ماده ۵۶۵ قانون تجارت

ماده 565 قانون تجارت: تجار ورشکسته در دو مورد ذیل پس از اثبات صحت عمل در مدت پنج سال از تاریخ اعلان ورشکستگی می‌توانند اعتبار خود را اعاده نمایند:

۱) تاجر ورشکسته که تحصیل قرارداد ارفاقی نموده و تمام وجوهی را که به موجب قرارداد به عهده گرفته است پرداخته باشد. این ترتیب در مورد شریک شرکت ورشکسته که شخصاً تحصیل قرارداد ارفاقی جداگانه نموده است نیز رعایت می‌شود.

۲) تاجر ورشکسته که کلیه طلبکاران ذمه او را بری کرده یا به اعاده اعتبار او رضایت داده‌اند.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

می توان گفت چنانچه تاجر ورشکسته ای نتواند همه بدهی اش را پرداخت کند اما در مدت پنج سال به شرح مقرر در ماده فوق بتواند از خود صحت عمل نشان دهد، می تواند اعتبار خویش را اعاده کند.[۱]در واقع قوانین امروزی مدت مشخص و محدودی را برای حجر تاجر ورشکسته در نظر گرفته اند که پس از گذشت این مدت تحت شرایطی دادگاه حق اتخاذ تصمیم در خصوص اعاده اعتبار تاجر را دارد.[۲]مفهوم مخالف این امر آن است که پیش از انقضای این مدت نمی توان حکم به اعاده اعتبار تاجر را ولو در فرض اعمال مفاد ماده فوق داد.[۳] بر اساس این ماده تاجر در دو مورد می تواند در مدت پنج سال از تاریخ اعلام ورشکستگی پس از اثبات صحت عمل خود اعاده اعتبار کند:

  1. در فرض تحصیل قرارداد ارفاقی و پرداخت تمامی وجوهی که به موجب قرارداد بر عهده گرفته است. لذا عمل به مفاد قرارداد ارفاقی توسط ورشکسته، موجب مختومه شدن ورشکستگی از تاریخ تصدیق این قرارداد است.[۴]
  2. در فرض بری کردن ذمه تاجر از سوی کلیه بستانکاران یا رضایت به اعاده اعتبار وی[۵] رضایت طلبکاران ممکن است به دو صورت باشد: یا این رضایت به صورت بری الذمه کردن تاجر از پرداخت دیون است یا به صورت رضایت دادن به اعاده اعتبار.[۶]

این موارد را عده ای در مقابل اعاده اعتبار حقی قرار داده اند. البته گروهی دیگر نیز این تفکیک را کاملاً بیهوده دانسته و معتقدند هر دو نوع اعاده اعتبار دارای منشاء قانونی هستند.[۷]

منابع

  1. حسن ستوده تهرانی. حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه). چاپ 16. دادگستر، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1838792
  2. حسن ستوده تهرانی. حقوق تجارت (جلد چهارم) (قراردادهای تجارتی و ورشکستگی و تصفیه). چاپ 16. دادگستر، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1839660
  3. حسن حسنی. حقوق تجارت (مشتمل بر کلیه مباحث). چاپ 5. میزان، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2481292
  4. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته). چاپ 13. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2269120
  5. محمود عرفانی. حقوق تجارت (جلد چهارم) (ورشکستگی و تصفیه اموال، افلاس در اسلام و سپر قانونی آن در ایران، ورشکستگی در حقوق تجارت بین المللی). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2714856
  6. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته). چاپ 13. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2269228
  7. ربیعا اسکینی. حقوق تجارت (ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته). چاپ 13. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2269196