حقوق و تعهدات صندوق تامین خسارت های بدنی در نظام حقوقی ایران
 | |
| عنوان | حقوق و تعهدات صندوق تامین خسارت های بدنی در نظام حقوقی ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | محمد قربانی جویباری |
| استاد راهنما | حمید ابهری |
| استاد مشاور | سام محمدی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۷ |
| دانشگاه | دانشگاه مازندران |
حقوق و تعهدات صندوق تامین خسارت های بدنی در نظام حقوقی ایران عنوان رساله ای است که توسط محمد قربانی جویباری، با راهنمایی حمید ابهری و با مشاوره سام محمدی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع دکتری دانشگاه مازندران دفاع گردید.
چکیده
کثرت وقوع حوادث رانندگی و ورود خسارات متعدد جانی، مالی و معنوی، مقنن را واداشت تا با هدف تحقق رفاه اجتماعی و جبران کامل خسارات زیان دیده، نهادی تحت عنوان صندوق تامین خسارات بدنی در سال ۱۳۴۷ تاسیس نماید که در اصلاحات سال ۱۳۸۷ و ۱۳۹۵ بر گستره حقوق و تعهدات این نهاد افزوده شد. علاوه بر آن، در قانون جدید مجازات اسلامی، قلمرو تعهدات صندوق به سایر جرایم نیز تسری یافت و در کلیه جنایاتی که مجنی علیه آن مرد نیست، تکلیف به پرداخت معادل تفاوت دیه پیدا کرده است. صندوق، نهاد عمومی غیردولتی با شخصیت حقوقی مستقل برای مدت نامحدود است که در موارد منصوص، به منظور حمایت از اشخاص ثالث زیان دیده ناشی از حوادث رانندگی که امکان پرداخت از سوی شرکت بیمه فراهم نیست یا در مواردی که مجنی علیه مرد نیست، با روشی جدا از نظام مسیولیت مدنی، دیه یا خسارات بدنی را پرداخته و در موارد مشخص، به قایم مقامی زیان دیده به مسیول حادثه یا بیمه گر رجوع نماید. علی رغم اختلاف نظر حقوق دانان در خصوص ماهیت مسیولیت صندوق، به نظر می رسد در مواردی که صندوق به صورت مستقیم تکلیف به پرداخت خسارات دارد، این تکلیف ناشی از الزام قانونی است ولی در مواردی که به صورت تبعی و ثانویه مسیولیت دارد، این تکلیف، مبتنی بر مسیولیت جمعی است. در خصوص موارد رجوع صندوق نیز باید گفت حق بازیافت خسارت توسط صندوق نیاز به تصریح دارد و در موارد سکوت اصل بر عدم است. زیرا که عقیده بر اصل بازیافت خسارت منجر به ایجاد تعهد برای غیر می شود که در نظام حقوقی ایران ممنوع است. مضافا اینکه ذیل بند پ ماده ۲۴ قانون جدید بیمه اجباری مبالغ بازیافتی که مطابق مقررات این قانون دریافت می شود را جزء منابع مالی صندوق پیش بینی نموده است که به دلالت التزامی بیان گر حق بازیافت خسارت در موارد مشخص است.
ساختار و فهرست رساله
فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه ۱ الف: بیان مسیله ۱ ب: سوال های پژوهش ۳ ج: پیشینه پژوهش ۳ د: فرضیه های پژوهش ۴ ه: حدود پژوهش ۴ و: اهداف پژوهش ۵ ز: روش شناسی پژوهش ۵ ح: تقسیم بندی مطالب ۵ فصل اول: کلیات ۷ مبحث اول: مفهوم و ماهیت دیه ۸ گفتار اول: مفهوم دیه ۸ گفتار دوم: ماهیت دیه ۹ بند ۱: ماهیت جزایی ۹ بند ۲: ماهیت جبرانی ۱۰ بند ۳: ماهیت تلفیقی ۱۰ مبحث دوم: مسیولیت مدنی ناشی از عمل مجرمانه دیگری ۱۱ گفتار اول: اصل شخصی بودن مسیولیت کیفری ۱۲ گفتار دوم: مسیولیت کیفری ناشی از رفتار غیر ۱۲ گفتار سوم: جبران خسارت توسط دولت ها و نهادهای عمومی ۱۴ مبحث سوم: مفهوم، ارکان، وضعیت و منابع صندوق تامین خسارت های بدنی ۱۵ گفتار اول: مفهوم صندوق تامین خسارت های بدنی ۱۵ گفتار دوم: منابع صندوق تامین خسارت های بدنی ۱۸ بند ۱: منابع قانونی ۱۸ الف) قانون بیمه اجباری مصوب ۱۳۹۵ ۱۹ ب)قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ۱۹ ج) قانون بودجه ۲۰ د) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب ۱۳۸۹ ۲۱ ه) قانون ایمنی راه ها و راه آهن ۲۲ بند ۲: منابع درآمدی ۲۳ گفتار سوم: ارکان و وضعیت حقوقی صندوق تامین خسارت های بدنی ۲۶ مبحث چهارم: مبانی و ماهیت مسیولیت صندوق تامین خسارت های بدنی ۲۷ گفتار اول: مبانی تشکیل صندوق تامین خسارت های بدنی ۲۸ بند ۱: مبانی نظری ۲۸ الف) نظریه رفاه و خیر ۲۸ ب) همبستگی اجتماعی ۳۱ ج) قرارداد اجتماعی ۳۲ بند ۲: مبانی فقهی ۳۳ الف) قاعده لا یبطل ۳۳ ب)جبران خسارت نیابتی ۳۴ بند ۳: مبانی حقوقی ۳۵ الف) اصل جبران کامل خسارت ۳۵ ب)جمعی شدن مسیولیت ۳۶ ج) بزه دیده شناسی ثانویه ۳۹ گفتار دوم: ماهیت مسیولیت صندوق تامین خسارت های بدنی ۴۰ مبحث پنجم: قلمرو زمانی و مکانی تعهدات صندوق تامین خسارتهای بدنی ۴۶ گفتار اول: قلمرو قانون جدید در زمان ۴۶ بند ۱: اثر قانون نسبت به گذشته ۴۷ بند ۲: زمان شروع پوشش بیمهای ۴۹ گفتار دوم: قلمرو قانون جدید در مکان ۵۱ فصل دوم: تعهدات صندوق تامین خسارت های بدنی ۵۴ مبحث اول: موارد تعهدات صندوق ۵۴ گفتار اول: حوادث ناشی از وسایل نقلیه موتوری ۵۵ بند ۱: شرایط احراز تعهدات صندوق ۵۵ الف) خسارت بدنی ۵۵ ب) حادثه ۶۶ ج) وسایل نقلیه موتوری زمینی ۷۷ د) شخص ثالث ۸۲ بند ۲: موارد تحت پوشش تعهدات صندوق ۱۰۲ الف) علل مربوط به بیمه نامه ۱۰۲ ب) علل مربوط به بیمه گر ۱۱۳ ج) علل مربوط به زیان دیده و مسیول حادثه ۱۱۸ گفتار دوم: سایر موارد تعهدات صندوق ۱۳۰ مبحث دوم: شیوه پرداخت خسارت توسط صندوق ۱۳۴ گفتار اول: حوادث ناشی از وسایل نقلیه موتوری ۱۳۴ بند ۱: مراجعه مستقیم به صندوق ۱۳۵ بند ۲: از طریق مراجع قضایی ۱۳۸ الف) اصحاب دعوی ۱۳۸ ب) مرجع صالح ۱۴۳ ج) مداخله ثالث در دادرسی و اعتراض به رای ۱۴۷ د) اجرای حکم ۱۵۵ گفتار دوم: سایر موارد تعهدات صندوق ۱۶۰ مبحث سوم: تفاوت تعهدات صندوق تامین خسارت های بدنی با بیت المال ۱۶۱ فصل سوم: حقوق صندوق تامین خسارتهای بدنی ۱۶۵ مبحث اول: موارد و ماهیت بازیافت خسارت توسط صندوق ۱۶۵ گفتار اول: موارد بازیافت خسارت ۱۶۶ بند ۱: بیمه گر و مسبب حادثه ۱۶۶ بند ۲: دارندگان وسیله نقلیه ۱۶۹ بند ۳: سایر اشخاص ۱۷۱ گفتار دوم: ماهیت بازیافت خسارت ۱۷۵ مبحث دوم: شیوه بازیافت خسارت توسط صندوق ۱۷۸ گفتار اول: بدون مراجعه به مراجع قضایی ۱۷۸ بند ۱: مفهوم در حکم اسناد لازم الاجرا و اجرای آن ۱۷۹ بند ۲: مرجع صدور اجراییه ۱۸۲ بند ۳: نحوه تقسیط دین ۱۸۳ گفتار دوم: از طریق مراجع قضایی ۱۸۵ بند ۱: مرجع صالح ۱۸۵ بند ۲: معافیت از هزینهها ۱۸۵ بند ۳: اصحاب دعوا ۱۸۷ بند ۴: دادرسی و اجرای احکام ۱۸۸ مبحث سوم: جایگاه صندوق در سلسله مراتب جبران خسارت ۱۹۰ مبحث چهارم: سایر حقوق و مزایا ۱۹۳ گفتار اول: نگهداری وجوه متعلق به زیاندیده ممتنع در حساب صندوق ۱۹۴ گفتار دوم: استرداد وجوه پرداختی ۱۹۵ گفتار سوم: سپردهگذاری موجودی نقدی یا خرید اوراق بهادار بدون خطر(ریسک) ۱۹۷ نتیجه و پیشنهادها ۱۹۹ الف)نتیجه ۱۹۹ ب) پیشنهادها ۲۰۲ ضمایم ۲۰۴ منابع و مآخذ ۲۱۱ چکیده انگلیسی ۲۳۱
کلیدواژه ها
- صندوق تامین خسارات بدنی
- ماهیت مسیولیت صندوق
- حقوق و تعهدات