بازنگاهی انتقادی به شرط ابدی بودن در وقف

بازنگاهی انتقادی به شرط ابدی بودن در وقف مقاله ای از رحمت الله کریم زاده که در آذر 1402 و در شماره 32 فصلنامه نشریه علمی مطالعات فقه و حقوق اسلامی منتشر شده است.

مطالعات فقه و حقوق اسلامی
عنوانبازنگاهی انتقادی به شرط ابدی بودن در وقف
نویسندهرحمت الله کریم زاده
محور موضوعیحقوق اسلامی
وقف
سال نشر۱۴۰۲
منتشر شده درنشریه مطالعات فقه و حقوق اسلامی
دوره۱۵
شماره۳۲
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


چکیده

نقش فراوان وقف در مسائل دینی، اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی باعث شده است که وقف در زمره مباحث مهمّ فقهی قرار بگیرد. وقف به جهات مختلفی قابل تقسیم است. یکی از تقسیمات وقف به اعتبار زمان است. وقف به لحاظ زمان، یا مطلق است و یا مقیّد. صحّت وقف مطلق، مورد اتّفاق همه فقهاست، اما وقف مقیّد به زمان مورد قبول مشهور فقها قرار نگرفته است هرچند برخی از فقها که کم هم نیستند، حکم به صحّت آن نیز نموده‌اند. هدف این نوشتار، بررسی این پرسش است که آیا دلایل شرط بودن ابدیّت در وقف می‌تواند این شرط را اثبات کند که نتیجه ‌اش حکم به بطلان وقف مقیّد به زمان (موقّت) شود یا خیر؟ این پژوهش پس از توضیح مختصر وقف موقّت و مؤبّد، به روش توصیفی-تحلیلی، دلایل شرط بودن ابدیّت در وقف را مورد بررسی قرار داده و این فرضیه را پی‌گرفته است که این دلایل، نه تنها انحصار صحّت وقف به وقف مؤبّد را اثبات نمی‌کند بلکه با تبیین حقیقت وقف و بررسی دلایل نظریه صحّت وقف موقّت، می‌توان درست بودن آن را تقویت کرد و در صورت اثبات صحّت وقف موقّت، ثمرات فروانی به دنبال خواهد داشت که وجود این ثمرات، ضرورت این بحث را نیز تضمین می‌کند.

کلیدواژه ها