در تفسیر عقد در فقه اسلامی، حقوق موضوعه ایران، مصر و لبنان''' نام مقاله ای از [[بابک خسروی نیا]] است که در شماره دوم (اسفند ۱۳۹۱) [[دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی]] منتشر شده است.

== چکیده ==
اشخاص، در روابط تجاری خود با یکدیگر عقودی را منعقد می‌کنند، که گاه در آنچه که طرفین از عقد اراده کرده‌اند اختلاف ایجاد می‌شود، و ناگزیر به دادگاه مراجعه می‌کنند. در چنین مواقعی قضات دادگستری وظیفه دارند اراده طرفین را کشف نمایند مسلم است که قضات حق تفسیر به رأی را ندارند و برای کشف اراده واقعی طرفین، باید مطابق اصول و قواعد معینی عمل کنند که از تشتت آراء و اجحاف به طرفین عقد، خودداری شود . به سبب در دسترس نبودن معیار مناسب برای تحلیل و تفسیر عقد، گاهی آراء متناقض و غیر عادلانه صادر می شود و به جای اینکه دادگستری مرکزی برای احقاق حق و اجرای عدالت باشد، باعث تضییع حقوق افراد می گردد. 

با وجود اینکه تدوین قواعد تفسیر عقد در قوانین، در حقوق موضوعه ایران ، ضروری به نظر می رسد،اما تاکنون-بر خلاف برخی کشورهای عربی-این قواعد تدوین نشده و فقط در بعضی مصادیق، به صورت پراکنده از آنها استفاده شده است.در این مقاله می کوشیم تا قواعد و اصولی که  قاضی برای احراز قصد طرفین و رفع ابهام از عقد می تواند به آنها استناد نماید، از قبیل: تبعیت عقد از قصد و ترجیح اراده باطنی بر ظاهری، تبعیت از عرف، تساوی اجزاء و موضوع اصلی در حکم ، تفسیر عقد به نفع مدیون ، توجه به تمام بندهای قرارداد برای رفع ابهام وحسن نیت واطمینان را ، از منابع معتبر فقهی، اصولی و حقوقی استخراج و مدون  کنیم و آن را مورد مطالعه تطبیقی قراردهیم تا استفاده از آنها تسهیل گردد و زمینه اصلاح قوانین فراهم آید.

== کلیدواژه ها ==

* عقد
* تفسیر
* قاضی
* قواعد
* اراده باطنی

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۱۹۱ قانون مدنی]]
* [[ماده ۴۶۳ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۲۹۲ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۳۰۹ قانون مدنی]]
* [[ماده ۴۵۰ قانون مدنی]]
* [[ماده ۴۵۱ قانون مدنی]]
* [[ماده ۲۴۵ قانون مدنی]]
* [[ماده ۲۴۸ قانون مدنی]]
* [[ماده ۲۱۹ قانون مدنی]]
* [[ماده ۲۲۳ قانون مدنی]]
* [[ماده ۶۷۹ قانون مدنی]]
* [[ماده ۸۱۵ قانون مدنی]]
* [[ماده ۳۵۶ قانون مدنی]]
* [[ماده ۲۲۱ قانون مدنی]]
* [[ماده ۲۲۴ قانون مدنی]]
* [[ماده ۲۲۵ قانون مدنی]]
* [[ماده ۲۶۳ قانون مدنی]]
* [[ماده ۶۸۰ قانون مدنی]]
* [[ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی]]

[[رده:مقالات منتشر شده در سال 1391]]
[[رده:مقالات شماره دوم دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی]]
[[رده:مقالات دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی]]
[[رده:مقالات بابک خسروی نیا]]
[[رده:مقالات حقوق خصوصی]]
[[رده:تفسیر قرارداد]]
[[رده:قواعد حقوقی]]
[[رده:مطالعه تطبیقی]]