ماده ۶ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ماده ۶ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان''': اثری که با همکاری دو یا چند [[پدیدآورنده]] به وجود آمده باشد و کار یکایک آنان جدا و متمایز نباشد، [[اثر مشترک]] نامیده میشود و حقوق ناشی از آن، حق [[مشاع]] پدیدآورندگان است.

از لفظ «مشترک» اینگونه برمی آید که منظور، اثری است که در نتیجه خلاقیت بیش از یک نفر به وجود آمده باشد و فعالیت و تلاش افراد به ترتیبی باشد که سهم هریک از آنان، قابل تقسیم نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی نقض حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری در نظام حقوقی ایران و انگلستان)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5020100|صفحه=|نام۱=اکرم|نام خانوادگی۱=سالارپورگل ختمی|چاپ=1}}</ref>

در قانون فرانسه، «اثر دارای چند پدیدآورنده» اثری است که در پدید آوردن آن بیش از یک شخص حقیقی شرکت داشته اند؛ که در این فرض، پدیدآورندگان، مشترکا مالک اثر محسوب می شوند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ حقوق مالکیت معنوی (جلد دوم) حقوق مالکیت ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5163280|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=میرحسینی|چاپ=2}}</ref>

در حقوق انگلیس، اثر مشترک به اثری گفته می شود که چندین مولف در پدیدآمدن آن نقش داشته اند، به طوری که مشارکت و سهم آنها، قابل تمییز و تفکیک از یکدیگر نباشد. در حقوق انگلیس، آنچه اثر مشترک را از اثر جمعی متمایز می کند، قابل تمایز بودن سهم مولفان است. در واقع، در اثر جمعی، سهم اختصاصی مولفان مشخص است، اما در اثر مشترک، اینگونه نیست. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ حقوق مالکیت معنوی (جلد دوم) حقوق مالکیت ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5163272|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=میرحسینی|چاپ=2}}</ref>

قانون کپی رایت ایالات متحده مصوب 1976، اثر مشترک را اثری می داند که توسط دو یا چند پدیدآورنده تهیه شده باشد و قصد آنها بر این بوده باشد که نقش هرکدام از آنها در هم ادغام گردد و به یک مجموعه واحد تفکیک ناپذیر یا بخش های دارای وابستگی متقابل یک مجموعه واحد تبدیل شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ حقوق مالکیت معنوی (جلد دوم) حقوق مالکیت ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5206520|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=میرحسینی|چاپ=2}}</ref>

در آثار مشترک، حقوق معنوی، به همه افراد پدیدآورنده تعلق دارد که باید از امتیازات و اختیارات خود، طبق یک توافق مشترک برخوردار شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ حقوق مالکیت معنوی (جلد دوم) حقوق مالکیت ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5161844|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=میرحسینی|چاپ=2}}</ref>

مولفین اثر مشترک، درصد مالکیت کپی رایت، تکالیف و تعهدات, عواید حاصله و... را در قالب قرارداد تعیین می کنند. در صورت عدم وجود چنین قراردادی، محاکم اینگونه در نظر می گیرند که مولفین اثر مشترک، دارای حقوق مساوی هستند؛ مگر اینکه دلیل مخالفی برای آن ارائه شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ حقوق مالکیت معنوی (جلد دوم) حقوق مالکیت ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5163284|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=میرحسینی|چاپ=2}}</ref>

اثر مشترک و اثر جمعی با یکدیگر متفاوت اند. اثر جمعی اثری است که تحت مدیریت یک شخص حقوقی یا حقیقی به وجود آمده باشد، بدون آنکه پدیدآورندگان، قصد ایجاد آن اثر را داشته باشند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی حقوق پدیدآورندگان آثار سینمایی در نظام مالکیت ادبی و هنری ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1390-1391|ناشر=دانشگاه علامه طباطبایی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5106928|صفحه=|نام۱=آمنه|نام خانوادگی۱=وندسازجو|چاپ=}}</ref>

اثر مشترک وقتی مصداق اثر محسوب می شود که تلاش و خلاقیت «همه» پدیدآورندگان در آن اثر دیده شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قراردادهای حقوق مؤلف|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4707860|صفحه=|نام۱=پژمان|نام خانوادگی۱=محمدی|چاپ=1}}</ref>

هریک از مولفین در اثر مشترک، می تواند در صورتی که کار و خلاقیتش به نحوی باشد که بتواند جداگانه آن کار را مورد بهره برداری قرار دهد، راجع به آن حقوق، قرارداد منعقد کند؛ مشروط بر اینکه به حقوق سایر مولفین لطمه ای نزند. برای مثال، آهنگساز یک فیلم سینمایی می تواند موسیقی خود را جداگانه تکثیر و قرارداد نشر منعقد کند.  <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قراردادهای حقوق مؤلف|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4709340|صفحه=|نام۱=پژمان|نام خانوادگی۱=محمدی|چاپ=1}}</ref>

در آثار مشترک، هر مولف می توان سهم مالکانه خود را بدون تسلیم اثر به دیگران انتقال دهد. در این حالت، شخص منتقل الیه، در کنار سایر مولفان، حق انعقاد قرارداد راجع به بهره برداری از اثر خود را خواهد داشت. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قراردادهای حقوق مؤلف|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4709344|صفحه=|نام۱=پژمان|نام خانوادگی۱=محمدی|چاپ=1}}</ref>

قانون گذار، به موجب این ماده، حق مشاع را علاوه بر حقوق مادی، در حقوق معنوی نیز پذیرفته است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4773400|صفحه=|نام۱=سیدعباس|نام خانوادگی۱=حسینی نیک|چاپ=1}}</ref>