ماده ۲۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (Wikihagh admin صفحهٔ ماده 204 قانون آيين دادرسي كيفري را به ماده ۲۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری منتقل کرد: فارسی سازی نویسه ها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
تبصره 1 ماده 204: در صورتي كه شاهد يا مطلع براي عدم حضور خود عذر موجهي نداشته باشد جلب مي شود . اما در صورتي كه عذر موجهي داشته باشد و بازپرس آن عذر را بپذيرد ، مجدداً احضار و در صورت عدم حضور جلب مي شود . | تبصره 1 ماده 204: در صورتي كه شاهد يا مطلع براي عدم حضور خود عذر موجهي نداشته باشد جلب مي شود . اما در صورتي كه عذر موجهي داشته باشد و بازپرس آن عذر را بپذيرد ، مجدداً احضار و در صورت عدم حضور جلب مي شود . | ||
تبصره 2 ماده 204: در صورتي كه دليل پرونده منحصر به شهادت شهود و مطلعان نباشد ، تحقيق از آنان مي تواند به صورت الكترونيكي و با رعايت مقررات راجع به دادرسي الكترونيكي به عمل آيد . | تبصره 2 ماده 204: در صورتي كه دليل پرونده منحصر به شهادت شهود و مطلعان نباشد ، تحقيق از آنان مي تواند به صورت الكترونيكي و با رعايت مقررات راجع به دادرسي الكترونيكي به عمل آيد . | ||
== توضیح واژگان == | |||
در قانون آیین دادرسی کیفری برای شهادت توضیح و تعریفی ارائه نشده است. این واژه در لغت به معنای دلیل، بینه، علم، حجت، ادراک و ... است. فقها نیز شهادت را « اخبار شخص از آن چه می داند » و «اخبار شخص از حقیقتی که آن را دیده یا شنیده است» تعریف کرده اند.484404 تفاوت شاهد و خبره در این است که شاهد، بیانگر واقعه ای مرتبط با دعواست. اما خبره بیانگر یک قاعده فنی و علمی است.484408 همچنین کسی که خود به طور مستقیم واقعه ای را ندیده است و فقط به ارائه اطلاعات خود در آن خصوص می پردازد، مطلع نامیده می شود.1287200 | |||
== پیشینه == | |||
سابقاً ماده 149 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.1640376 | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | |||
بر اساس این ماده در صورت استناد متهم یا شاکی به شهادت شاهد و همچنین اعلام مقامات رسمی و نیز تشخیص خود مقام قضایی، این دلیل مورد استفاده قرار گرفته و لذا در خواست خود شاهد نمی تواند موجب الزام بر پذیرش این درخواست شود.گ484392 گروهی معتقدند شخصی که شاهد وقوع جرمی بوده است، مکلف به مطلع ساختن مقامات قضایی مربوطه است. لذا لازم است شاهد در هنگام نیاز در مراجع مربوطه حضور یابد.1641220از همین روی شهود تحقیق به دستور بازپرس و توسط ضابطین و مامورین مربوطه از طریق ابلاغ یا به هر طریقی که بازپرس مقتضی بداند احضار می شوند.2760996 لذا به باور گروهی، در طریقه احضار شهود محدودیتی وجود ندارد. 890980اما طریقه احضار شاهد باید در خور شأن وی باشد. چرا که شاهد را نباید با متهم یکسان دانست.484420در واقع شرط استماع شهادت شاهد، حضور وی در مرجع تحقیق و شرط حضور وی نیز احضار شدن او است. مگر این که شاهد دارای عذری موجه نظیر بیماری باشد.در فرض احضار شاهد و عدم حضور وی بدون عذر موجه، در فرض ابلاغ احضاریه دوم و عدم حضور مجدد وی بدون هیچگونه عذر موجهی، به دستور مرجع احضار کننده جلب می شود.1285232 | |||
== مستندات فقهی == | |||
مستند فقهی این ماده را برخی از آیات قرآن کریم دانسته اند.2790580 همچنین در این خصوص روایتی از امام صادق (ع) نیز وجود دارد که به موجب آن شهود نباید در صورت دعوت شدن برای ادای شهادت، از حضور خودداری کنند.2790604 | |||
== رویه قضایی == | |||
به موجب نظریه مشورتی شماره7/609-1385/2/3 احضار محکوم علیهی که در مورد او حکم اجرا شده است به عنوان مطلع جهت استفسار آدرس محکوم علیه دیگر، فاقد مجوز قانونی است.496120 | |||
نسخهٔ ۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۷
بازپرس به تشخيص خود يا با معرفي شاكي يا به تقاضاي متهم و يا حسب اعلام مقامات ذي ربط ، شخصي كه حضور يا تحقيق از وي را براي روشن شدن موضوع ضروري تشخيص دهد ، برابر مقررات احضار مي كند . تبصره 1 ماده 204: در صورتي كه شاهد يا مطلع براي عدم حضور خود عذر موجهي نداشته باشد جلب مي شود . اما در صورتي كه عذر موجهي داشته باشد و بازپرس آن عذر را بپذيرد ، مجدداً احضار و در صورت عدم حضور جلب مي شود . تبصره 2 ماده 204: در صورتي كه دليل پرونده منحصر به شهادت شهود و مطلعان نباشد ، تحقيق از آنان مي تواند به صورت الكترونيكي و با رعايت مقررات راجع به دادرسي الكترونيكي به عمل آيد .
توضیح واژگان
در قانون آیین دادرسی کیفری برای شهادت توضیح و تعریفی ارائه نشده است. این واژه در لغت به معنای دلیل، بینه، علم، حجت، ادراک و ... است. فقها نیز شهادت را « اخبار شخص از آن چه می داند » و «اخبار شخص از حقیقتی که آن را دیده یا شنیده است» تعریف کرده اند.484404 تفاوت شاهد و خبره در این است که شاهد، بیانگر واقعه ای مرتبط با دعواست. اما خبره بیانگر یک قاعده فنی و علمی است.484408 همچنین کسی که خود به طور مستقیم واقعه ای را ندیده است و فقط به ارائه اطلاعات خود در آن خصوص می پردازد، مطلع نامیده می شود.1287200
پیشینه
سابقاً ماده 149 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1378) در این خصوص وضع شده بود.1640376
نکات توضیحی تفسیری دکترین
بر اساس این ماده در صورت استناد متهم یا شاکی به شهادت شاهد و همچنین اعلام مقامات رسمی و نیز تشخیص خود مقام قضایی، این دلیل مورد استفاده قرار گرفته و لذا در خواست خود شاهد نمی تواند موجب الزام بر پذیرش این درخواست شود.گ484392 گروهی معتقدند شخصی که شاهد وقوع جرمی بوده است، مکلف به مطلع ساختن مقامات قضایی مربوطه است. لذا لازم است شاهد در هنگام نیاز در مراجع مربوطه حضور یابد.1641220از همین روی شهود تحقیق به دستور بازپرس و توسط ضابطین و مامورین مربوطه از طریق ابلاغ یا به هر طریقی که بازپرس مقتضی بداند احضار می شوند.2760996 لذا به باور گروهی، در طریقه احضار شهود محدودیتی وجود ندارد. 890980اما طریقه احضار شاهد باید در خور شأن وی باشد. چرا که شاهد را نباید با متهم یکسان دانست.484420در واقع شرط استماع شهادت شاهد، حضور وی در مرجع تحقیق و شرط حضور وی نیز احضار شدن او است. مگر این که شاهد دارای عذری موجه نظیر بیماری باشد.در فرض احضار شاهد و عدم حضور وی بدون عذر موجه، در فرض ابلاغ احضاریه دوم و عدم حضور مجدد وی بدون هیچگونه عذر موجهی، به دستور مرجع احضار کننده جلب می شود.1285232
مستندات فقهی
مستند فقهی این ماده را برخی از آیات قرآن کریم دانسته اند.2790580 همچنین در این خصوص روایتی از امام صادق (ع) نیز وجود دارد که به موجب آن شهود نباید در صورت دعوت شدن برای ادای شهادت، از حضور خودداری کنند.2790604
رویه قضایی
به موجب نظریه مشورتی شماره7/609-1385/2/3 احضار محکوم علیهی که در مورد او حکم اجرا شده است به عنوان مطلع جهت استفسار آدرس محکوم علیه دیگر، فاقد مجوز قانونی است.496120