تعهد به نفع ثالث و تعهد به فعل ثالث در نظام حقوقی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
تعهد به نفع ثالث و تعهد به فعل ثالث در نظام حقوقی ایران
عنوانتعهد به نفع ثالث و تعهد به فعل ثالث در نظام حقوقی ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجومجتبی اسمعیلی
استاد راهنماعلی رضوانی
استاد مشاورعلیرضا پور
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۴
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود



تعهد به نفع ثالث و تعهد به فعل ثالث در نظام حقوقی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط مجتبی اسمعیلی، با راهنمایی علی رضوانی و با مشاوره علیرضا پور در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.

چکیده

بی شک اصل حاکمیت اراده از بدیهی ترین و مهم ترین اصول پذیرفته شده و مسلم حقوقی در جوامع و نظام های مختلف حقوقی در سرتاسر جهان است. و برای همه آشکار است که بدون اراده افراد نمی توان به نفع یا بر علیه آنان اقدامی انجام داد. و نیز هیچ شخصی ناخواسته ملزم به قبول تعهد یا تحمل ضرری نباشد. در این پژوهش به بررسی نهاد تعهد به نفع شخص ثالث و تعهد به فعل شخص ثالث در نظام حقوقی ایران پرداخته شده است و با تحلیل حقوقی این نهاد از حیث ماهیت و آثار و احکام آن سعی شده است تا مشخص شود آیا به اصل ظاهر خدشه ناپذیر حاکمیت اراده استثناء یا استثنایاتی وارد است یا خیر؟ و این اصل نیز تابع قاعده( ما من عام الا و قد خص) می باشد یا خیر؟ و در صورت امکان تا چه حدی این اصل، استثناء پذیرفته است که در خصوص موضوع نظرات و عقاید علمای حقوق و فقها در حد توان بیان شده است. عمده مطالب در این مقال پرداختن به وجود یا عدم وجود چنین قاعده ای در حقوق ایران و بیان مطالبی پیرامون حدود و ثغور این قاعده و اختصاصا پیرامون ماده۱۹۶ قانون مدنی و برخی مواد دیگر قانون مدنی و نیز بحثی پیرامون بیمه عمر می باشد که به آن ها پرداخته خواهد شد. تعهد به فعل ثالث در قانون مدنی عنوان خاصی ندارد، فقط در تعریف شرط فعل در پایان ماده۲۳۴ قانون مدنی آمده است: شرط فعل آن است که اقدام یا عدم اقدام بر یکی از متعاملین یا بر شخص خارجی شرط شود . تعهد به فعل ثالث به عنوان یک تاسیس سودمند حقوقی می تواند مبنای بسیاری از قراردادهای مدنی و تجاری همچون ضمانت اعیان، ضمانت حسن انجام کار، تضمین قراردادهای پیمان کاری، بیمه و امثال آن قرار گیرد. از آنجا که این تاسیس حقوقی هیچ تعهدی برای شخص ثالث قبل از تنفیذ ایجاد نمی نماید. بر خلاف ظاهر آن موجب انحراف از اصل نسبی بودن قراردادها نمی شود. در این نگارش آثار ایجاد شده بر طرفین عقد در انعقاد چنین عقدی از جنبه های فقهی با تلفیق مباحث حقوقی بررسی می شود.و مبانی استدلالی و آثار و جوانب کاربردی این دو نهاد حقوقی مورد بررسی قرار می گیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ۴

مقدمه ۵

۱– بیان مساله ۷

۲– اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ۷

۳– جنبه نوآوری وجدیدبودن تحقیق ۷

۴– اهداف مشخص تحقیق ۸

۵– سوالات تحقیق ۸

۷– روش تحقیق ۸

۸– مرور ادبیات و سوابق تحقیق ۹

۹– ساختار تحقیق ۱۰

فصل اول مفاهیم ، تعاریف ۱۱

مبحث اول : تعاریف و مفاهیم و مصطلحات مربوطه ۱۲

گفتار اول : معنی لغوی تعهد ۱۲

بنداول : تعریف عقد ۱۲

بنددوم : تعریف تعهد ۱۳

بند سوم: تعریف ایقاع ۱۴

گفتار دوم : اقسام و منابع تعهد ۱۵

بنداول : اقسام تعهد ۱۵

بند دوم : منابع تعهد ۱۸

گفتار سوم : مفهوم شخص ثالث در حقوق ایران ۲۰

گفتار چهارم : مفهوم شخص ثالث در آیین دادرسی مدنی و اجراء احکام ۲۱

گفتار پنجم : مفهوم فعل ۲۳

مبحث دوم : مفهوم تعهد به نفع ثالث و سرایت اثر اصلی عقد و شرط ضمن عقد به سود ثالث ۲۳

گفتار اول : مفهوم تعهد به نفع ثالث ۲۳

گفتار دوم : تشکیل عقد برای ثالث ۲۴

گفتار سوم : شرط ضمن عقد به سود ثالث ۲۵

گفتار چهارم : احکام مشترک و روابط بین اطراف تعهد به سود ثالث ۲۵

گفتار پنجم : مفهوم تعهد به فعل ثالث ۲۸

فصل دوم تعهد به نفع ثالث و ماهیت حقوقی و آثار آن ۳۱

مبحث اول : اثر عقد نسبت به اشخاص ثالث ۳۲

گفتار اول: اصل نسبی بودن قرارداد ۳۲

گفتار دوم : قابل استناد بودن قرارداد در برابر اشخاص ثالث ۳۳

گفتار سوم : نقش تعهد در قرارداد به سود ثالث ۳۴

گفتار چهارم : قلمرو ماده

قانون مدنی ۳۵

گفتار پنجم : تعهد به سود ثالث و حواله ۳۷

گفتار ششم : تعهد به سود ثالث و قرارداد برای دیگری ۳۸

مبحث دوم : انعقاد و اعتبار تعهد ۳۸

گفتار اول : امکان تعهد به سود ثالث یک قاعده عمومی است ۳۸

گفتار دوم : موارد استفاده عملی از نهاد تعهد به سود ثالث ۳۹

گفتار سوم : ماهیت قبول و رد شخص ثالث ۴۹

گفتار چهارم : روابط بین اطراف تعهد به سود شخص ثالث، متعهد و متعهدله و ذینفع ۵۰

گفتار پنجم : تمایز تعهد به سود شخص ثالث از نهادهای دارای قانون خاص ۵۴


مبحث سوم : ماهیت حقوقی تعهد به سود شخص ثالث ۴۵

گفتار اول : نظریه پیشنهاد ۴۶

گفتار دوم : نظریه اداره مال غیر ۴۶

گفتار سوم : نظریه های مبتنی بر ایجاد مستقیم حق ۴۷

گفتار چهارم : تحلیل ماهیت تعهد به سود ثالث با لحاظ مبانی حقوق ایران ……………… ۶۱

مبحث چهارم : شرایط اعتبار تعهد به سود ثالث ۵۱

گفتار اول : شرایط اساسی ۵۱

گفتار دوم : شرایط اختصاصی تعهد به سود ثالث ۵۶

مبحث پنجم : آثار تعهد به نفع ثالث ۵۸

گفتار اول : رابطه دو طرف قرارداد ۵۸

گفتار دوم: آیا قرارداد قابل اقاله است؟ ۶۷

گفتار سوم : رابطه متعهد و منتفع(ثالث) ۶۱

گفتار چهارم : نتایج عملی ایجاد حق از زمان قرارداد ۶۳

بند اول : ارتباط حق ثالث به قرارداد ۶۳

گفتار پنجم : رابطه مشروط له و منتفع(ثالث) ۶۴

بند اول : عدم وجود تعهد ۶۴

بند دوم : عدم امکان رجوع مشروط له ۸۳

فصل سوم تعهد به فعل ثالث و ماهیت و آثار حقوقی ۶۶

مبحث اول : تحلیل حقوقی تعهد به فعل شخص ثالث ۶۷

گفتار اول : مفهوم تعهد به فعل ثالث ۶۷

گفتار دوم : رابطه متعهد به فعل ثالث و اصل نسبی بودن قراردادها ۷۰

گفتار سوم : نحوه ایجاد تعهد به فعل ثالث ۷۱

گفتار چهارم : تعهد به فعل ثالث و معامله فضولی ۷۲

گفتار پنجم : ماهیت حقوقی تعهد به فعل ثالث ۷۳

بند اول : آیا تعهد به فعل ثالث تعهد به وسیله است یا تعهد به نتیجه؟ ۷۳

مبحث دوم : روابط حقوقی ناشی از قرارداد ۷۴

گفتار اول : رابطه بین طرفین قرارداد اصلی ۷۴

گفتار دوم : رابطه متعهدله و شخص ثالث ۷۴

گفتار سوم : رابطه بین متعهد و شخص ثالث: ۷۵

گفتار چهارم : آثار تعهد به فعل ثالث ۷۵

مبحث سوم : مصادیق و جلوه های تعهد به فعل ثالث ۷۶

گفتار اول : در عقد فضولی و عقد اجاره ۷۶

گفتار دوم : عقد کفالت ۷۷

گفتار سوم : ضمان از اعیان ۷۷

گفتار چهارم : ضمان عهده ۷۷

گفتار پنجم : ضمانت حسن اجرای قرارداد ۷۸

گفتار ششم : ضمانت نامه های بانکی ۱۰۳

نتیجه ۸۱

پیشنهادات ۸۴

فهرست منابع ۸۶

کلیدواژه ها

  • تعهد
  • نفع
  • فعل
  • تضمین فعل ثالث
  • متعهد
  • شخص ثالث
  • فعل (حقوق)
  • ربح
  • ضمانت اجرای عقد
  • تعهد
  • نظام حقوقی
  • ایران
  • قانون مدنی