نمایش مبدأ برای نظریه شماره 7/1402/346 مورخ 1402/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره احضار شهود بعد از صدور دستور تجویز تعقیب

'''چکیده نظریه شماره 7/1402/346 مورخ 1402/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره احضار شهود بعد از صدور دستور تجویز تعقیب''':در صورتی که به علت فقدان یا عدم کفایت دلیل، قرار منع تعقیب صادر شده و پس از آن دلیل جدیدی علیه متهم کشف شود، دادستان باید احراز کند: آنچه با نام دلیل کشف و ارائه شده است از اعتبار کافی و مؤثر به عنوان دلیل برخوردار است و این دلیل در دادسرا، مورد رسیدگی قرار نگرفته است. با احراز این دو امر، برای یک بار دیگر با نظر دادستان تعقیب آغاز می شود و امکان ارجاع موردی تحقیق به بازپرس است، دادستان می تواند تحقیق از شهودی را از بازپرس تقاضا کند.همچنین، بازپرس در صورتی می تواند فرد معرفی شده را احضار یا جلب کند که تشخیص دهد ضروری است.

{{جعبه اطلاعات نظریات مشورتی|شماره نظریه=7/1402/346|شماره پرونده=1402-168-346ک|تاریخ نظریه=1402/05/30|موضوع نظریه=[[آیین دادرسی کیفری]]|محور نظریه=[[احضار شهود]]}}

== استعلام ==
با توجه به [[ماده ۲۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری]] مصوب ۱۳۹۲ اگر دلیل جدید ادعایی که به استناد آن صدور دستور تجویز [[تعقیب]] درخواست شده، [[شهادت]] شهود باشد، آیا [[دادستان]] می تواند پیش از تجویز تعقیب، تحقیق از گواهان را از [[بازپرس]] بخواهد؟ چنانچه [[خواهان]] تجویز تعقیب اعلام نماید که شهود جدید از حضور در مرجع قضایی خودداری می کنند، آیا گواهان مورد ادعا را می توان احضار کرد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، چنانچه گواهان به رغم صدور [[احضاریه]] در مرجع قضایی حضور نیابند، آیا می توان دستور [[جلب شاهد یا مطلع|جلب]] آنان را صادر کرد؟

== نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه ==
اولا، مصونیت [[متهم]] از تعقیب مجدد به عنوان قاعده ای آمره پذیرفته شده است و استثنای آن کشف ادله جدید است؛ اما منع مذکور تنها ناظر به تعقیب متهم است یعنی مراجع قضایی نمی توانند نسبت به احضار، جلب، بازپرسی، صدور قرار تأمین کیفری، [[بازداشت]] و محاکمه و نظایر آن اقدام کنند؛ با وجود این، منع یادشده شامل مواردی نظیر استماع اظهارات [[شاکی]] و جمع آوری ادله از جمله استعلام وجود یا فقدان ادله ای بر اثبات وقوع [[بزه]]، از مراجع ذی ربط نمی شود. در واقع این اقدامات با کشف ادله جدید ملازمه دارد و به معنی تعقیب مجدد متهم نیست؛ بنابراین در فرض سؤال، با لحاظ ماده ۲۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ در غیر موارد تعقیب که بیان شد، مقام قضایی ذی ربط با ارجاع دادستان، نسبت به جمع آوری ادله اقدام می کند و سپس در صورتی که دادستان ادله جدید را برای تعقیب مجدد متهم کافی دانست، حسب مورد تعقیب را تجویز یا از [[دادگاه]] تقاضای تجویز تعقیب مجدد می کند.

ثانیا، مستنبط از ماده ۲۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ در صورتی که به علت فقدان یا عدم کفایت دلیل، [[قرار منع تعقیب]] صادر و قطعی شده و پس از آن دلیل جدیدی علیه متهم کشف شود، دادستان باید احراز کند: آنچه با نام دلیل کشف و ارائه شده است از اعتبار کافی و مؤثر به عنوان دلیل برخوردار است و این دلیل در جریان تحقیقات مقدماتی [[دادسرا]] که به صدور قرار منع تعقیب منتهی شده است، مورد رسیدگی قرار نگرفته است. با احراز این دو امر، برای یک بار دیگر با نظر دادستان تعقیب آغاز می شود و برابر قسمت اخیر [[ماده ۷۶ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۷۶]] قانون پیش گفته که مؤید امکان ارجاع موردی تحقیق به بازپرس است، دادستان می تواند تحقیق از شهودی را که اظهارات ایشان برای روشن شدن موضوع ضروری است، از بازپرس تقاضا کند.

ثالثا، به موجب [[ماده ۲۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری]] بازپرس در صورتی می تواند فرد معرفی شده را احضار و در صورت لزوم با رعایت مقررات جلب کند که تشخیص دهد حضور و تحقیق از وی، برای روشن شدن موضوع ضروری است.

== مواد مرتبط ==

* [[ماده ۲۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۷۶ قانون آیین دادرسی کیفری]]
* [[ماده ۲۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری]]

== جستارهای وابسته ==

* [[تعقیب]]
* [[شهادت]]
* [[بازپرس]]
* [[خواهان]]
* [[احضاریه]]
* [[جلب شاهد یا مطلع]]
* [[بازداشت]]
* [[دادگاه]]
* [[قرار منع تعقیب]]
* [[بزه]]

[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه سال ۱۴۰۲]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (کیفری)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (قانون آیین دادرسی کیفری)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (احضار شهود)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (شهادت شهود)]]
[[رده:نظرات مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه (قرار منع تعقیب)]]