ماده ۳۷۶ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ماده ۳۷۶ قانون آیین دادرسی کیفری:''' هرگاه رأی بر [[برائت]]، [[قرار منع تعقیب|منع]] یا [[قرار موقوفی تعقیب|موقوفی تعقیب]] یا [[تعلیق اجرای مجازات]] صادر شود و [[متهم]] در [[بازداشت]] باشد، بلافاصله به دستور دادگاه آزاد می‌شود.

 

«بازداشت» را در لغت، جلوگیری از آزادی شخص یا [[مال]] معین دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=110468|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>

همچنین «قرار منع تعقیب» عبارت است از [[قرار]] صادره در شرایطی که [[بازپرس]] دلایل کافی برای احراز وقوع [[جرم]] یا انتساب آن به متهم را نداشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=338828|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>

علاوه بر این مقصود از «آزادی بلافاصله» عدم لزوم انقضاء مدت [[تجدیدنظر خواهی|تجدید نظر]] یا [[فرجام خواهی]] و آزادی متهم در مدت زمان [[حکم قطعی|غیر قطعی بودن رأی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4706884|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>

سابقاً [[ماده ۲۱۳ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸|ماده ۲۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری (۱۳۷۸)]]، در این خصوص وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی کیفری (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=513640|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|نام۲=علی|نام خانوادگی۲=مهاجری|چاپ=3}}</ref>

تأثیر رأی برائت، منع، موقوفی تعقیب و نیز تعلیق اجرای مجازات در آزادی متهم منحصر به بازداشت وی نبوده و سایر [[قرار تامین کیفری|قرارهای تأمین]] و [[قرار نظارت قضایی|نظارت قضایی]] را نیز بی اثر می‌سازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4706952|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> گروهی بیان کرده‌اند که در فرض وجود [[دادسرا]] در محل، ولو با صدور حکم برائت نیز پرونده باید برای اجرا به دادسرای صادر کننده [[کیفرخواست]] اعاده شود، اما در فرضی که متهم در بازداشت باشد، با توجه به لزوم آزادی فوری وی لازم است دادگاه دستور آزادی او را صادر و بعد پرونده را به دادسرا اعاده کند، گروهی نیز معتقدند در این شرایط خود دادگاه باید فوراً متهم را مرخص کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=کتاب آوا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3142372|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|چاپ=1}}</ref>

عده ای معتقدند لازم است علاوه بر موارد فوق، لزوم آزادی متهم بازداشت شده در فرض صدور قرار [[تعویق صدور حکم]] نیز داده شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4706980|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref>

آراء مورد بحث در ماده فوق را باید آراء ناظر به مفهوم برائت در معنای موسع خود دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرآیند دادرسی کیفری (جلد دوم) (از صلاحیت و مراجع رسیدگی تا مرحله دادرسی و اجرای احکام)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3288220|صفحه=|نام۱=بهروز|نام خانوادگی۱=جوانمرد|چاپ=1}}</ref>

== رویه‌های قضایی ==

* همچنین بر اساس نظر کمیسیون در یکی از [[نشست‌ قضایی|نشست‌های قضایی]]، مادامی که قرار منع تعقیب قطعی نشده به قوت خود باقی است اما اگر متهمی به علت همان اتهام در بازداشت باشد، باید به محض صدور قرار منع تعقیب و هرچند این قرار قطعی نشده باشد، فوراً آزاد شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست‌های قضایی (مسائل آیین دادرسی کیفری (قسمت هشتم))|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2577680|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>

== منابع ==

[[رده:مواد قانون آیین دادرسی کیفری]]

[[رده:صدور رأی]]