انحلال نکاح به درخواست زوجه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
انحلال نکاح به درخواست زوجه
عنوانانحلال نکاح به درخواست زوجه
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومصطفی شریعت طلب
استاد راهنمامحمدرضا شرافت پیما
استاد مشاورعبادالله رستمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه گیلان



انحلال نکاح به درخواست زوجه عنوان پایان نامه ای است که توسط مصطفی شریعت طلب، با راهنمایی محمدرضا شرافت پیما و با مشاوره عبادالله رستمی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان دفاع گردید.

چکیده

یکی از جنجال برانگیز ترین قوانین در تمام نقاط دنیا قوانین مربوط به خانواده و روابط زوجین است. امروزه در اکثر کشور های پیشرفته با توجه به تحولات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تمایل قانونگذار به سمت تعادلی با اعمال تبعیض مثبت به نفع زنان و کودکان به جهت شرایط خاص این گروه شکل گرفته است. در کشور ما از زمان تدوین قانون مدنی ریشه اصلی روابط زوجین و نیز ابوین با فرزندان کاملا منطبق بر فقه شیعی بوده به نحوی که عباراتی از قانون دقیقا ترجمه متون فقهی است که این امر به رغم تحولات اجتماعی، از سال تا کنون اصلاح زیادی نگردیده است. از نظرحقوق اسلام (فقه) مرد این اختیار را دارد که هرگاه بخواهد زن خود را طلاق دهد و زن نیز این حق را دارد تا در موارد خاص از حاکم شرع تقاضای طلاق کند، قانون کشور ما نیز به تبعیت از حقوق اسلام اختیار طلاق را به مرد داده است و در عین حال موارد خاصی در قانون پیش بینی شده است که در صورت تحقق هر یک از این موارد زن می تواند به دادگاه صالح مراجعه نموده و تقاضای طلاق خود را مطرح سازد؛ از طرف دیگر یکی از مسایل که نه به صورت فراگیر بلکه موردی برخی از کانون های مهر و عاطفه خانواده را بر هم می زند، موجبات فسخ نکاح است. عقد نکاح بر خلاف سایر عقود به دلیل حفظ ثبات آن، منحصرا به موجب خیار عیب، تدلیس و تخلف از شرط صفت قابل فسخ می باشد. لذا در این پایان نامه موجبات طلاق و فسخ نکاح به درخواست زوجه را مورد مداقه قرار می دهیم

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱


تاریخچه موضوع ۲


۱– کلیات ۴


۱–۱ خانواده در نگاه اسلام ۴


۱–۲ تعریف و ماهیت حقوقی فسخ و طلاق و مقایسه آنها با اصطلاحات دیگر ۷


۱–۲–۱ تعریف طلاق و ماهیت حقوقی آن ۷

۱–۲–۱–۱ تعریف طلاق ۷

۱–۲–۱–۲ ماهیت حقوقی طلاق ۸


۱–۲–۲ تعریف فسخ نکاح و ماهیت حقوقی آن ۱۰

۱–۲–۲–۱ تعریف فسخ نکاح ۱۰

۱–۲–۲–۲ ماهیت حقوقی فسخ نکاح ۱۱


۱–۲–۳ تفاوت و شباهتهای فسخ و طلاق و مقایسه آنها با اصطلاحات دیگر ۱۱

۱–۲–۳–۱ اشتراک فسخ و طلاق ۱۱

۱–۲–۳–۲ افتراق فسخ و طلاق ۱۲

۱–۲–۳–۳ تفاوت فسخ با انفساخ و بطلان ۱۳

۱–۲–۳–۴ تفاوت انحلال و بطلان نکاح ۱۳


۱–۳ تحول قانون گذاری در باره خانواده ۱۳


۱–۳–۱ انحلال نکاح در ایران ۱۴

۱–۳–۲ انحلال نکاح در فرهنگ ها و تمدن های دیگر ۱۴

طلاق در دین زرتشت ۱۵

طلاق در دین یهود ۱۶

طلاق در دین مسیح ۱۶


۱–۴ طلاق و فسخ نکاح در حقوق اسلامی ۱۶


۱–۴–۱ طلاق ۱۷

۱–۴–۱–۱ طلاق در آیات و روایات ۱۷

۱–۴–۱–۲ انحصاری بودن یا نبودن حق طلاق ۱۸

۱–۴–۱–۳ علت واگذاری حق طلاق به مرد در اسلام ۱۸

۱–۴–۱–۴ نقد نظرات ارایه شده و نتیجه گیری ۲۱


۱–۴–۲ فسخ نکاح ۲۲

۱–۴–۲–۱ فسخ در آیات و روایات و فقه ۲۲

۱–۴–۲–۲ فسخ نکاح در قانون ۲۴

۱–۴–۲–۳ نقد نظرات ارایه شده و نتیجه گیری ۲۴


۲– بررسی تحلیلی موجبات طلاق برای زن ۲۶


۲–۱خودداری یا عجز شوهر از پرداخت نفقه ۲۶

۲–۱–۱ تعریف نفقه و مصادیق آن ۲۷

۲–۱–۱–۱ تعریف نفقه ۲۸

۲–۱–۱–۲ مصادیق نفقه ۲۹


۲–۱–۲ نفقه در ایران باستان ۳۲

۲–۱–۲–۱ نفقه در تاریخ ۳۲


۲–۱–۳ مبانی پرداخت نفقه به زن ۳۲

۲–۱–۳–۱ مبانی فقهی ۳۲

۲–۱–۳–۲ مبانی اجتماعی ۳۳

۲–۱–۳–۳ مبانی حقوقی ۳۵


۲–۱–۴ میزان نفقه و شرایط ایجاد آن به نفع زوجه ۳۵

۲–۱–۴–۱میزان نفقه ۳۵

۲–۱–۴–۲ شرایط وجوب نفقه ۳۶


۲–۱–۵ موانع وجوب نفقه و شرط عدم انفاق ۳۸

۲–۱–۵–۱ موانع وجوب نفقه ۳۸

۲–۱–۵–۲ شرط عدم انفاق ۴۲


۲–۱–۶ حقوق قابل اعمال زن در صورت ترک انفاق از جانب مرد ۴۳

۲–۱–۶–۱ در فقه ۴۳

۲–۱–۶–۲ در حقوق موضوعه ۴۵


۲–۱–۷ مبنای موجب طلاق بودن فقر شوهر ۴۹


۲–۲ عسر و حرج زن ۵۰

۲–۲–۱ تعریف عسر و حرج و مبانی این قاعده ۵۰

۲–۲–۱–۱ مفهوم و تعریف عسر وحرج ۵۰

۲–۲–۱–۲ مبانی قاعده نفی عسر و حرج ۵۱


۲–۲–۲ ماده ١١۳٠ قانون مدنی قبل از اصلاح و مبانی فقهی و اجتماعی آن ۵۳

۲–۲–۲–۱ بررسی سابقه تقنینی ماده۱۱۳۰ق م ۵۳

۲–۲–۲–۲ مبانی فقهی و اجتماعی ماده ١١۳٠ قانون مدنی ۵۵


۲–۲–۳ مقایسه مواد ١١۲٩ و١١٣٠ قانون مدنی و بررسی مصادیق عسر و حرج زن ۵۷

۲–۲–۳–۱ مقایسه مواد۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ قانون مدنی ۵۷

۲–۲–۳–۲ بررسی مصادیق عسر و حرج زن ۵۹


۲–۲–۴ حصری یا تمثیلی بودن مصادیق عسر و حرج و شرایط اجرای ماده۱۱۳۰ق م ۷۴

۲–۲–۴–۱ آیا عسر و حرج مصادیق دیگری نیز دارد؟ ۷۵

۲–۲–۴–۲ شرایط اجرای ماده ١١٣٠ قانون مدنی ۷۸


۲–۲–۵ ماهیت طلاق حاکم در عسر و حرج ۷۹

۲–۲–۵–۱ طلاق باین ۷۹

۲–۲–۵–۲ طلاق باین یا رجعی ۸۰

۲–۲–۵–۳ طلاق باین مشروط و طلاق رجعی مشروط ۸۰

۲–۲–۵–۴ رویه عملی محاکم خانواده ۸۰


۲–۳ غیبت مرد ۸۱


۲–۳–۱ مبنای فقهی و حقوقی طلاق به علت غیبت مرد ۸۱

۲–۳–۱–۱ مبانی فقهی طلاق به علت غیبت زوج ۸۱

۲–۳–۱–۲ طلاق زن به علت غیبت مرد از دیدگاه قانون مدنی ۸۳


۲–۳–۲ مراحل استناد به غیبت مرد ۸۴

۲–۳–۲–۱ طبیعت طلاق در مورد غایب مفقودالاثر ۸۵


۲–۳–۳ عسر و حرج در غیبت مرد و مقایسه مقررات قانون مدنی با شرط مذکور در عقدنامه ها ۸۶

۲–۳–۳–۱ استناد به عسر و حرج در صورت غیبت مرد ۸۶

۲–۳–۳–۲ مقایسه مقررات قانون مدنی با شرط مذکور در عقدنامه ها ۸۷


۲–۴ وکالت زن برای طلاق ۸۸


۲–۴–۱ تعریف وکالت و بررسی وکالت زن برای طلاق در فقه امامیه ۸۸

۲–۴–۱–۱ مفهوم وکالت ۸۸

۲–۴–۱–۲ بررسی وکالت زن برای طلاق در فقه امامیه ۸۹

۲–۴–۲ شرط وکالت زن برای طلاق در حقوق ایران ۹۰

۲–۴–۲–۱ احکام کلی شرایط ضمن عقد ۹۰

۲–۴–۲–۲ شرط وکالت ضمن عقد نکاح ۹۲


۲–۴–۳ تحصیل اذن از دادگاه و تشکیل جلسات داوری در وکالت در طلاق ۹۳

۲–۴–۳–۱ آیا زن در صورت داشتن وکالت از تحصیل اذن دادگاه معاف است؟ ۹۳

۲–۴–۳–۲ تشکیل جلسات داوری در صورت وکالت زن ۹۴


۲–۴–۴ ماهیت وکالت برای زن به صورت مطلق ۹۵

۲–۴–۴–۱ دیدگاه فقهی ۹۵

۲–۴–۴–۲ دیدگاه حقوق ۹۶


۲–۴–۵ ماهیت طلاق به وکالت ۹۷

۲–۴–۵–۱ ماهیت طلاق به وکالت ۹۷

۲–۴–۵–۲ تفویض طلاق و تفاوت آن با توکیل ۹۹


۳– موجبات فسخ نکاح ۱۰۱


۳–۱ موجبات فسخ نکاح در قانون مدنى و تفاوتهاى موجود بین زن و مرد ۱۰۱


۳–۱–۱ تخلف از شرط صفت و وجود عیب در زوجین ۱۰۱

۳–۱–۱–۱ تخلف از شرط صفت ۱۰۱

۳–۱–۱–۲ وجود عیب در هریک از زوجین ۱۰۳


۳–۱–۲ حکم تبعیض‏آمیز قانون مدنى و بررسى مبناى فقهى آن ۱۰۴

۳–۱–۲–۱ روایات مربوط به حق فسخ نکاح ۱۰۶

۳–۱–۲–۲ اشاره‏اى به حکم موضوع در فقه اهل سنت و قوانین کشورهاى اسلامى ۱۱۱

۳–۱–۲–۳ قابل انتقاد بودن مقررات قانون مدنى در مورد عیوب موجب فسخ ۱۱۳


۳–۲ حق فسخ برای زوجین ۱۱۴


۳–۲–۱ حق فسخ به دلیل جنون ۱۱۴

۳–۲–۱–۱ مفهوم وانواع جنون ۱۱۴

۳–۲–۱–۲ بررسی فقهی جنون ۱۱۵

۳–۲–۱–۳ بررسی حقوقی جنون ۱۱۶


۳–۲–۲ جنون؛ فسخ نکاح یا بطلان آن ۱۱۷

۳–۲–۲–۱ مستندات جواز فسخ نکاح بر اثر جنون زوج ۱۱۷

۳–۲–۲–۲ مستندات جواز فسخ نکاح بر اثر جنون زوجه ۱۱۸


۳–۲–۳حق فسخ به دلیل فقدان صفت شرط شده و تدلیس ۱۱۸

۳–۲–۳–۱ تخلف از شرط صفت ۱۱۹

۳–۲–۳–۲ رابطه تدلیس و تخلف از شرط ۱۲۱

۳–۲–۳–۳ ضمانت اجرای کیفری و مدنی تدلیس ۱۲۱


۳–۳ حق فسخ برای زن ۱۲۵

۳–۳–۱خصاء وعنن ۱۲۵

۳–۳–۱–۱ خصاء ۱۲۵

۳–۳–۱–۲ عنن ۱۲۶


۳–۳–۲ مقطوع بودن آلت تناسلی ۱۲۸

۳–۳–۲–۱ بررسی عیب مقطوع بودن آلت تناسلی ۱۲۸

۳–۳–۲–۲ بررسی ماده ۱۱۲۲ قانون مدنی قدیم و جدید ۱۲۹


۳–۴ حق فسخ برای مرد ۱۳۰


۳–۴–۱قرن و نابینایی از هر دوچشم ۱۳۰

۳–۴–۱–۱ قرن ۱۳۰

۳–۴–۱–۲ نابینایی از هر دوچشم ۱۳۱


۳–۴–۲ جذام و برص ۱۳۱

۳–۴–۲–۱ جذام ۱۳۱

۳–۴–۲–۲ برص ۱۳۲


۳–۴–۳: افضاء وزمین گیری ۱۳۲

۳–۴–۳–۱ افضاء ۱۳۲

۳–۴–۳–۲ زمین گیری ۱۳۳


۳–۵ مسایل مربوط به فسخ نکاح ۱۳۳


۳–۵–۱ رفع عیب قبل از فسخ و لزوم وجوب عیوب زن در زمان عقد ۱۳۳

۳–۵–۱–۱ رفع عیب قبل از فسخ ۱۳۳

۳–۵–۱–۲ لزوم وجوب عیوب زن در زمان عقد ۱۳۴

۳–۵–۱–۳ عدم وجودحق فسخ در صورت علم به عیب ۱۳۴


۳–۵–۲کیفیت اجرای خیار فسخ ۱۳۵

۳–۵–۲–۱فوریت خیار فسخ ۱۳۵

۳–۵–۲–۲ عدم لزوم رعایت شرایط طلاق در فسخ ۱۳۶


نتیجه گیری ۱۳۷








فهرست علایم اختصاری

بی تا بدون تاریخ

بی نا بدون نام ناشر

ج جلد

چ چاپ

ش شماره

ص صفحه

ق آ د م قانون آیین دادرسی مدنی

ق م قانون مدنی

ق ا ا م قانون اجرای احکام مدنی

م میلادی

ه ش هجری شمسی

ه ق هجری قمری

کلیدواژه ها

  • زن (زوجه)
  • طلاق
  • خانواده
  • قانون
  • عقد نکاح
  • طلاق
  • فسخ
  • نکاح دایم
  • انحلال

مواد مرتبط