تعلیل تطور حکم میراث زوجه در حقوق مدنی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
دانش حقوق مدنی
عنوانتعلیل تطور حکم میراث زوجه در حقوق مدنی ایران
نویسندهمحمد رضا نبی زاده اربابی
محور موضوعیحقوق مدنی
حقوق خانواده
سال نشر۱۴۰۱
منتشر شده درنشریه دانش حقوق مدنی
دوره۱۱
شماره۲۲
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


تعلیل تطور حکم میراث زوجه در حقوق مدنی ایران عنوان مقاله ای از محمد رضا نبی زاده اربابی است که در اسفند 1401 و دوره 22 نشریه علمی دانش حقوق مدنی منتشر شده است.

چکیده

میراث زوجه همچون مفهوم ارث در فقه امامیه و بالتبع قانون مدنی ایران ویژگی­های خاصی دارد. کمیت میراث مزبور مبتنی بر آیات کریمه و لکن کیفیت آن بر خواسته از روایات معتبر از ائمه معصوم(ع) است. همه مذاهب اسلامی در کمیت میراث زوجه  اقوال یکسانی دارند؛ لکن در کیفیت دچار اختلاف­اند و این اختلاف ناشی از استناد پیروان مذهب امامیه به روایات ائمه معصوم(ع) است. در بین فقهای مذهب امامیه نیز تعدد انظار وجود دارد. بر اساس قول مشهور ایشان تضییقاتی در مصادیق سهم ­بری زوجه وجود دارد که پس از شکل­ گیری نظام حقوقی ایران مورد استناد قرار گرفته است. قانونگذار ایرانی در سال 1387 با اصلاح ماده 946 قانون مدنی تحولی شگرف در کیفیت میراث زوجه ایجاد نمود که با مخالفت­ های جدی از سوی فقهای معاصر مواجه شد. اهمیت تتبع در ضابطه اصولی به­ کارگیری شده در تطور مزبور موجب خواهد شد تا مبنای آن در سایر موارد قانونی و حقوقی تسری یابد. واکاوی اندیشه­ های نوظهـور اصـولیین فقهای معاصر سبب می­شود تا در تعلیل تطور میراث زوجه در قانون مدنی ایران توفیقات مضاعفی حاصل گردد. دو اندیشه مطرح وجود دارد: یکی اندیشه فهم اجتماعی نصوص و دیگری نظریه تأثیر مقتضیات زمان و مکان که در نهایت نظریه اخیرالذکر در این تعلیل مؤثرتر می­نماید.

کلید واژه ها

  • میراث زوجه 
  • مقتضیات زمان ومکان 
  • فهم اجتماعی نصوص

مواد مرتبط