ارزیابی پویایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
ارزیابی پویایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران عنوان مقاله ای از حسن وکیلیان و جواد یحیی زاده است که در سال 1403 و در دوره 27 و شماره 1 فصلنامه تحقیقات حقوقی منتشر شده است.
 | |
| عنوان | ارزیابی پویایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران |
|---|---|
| نویسنده | حسن وکیلیان جواد یحیی زاده |
| محور موضوعی | حقوق عمومی |
| سال نشر | ۱۴۰۳ |
| منتشر شده در | نشریه تحقیقات حقوقی |
| دوره | ۲۷ |
| شماره | ۱ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
چکیده
«قانون اساسی پویا»، از رهگذار مبانی نظریِ موجهساز و ارائۀ سازوکارهای عملیِ آن، یکی از موضوعات بنیادی در نظامهای حقوق اساسیِ پیشرو است که بدون تغییرِ موجودیت نظم و نظام سیاسی ـ حقوقی و مبتنیبر ارزشهای «مشروطهگرایی»، قانون اساسیِ «دیروز» را با ارزشهای «امروز» سازگار میسازد و خواستههای تجدیدشوندۀ شهروندان را تأمین میکند. از اینرو، پرسش اصلی در مقالۀ حاضر آن است که مراد از قانون اساسی پویا و سازوکارهای تحقق آن چیست و جایگاه آن در نظام حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران کدام است؟ یافتههای این پژوهش با شیوۀ گردآوری دادهها از طریق کتابخانهای، روش هنجاری، تأکید بر منطق درونحقوقی و تدقیق در متون و اسناد رسمیِ حقوقی و قانونی نشان میدهد قانون اساسی پویا، به معنای انطباق قانون اساسی با خواستههای تجدیدشوندۀ شهروندان بوده و این مفهوم عمدتاً از طریق چهار سازوکار «بازنگری»، «تفسیر»، «اصول نانوشته» و «دادرسی اساسی» امکانپذیر است. همچنین تأمل در حقوق اساسیِ داخلی حاکی از آن است که با تأکید بر نارساییهای بازنگری در قانون اساسی، عدم کاربست روش هرمنوتیکِ فلسفی توسط مفسر رسمی و نهایتاً خطیر بودن توسل به اصول نانوشته در دموکراسیهای شکننده، تحقق پویایی قانون اساسی در نظم و نظام حقوقیِ داخلی را باید در دادرسی اساسی جستوجو کرد.
کلیدواژه ها
- قانون اساسی پویا
- بازنگری
- تفسیر
- دادرسی اساسی