ماده ۱۲۱۶ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
[[ماده ۲۱۳ قانون مدنی]]


[[ماده 7 قانون مسئولیت مدنی]]
* [[ماده ۲۱۳ قانون مدنی]]
* [[ماده ۳۲۸ قانون مدنی]]
* [[ماده 7 قانون مسئولیت مدنی]]


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
خط ۲۸: خط ۲۹:


== سوابق فقهی ==
== سوابق فقهی ==
اگر محجور، موجب زیان غیر گردد؛ مسئول است؛ زیرا حجر او در امور فعلیه، رافع مسئولیت نبوده؛ بلکه عدم اهلیت در امور قولیه، نظیر عقود، که نیاز به صیغه و قصد و رضا دارند؛ مؤثر می باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق و تکالیف اشخاص دارای معلولیت در نظام مسئولیت مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4975172|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=مرادزاده|چاپ=1}}</ref>
اگر محجور، موجب زیان غیر گردد؛ مسئول است؛ زیرا حجر او در امور فعلیه، رافع مسئولیت نبوده؛ بلکه عدم اهلیت در امور قولیه، نظیر عقود، که نیاز به صیغه و قصد و رضا دارند؛ مؤثر می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق و تکالیف اشخاص دارای معلولیت در نظام مسئولیت مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4975172|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=مرادزاده|چاپ=1}}</ref>


در مسئولیت مدنی، بلوغ و عقل، شرط نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه پرسش و پاسخ های قضایی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=بکاء|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2135424|صفحه=|نام۱=منوچهر|نام خانوادگی۱=قوامی|چاپ=1}}</ref>
در مسئولیت مدنی، بلوغ و عقل، شرط نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه پرسش و پاسخ های قضایی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=بکاء|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2135424|صفحه=|نام۱=منوچهر|نام خانوادگی۱=قوامی|چاپ=1}}</ref>
== انتقادات ==
آیا یکسان انگاری اصناف سه ­گانه محجورین (یعنی [[صغیر|صغار]] و [[مجنون|مجانین]] و [[سفیه|اشخاص سفیه]]) در ماده ۱۲۱۶ قانون مدنی پشتوانه ­ای منطقی دارد و آیا می­ توان سفیهی را که مکلفی عاقل بوده و اصولاً توان مالی [[جبران خسارت]] را داراست، با صغیر و مجنون در حکم به [[ضمان قهری]] یکی دانست؟؛ حتی فراتر از این، در خصوص خود صغار و مجانین نیز آیا می­توان تمایز واقعی و عرفیِ صغار و مجانین ممیز از غیرممیز در نحوه تعامل و عملکرد را نادیده انگاشت؟ و آیا دادرسِ چنین پرونده ­ای می‏تواند بدون توجه به ­ملاحظات عاطفی و اخلاقی ناظر به انصاف و عدالت ماهوی، به استناد ماده ۱۲۱۶ قانون مدنی حکم به جبران کامل و فوری زیان کرده و اصل جبران کامل زیان و اعاده وضع سابق را پاس دارد؟<ref>{{Cite journal|title=نقدی بر ماده 1216 قانون مدنی و پیشنهاد نظریه مسئولیت منصفانه در مورد صغار و مجانین (مطالعه تطبیقی)|url=https://jcl.illrc.ac.ir/article_243191.html|journal=[[فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی]]|date=|issn=2981-1805|pages=15–53|volume=3|issue=8|doi=10.22034/law.2021.526076.1058|language=fa|first=علیرضا|last=آبین}}</ref>


== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
به موجب دادنامه شماره 818 مورخه 11/12/1371 شعبه 3 دیوان عالی کشور، مسئولیت عاقله، فقط محدود به یک مورد خاص قانونی می باشد. و جبران خساراتی که توسط محجورین، به دیگران وارد می گردد؛ با خود آنها است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5449112|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref>
 
* به موجب دادنامه شماره 818 مورخه 11/12/1371 شعبه 3 دیوان عالی کشور، مسئولیت عاقله، فقط محدود به یک مورد خاص قانونی می باشد. و جبران خساراتی که توسط محجورین، به دیگران وارد می گردد؛ با خود آنها است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوقی امور حسبی در آرای دیوانعالی کشور (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5449112|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=1}}</ref>
 
* [[نظریه شماره 7/99/440 مورخ 1399/04/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان محکوم شدن طفل به پرداخت در جنایت کمتر از موضحه]]
* [[نظریه شماره 7/1402/48 مورخ 1402/04/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مطالبه غرامت بدلیل بطلان عقد بیع]]


== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
خط ۳۹: خط ۴۷:


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
[[تحول مبنای مسئولیت اشخاص فاقد تمییز و تأثیر آن بر قواعد ‏عمومی مسئولیت مدنی در حقوق فرانسه و ایران]]
[[نقدی بر ماده 1216 قانون مدنی و پیشنهاد نظریه مسئولیت منصفانه در مورد صغار و مجانین (مطالعه تطبیقی)]]
[[مبانی مسئولیت ناشی از فعل غیر در حقوق انگلستان و ایران]]


[[مسئولیت مدنی والدین در قبال فرزند معلول]]
* [[تحول مبنای مسئولیت اشخاص فاقد تمییز و تأثیر آن بر قواعد ‏عمومی مسئولیت مدنی در حقوق فرانسه و ایران]]
* [[نقدی بر ماده 1216 قانون مدنی و پیشنهاد نظریه مسئولیت منصفانه در مورد صغار و مجانین (مطالعه تطبیقی)]]
* [[مبانی مسئولیت ناشی از فعل غیر در حقوق انگلستان و ایران]]
* [[مسئولیت مدنی والدین در قبال فرزند معلول]]


== منابع ==
== منابع ==