نمایش مبدأ برای نظریه شماره 7/1400/1249 مورخ 1401/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره جاری بودن محرومیت های اجتماعی در مدت زمان تعلیق مجازات اصلی

'''چکیده نظریه شماره 7/1400/1249 مورخ 1401/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره جاری بودن محرومیت های اجتماعی در مدت زمان تعلیق مجازات اصلی:''' با توجه به [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|تبصره 3 ماده 25 قانون مجازات اسلامی]] که محرومیت های اجتماعی ناشی از ارتکاب جرم را در مدت زمان عفو یا آزادی مشروط نیز جاری دانسته اما تصریحی به تعلیق مجازات نکرده است؛ مطابق سکوت قانون گذار و اصل عدم، درزمان تعلیق [[مجازات اصلی]]، مجازات های تبعی که همان محرومیت های اجتماعی باشند جاری نخواهند بود. شایان ذکر است که ماده 134 قانون مجازات اسلامی اصلاحی 1399 نیز که تعلیق مجازات را در حکم اجرا تلقی کرده است و مطابق آن محرومیت های اجتماعی در مدت زمان تعلیق نیز جاری هستند مخصوص موارد تعدد جرم است و در سایر موارد، از ملاک آن به خصوص به ضرر محکوم علیه و برای اعمال مجازات تبعی که اصل بر عدم آن است قابلیت استناد ندارد.

{{جعبه اطلاعات نظریات مشورتی|شماره نظریه=7/1400/1249|شماره پرونده=1400-186/1-1249 ک|تاریخ نظریه=1401/05/30|موضوع نظریه=[[قانون مجازات اسلامی]]|محور نظریه=[[مجازات های تکمیلی و تبعی]]}}

== استعلام ==
با عنایت به این که قانونگذار در [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|تبصره ۳ ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲]] مقرر می دارد در [[عفو]] و [[آزادی مشروط]] [[مجازات تبعی|اثر تبعی محکومیت]] پس از گذشت مدت های فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می شود. محکوم در مدت زمان آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از [[محرومیت از حقوق اجتماعی|حقوق اجتماعی محروم می گردد]]. با عنایت به تبصره مذکور و این که در برخی از موارد، محاکم در آراء خود حکم به [[تعلیق]] مجازات های حبس می نمایند، خواهشمند است اعلام فرمایید آیا [[محکوم علیه]] در مدت زمان تعلیق نیز مشمول [[مجازات تبعی]] محرومیت از حقوق اجتماعی می شود یا خیر و امکان صدور [[گواهی سوء پیشینه]] برای وی وجود دارد؟

== نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه ==
با توجه به ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، در محکومیت های موضوع این ماده صرفا پس از اجرای حکم یا شمول [[مرور زمان]]، آثار تبعی یعنی محرومیت از حقوق اجتماعی به شرح مقرر در [[ماده ۲۶ قانون مجازات اسلامی|ماده ۲۶ آن قانون]] اعمال می شود؛ در غیر این موارد از جمله در مجازات تعلیقی چون [[نص]] صریحی برای اعمال مجازات تبعی وجود ندارد و سلب حقوق اجتماعی به عنوان حقوق بنیادین مقرر در [[قانون اساسی]] نیاز به نص صریح قانون دارد و از طرفی توجه به تبصره ۳ ماده ۲۵ مذکور که به اعمال مجازات تبعی در زمان قبل از انقضاء و اتمام مدت آزادی مشروط و شمول عفو تصریح می نماید و در مورد مدت تعلیق ساکت است و اصل بر عدم اعمال این نوع مجازات است، بنابراین درزمان تعلیق [[مجازات اصلی]]، مجازات های تبعی قابل اعمال نمی باشد. قابل ذکر است [[ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی|بند ث ماده ۱۳۴ اصلاحی ۱۳۹۹]] قانون مجازات اسلامی که مقرر داشته است تعلیق مجازات در حکم اجرا است ناظر به نحوه اعمال مقررات تعدد است و در سایر موارد از ملاک آن به خصوص به ضرر محکوم علیه و برای اعمال مجازات تبعی که اصل بر عدم آن است قابلیت استناد ندارد.

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 25 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]
* [[ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی|ماده 134 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با اصلاحات و الحاقات سال 1399]] 
* [[ماده ۲۶ قانون مجازات اسلامی|ماده 26 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392]]

== جستارهای وابسته ==

* [[مجازات اصلی]]
* [[مجازات تبعی]]
* [[گواهی سوء پیشینه]]
* [[مرور زمان]]
* [[عفو]]
* [[آزادی مشروط]]
* [[محرومیت از حقوق اجتماعی]] 
* [[محکوم علیه]]
* [[قانون اساسی]]
* [[نص]]


[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه سال ۱۴۰۱]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (کیفری)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (قانون مجازات اسلامی)]]
[[رده:مجازات های تکمیلی و تبعی]]