ماده ۵۷۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
ثلث دیه کامل را برابر با 333/33 دینار دانسته اند.671152 در همین راستا گفته اند از میان بردن موهای صورت مرد به نحوی که رویش مجدد امکان داشته باشد، موجب 33 شتر است.1928172 | ثلث دیه کامل را برابر با 333/33 دینار دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671152|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> در همین راستا گفته اند از میان بردن موهای صورت مرد به نحوی که رویش مجدد امکان داشته باشد، موجب 33 شتر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نشریه دادرسی شماره 51 مرداد و شهریور 1384|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=سازمان قضایی نیروهای مسلح|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1928172|صفحه=|نام۱=سازمان قضایی نیروهای مسلح|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
این ماده را در مقام تاکید بر این قاعده دانسته اند که از بین بردن عضو فرد و واحد در بدن موجب [[دیه]] کامل است. موی سر را نیز باید به منزله عضوی واحد در نظر گرفت. لذا در فرض از بین رفتن ان به نحوی که امکان رویش مجدد در آن نباشد، موجب دیه کامل خواهد بود. | این ماده را در مقام تاکید بر این قاعده دانسته اند که از بین بردن عضو فرد و واحد در بدن موجب [[دیه]] کامل است. موی سر را نیز باید به منزله عضوی واحد در نظر گرفت. لذا در فرض از بین رفتن ان به نحوی که امکان رویش مجدد در آن نباشد، موجب دیه کامل خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671132|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>بر اساس این ماده میان احکام موی صورت و موی سر شباهت وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671136|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>به نظر می رسد جنایتی که موجب سوزاندن یا کندن موی سر یا صورت مرد شود به نحوی که دیگر رویشی رخ ندهد، موجب دیه کامل است. اعم از اینکه مو کم پشت باشد یا پر پشت، سر بزرگ باشد یا بزرگ. گروهی معتقدند در فرض رویش مجدد موی سر باید قائل به ارش بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712804|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> در تعیین میزان این [[ارش]] گروهی به لزوم بررسی موقعیت اجتماعی و تاثیرات منفی تراشیدن موی سر در اعتبار و موقعیت شغلی افراد اشاره کرده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیه و ارش (ماهیت و موجبات دیه، ماهیت و موجبات ارش، آرای وحدت رویه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2444372|صفحه=|نام۱=مجید|نام خانوادگی۱=جمشیدی|چاپ=1}}</ref>برخی حکم راجع به رویش مجدد موی صورت مرد را د خصوص موی ابرو و مژه او نیز جاری می دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیه و ارش (ماهیت و موجبات دیه، ماهیت و موجبات ارش، آرای وحدت رویه)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2444376|صفحه=|نام۱=مجید|نام خانوادگی۱=جمشیدی|چاپ=1}}</ref> | ||
== مستندات فقهی == | == مستندات فقهی == | ||
مستند فقهی این ماده را پاره ای روایات شرعی دانسته اند.712800 از جمله مستندات این ماده می توان به روایت مسمع از حضرت علی (ع) اشاره نمود. البته برخی از فقها این روایت را ضعیف دانسته اند.835864 | مستند فقهی این ماده را پاره ای روایات شرعی دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712800|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> از جمله مستندات این ماده می توان به روایت مسمع از حضرت علی (ع) اشاره نمود. البته برخی از فقها این روایت را ضعیف دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=835864|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | ||
== سوابق فقهی == | == سوابق فقهی == | ||
در خصوص مجازات از بین بردن مو میان فقها اختلاف نظر است.712808 برخی از فقها معتقدند [[دیه]] موی سر و صورت در فرض از بین رفتن و عدم امکان رویش مجدد، صد دینار است.835852 برخی دیگر از فقها نیز تأکید کرده اند ک هدیه تمام موی سر، دیه کامل و نیز دیه موی صورت مردان دیه کامل است. منتها در فرض رویش مجدد مو باید [[ارش]] داده شود.4061496 در خصوص تراشیدن ریش نیز گروهی معتقدند در فرض رویش دوباره، باید قائل به ارش بود.3695964 | در خصوص مجازات از بین بردن مو میان فقها اختلاف نظر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712808|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> برخی از فقها معتقدند [[دیه]] موی سر و صورت در فرض از بین رفتن و عدم امکان رویش مجدد، صد دینار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=835852|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> برخی دیگر از فقها نیز تأکید کرده اند ک هدیه تمام موی سر، دیه کامل و نیز دیه موی صورت مردان دیه کامل است. منتها در فرض رویش مجدد مو باید [[ارش]] داده شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4061496|صفحه=|نام۱=سیدمهدی (ترجمه)|نام خانوادگی۱=دادمرزی|چاپ=23}}</ref> در خصوص تراشیدن ریش نیز گروهی معتقدند در فرض رویش دوباره، باید قائل به ارش بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3695964|صفحه=|نام۱=سیدابوالقاسم|نام خانوادگی۱=خویی|نام۲=علیرضا (ترجمه)|نام خانوادگی۲=سعید|چاپ=1}}</ref> | ||
== رویه قضایی == | == رویه قضایی == | ||
به موجب نظر کمیسیون در یکی از نشست های قضایی، باید میان از بین بردن مو و تراشیدن، کوتاه کردن یا قیچی کردن آن قائل به تفکیک شده و مصادیق اخیر را فاقد جنبه کیفری تلقی نمود.2950416 | به موجب نظر کمیسیون در یکی از نشست های قضایی، باید میان از بین بردن مو و تراشیدن، کوتاه کردن یا قیچی کردن آن قائل به تفکیک شده و مصادیق اخیر را فاقد جنبه کیفری تلقی نمود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نشست های قضایی (29) مسائل قانون مجازات اسلامی (جلد هشتم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=قضا|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2950416|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | ||
== منابع == | |||
<nowiki>{{پانویس}}</nowiki> | |||
نسخهٔ ۹ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۲۸
کندن و یا از بین بردن تمام موی سر یا ریش مرد، در صورتی که دیگر نروید، دیه کامل دارد و اگر دوباره بروید، نسبت به موی سر، ارش و نسبت به ریش یک سوم دیه کامل ثابت است. در این حکم فرقی میان موی کم پشت و پر‌پشت و کودک و بزرگسال نیست.
توضیح واژگان
ثلث دیه کامل را برابر با 333/33 دینار دانسته اند.[۱] در همین راستا گفته اند از میان بردن موهای صورت مرد به نحوی که رویش مجدد امکان داشته باشد، موجب 33 شتر است.[۲]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
این ماده را در مقام تاکید بر این قاعده دانسته اند که از بین بردن عضو فرد و واحد در بدن موجب دیه کامل است. موی سر را نیز باید به منزله عضوی واحد در نظر گرفت. لذا در فرض از بین رفتن ان به نحوی که امکان رویش مجدد در آن نباشد، موجب دیه کامل خواهد بود.[۳]بر اساس این ماده میان احکام موی صورت و موی سر شباهت وجود دارد.[۴]به نظر می رسد جنایتی که موجب سوزاندن یا کندن موی سر یا صورت مرد شود به نحوی که دیگر رویشی رخ ندهد، موجب دیه کامل است. اعم از اینکه مو کم پشت باشد یا پر پشت، سر بزرگ باشد یا بزرگ. گروهی معتقدند در فرض رویش مجدد موی سر باید قائل به ارش بود.[۵] در تعیین میزان این ارش گروهی به لزوم بررسی موقعیت اجتماعی و تاثیرات منفی تراشیدن موی سر در اعتبار و موقعیت شغلی افراد اشاره کرده اند.[۶]برخی حکم راجع به رویش مجدد موی صورت مرد را د خصوص موی ابرو و مژه او نیز جاری می دانند.[۷]
مستندات فقهی
مستند فقهی این ماده را پاره ای روایات شرعی دانسته اند.[۸] از جمله مستندات این ماده می توان به روایت مسمع از حضرت علی (ع) اشاره نمود. البته برخی از فقها این روایت را ضعیف دانسته اند.[۹]
سوابق فقهی
در خصوص مجازات از بین بردن مو میان فقها اختلاف نظر است.[۱۰] برخی از فقها معتقدند دیه موی سر و صورت در فرض از بین رفتن و عدم امکان رویش مجدد، صد دینار است.[۱۱] برخی دیگر از فقها نیز تأکید کرده اند ک هدیه تمام موی سر، دیه کامل و نیز دیه موی صورت مردان دیه کامل است. منتها در فرض رویش مجدد مو باید ارش داده شود.[۱۲] در خصوص تراشیدن ریش نیز گروهی معتقدند در فرض رویش دوباره، باید قائل به ارش بود.[۱۳]
رویه قضایی
به موجب نظر کمیسیون در یکی از نشست های قضایی، باید میان از بین بردن مو و تراشیدن، کوتاه کردن یا قیچی کردن آن قائل به تفکیک شده و مصادیق اخیر را فاقد جنبه کیفری تلقی نمود.[۱۴]
منابع
{{پانویس}}
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 671152
- ↑ نشریه دادرسی شماره 51 مرداد و شهریور 1384. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1928172
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 671132
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 671136
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712804
- ↑ مجید جمشیدی. دیه و ارش (ماهیت و موجبات دیه، ماهیت و موجبات ارش، آرای وحدت رویه). چاپ 1. نگاه بینه، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2444372
- ↑ مجید جمشیدی. دیه و ارش (ماهیت و موجبات دیه، ماهیت و موجبات ارش، آرای وحدت رویه). چاپ 1. نگاه بینه، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2444376
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712800
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 835864
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712808
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 835852
- ↑ سیدمهدی (ترجمه) دادمرزی. فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه). چاپ 23. طه، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4061496
- ↑ سیدابوالقاسم خویی و علیرضا (ترجمه) سعید. ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد دوم). چاپ 1. خرسندی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3695964
- ↑ مجموعه نشست های قضایی (29) مسائل قانون مجازات اسلامی (جلد هشتم). چاپ 1. قضا، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2950416