ماده ۴۳۲ قانون آیین دادرسی کیفری

ماده ۴۳۲ قانون آیین دادرسی کیفری:هرگاه تقاضاي تجديدنظر يا فرجام ، خارج از مهلت مقرر تقديم شود و درخواست كننده عذر موجهي عنوان كند ، دادگاه صادركننده رأي ابتدا به عذر او رسيدگي مي نمايد و در صورت موجه شناختن آن ، قرار قبولي درخواست و در غير اين صورت قرار رد آن را صادر مي كند . جهات عذرموجه همان است كه در ماده ( 178 ) اين قانون مقرر شده است .

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده در خصوص امکان پذیرش درخواست تجدید نظر در خارج از موعد مقرر قانونی در فرض احراز موجه بودن عذر عدم تجدید نظرخواهی در موعد مقرر است. بر این اساس اگرچه اصل بر آن است که در فرض تقدیم درخواست تجدید نظرخواهی در خارج از موعد مقرر قانونی باید قائل به رد این درخواست بود،2164220 اما اگر محکوم علیه دارای عذری موجه باشد می تواند با بیان عذر خود به دادگاه صادر کننده رأی، درخواست تجدید نظر نماید. در این صورت دادگاه ابتدا به این عذر رسیدگی کرده و در فرض موجه تلقی کردن آن، تجدید نظرخواهی را می پذیرد.3282808 لذا باید تأکید شود که مرجع تشخیص موجه بودن عذر تجدید نظر خواه، دادگاه صادر کننده رأی است.3776100 تصمیم این دادگاه در خصوص تشخیص موجه بودن یا نبودن عذر، نوعی تصمیم قضایی است.3776112

از جمله معاذیر موجه را قوه قهریه دانسته اند. به اعتقاد گروهی از حقوقدانان، در فرض احراز قوه قهریه، ابتدای مدت تجدید نظرخواهی را باید از تاریخ وقوع قوه قهریه تلقی کرد.4786876در فرض تقدیم تقاضای تجدید نظر یا فرجام در خارج از مهلت قانونی و صدور قرار رد درخواست از سوی دادگاه صادر کننده رأی به دلیل فقدان عذر موجه، همین قرار هم قابل اعتراض است.4710840 همچنین در فرض رد دعوای مدعی خصوصی و یا صدور حکم به کمتر از میزان ادعا شده، حق اعتراض برای مدعی خصوصی نیز باقی است.4713568

عده ای معتقدند جهات عذر موجه بیان شده در قانون را نباید جهاتی حصری تلقی کرد. بلکه این ها جهاتی تمثیلی هستند که موجب پذیرش درخواست تجدید نظر خارج از مهلت بوده و موجب ارسال پرونده به دادگاه تجدید نظر می شوند.3283608

رویه قضایی

نظریه مشورتی شماره 7/9175 مورخ 1382/11/18 : تشخیص موجه بودن یا نبودن عذر تجدیدنظرخواه به عهده قاضی رسیدگی کننده است.