ماده ۱۱۷ قانون مدنی

اگر یکی از دو شریک، دیوار مشترک را خراب کند در صورتی که خراب کردن آن لازم نبوده، باید آن که خراب کرده مجدداً آن را بنا کند.

توضیح واژگان

حق الجوار، یعنی حق هر یک از همسایگان بر دیگری.

کلیات توضیحی تفسیری دکترین

اگر تصرف یکی از شرکای دیوار مشترک، که بدون اذن دیگری بوده؛ منجر به ورود خسارت به دیوار گردد؛ شخص متصرف، مکلف به جبران زیان مزبور است.

اگر تصرف هر یک از شرکا در دیوار مشترک، در حد متعارف بوده؛ و مزاحمتی برای شریک او نداشته باشد؛ چنین تصرفی، نه تنها نیاز به اذن شریک دیگر ندارد؛ بلکه منع او نیز، اثری نخواهد داشت.

مفاد این ماده، یکی از مصادیق ماده 329 قانون مدنی است. لذا خراب کننده، باید لزوم تخریب را، اثبات نماید.

در تشخیص لزوم یا عدم لزوم تخریب دیوار مشترک، باید منافع هر دو شریک، لحاظ گردد؛ نه فقط منفعت شریکی که دیوار را، تخریب نموده است.

رویه های قضایی

به موجب دادنامه شماره 1275 مورخه 29/6/1333 شعبه 4 دیوان عالی کشور، تصرف در دیوار مشترک، بدون اذن شریک دیگر، صحیح نبوده؛ و تصرف عدوانی محسوب می گردد؛ و در چنین مواردی، نمی توان دعوی مزبور را، غیر قابل استماع دانسته؛ و اقدام به صدور قرار رد دعوی تصرف عدوانی نمود.