رای دادگاه درباره حدود اختیار دادگاه بدوی در اصلاح رأی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۱۴۸۸)

شماره دادنامه	۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۳۰۱۴۸۸
تاریخ دادنامه	۱۳۹۲/۱۰/۳۰
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	دادگاه تجدیدنظر استان
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	حدود اختیار دادگاه بدوی در اصلاح رأی
قاضی	ارسطو ذولفقاری ذکائی خشنودی

چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره حدود اختیار دادگاه بدوی در اصلاح رأی: دادگاه بدوی نمی تواند به استناد تأسیس حقوقی اصلاح رأی، حکم صادره را تغییر دهد چراکه موضوع مشمول قاعده فراغ دادرس است بنابراین تغییر تاریخ تعلق خسارت تأخیر تأدیه با یک استدلال جدید در محدوده اختیارات دادگاه جهت اصلاح رأی بدوی نیست.

رأی دادگاه بدوی

در خصوص درخواست آقای ع.ج. به وکالت از آقایان: م.ح. و م.ج. به خواسته اصلاح دادنامه ۹۲۰۰۰۴۶ و ۸۰۹-۲۴/۹/۹۰ صادره از شعبه سوم دادگاه عمومی ملارد؛ در خصوص خسارت تأخیر تأدیه؛ دادگاه با توجه به اینکه ابطال یا بطلان ازنظر حقوقی متفاوت هستند و ابطال یعنی باطل شدن عقد صحیح به علت قانونی یا قراردادی و بطلان یعنی باطل بودن عمل حقوقی از زمان انعقاد بدان صورت که هیچ اثر حقوقی نتوان بر عمل مذکور بار نمود و خواسته خواهان ابطال قرارداد بوده است و براساس بند ۲ ماده ۳۶۲ قانون مدنی ضمان درک از آثار عقد صحیح بیع در قانون قلمداد شده است فلذا از زمانی که دادگاه ابطال قرارداد را به لحاظ مستحق الغیر درآمدن احراز می کند بایستی ثمن به خریدار مسترد گردد و مبیع به فروشنده و شرط دیگر در دادخواست تأخیر تأدیه سر رسید دین است که با توجه به اینکه پس از ابطال بایستی عوضین بلافاصله در مدت زمان متعارف بین طرفین ردّ و بدل گردد پس از تاریخ ابطال قرارداد توسط دادگاه بایستی ثمن به خریدار مسترد گردد و اگر مسترد نشود بر آن خسارت تأخیر تأدیه تعلق می گیرد. با توجه به استدلال مذکور درخواست را وارد دانسته و مستندا به ماده ۳۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی حکم به اصلاح دادنامه به ابطال سند عادی مورخ ۱۵/۴/۸۶ و پرداخت خسارت تأخیر تأدیه از زمان صدور حکم به ابطال قرارداد مذکور (۲۴/۹/۹۰) تا زمان استرداد ثمن براساس شاخص اعلامی از سوی بانک مرکزی صادر و اعلام می نماید. رأی صادره به پیوست آراء صدرالذکر معتبر بوده و ظرف ۲۰ روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران نمی باشد.

معاون قضایی دادرس شعبه ۳ دادگستری ملارد ذوالفقاری

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

تجدیدنظرخواهی آقای ی.ر. نسبت به دادنامه شماره ۸۰۰ مورخ ۲۲/۷/۹۲ صادره از شعبه سوم دادگاه عمومی ملارد که به موجب آن تاریخ محاسبه خسارت تأخیر تأدیه از مورخ ۱۵/۴/۸۶ به تاریخ ۲۴/۹/۹۰ اصلاح گردیده است وارد و موجه است زیرا مورد مشمول ماده ۳۰۹ قانون آیین دادرسی مدنی نمی باشد و دادگاه در دادنامه مذکور با تغییر استدلال فرد حکم ابتدایی را تغییر داده است و حکم دیگری را صادر کرده است که با توجه به قاعده فراغ دادرسی مجاز به این امر نمی باشد لذا دادگاه مستندا به ماده ۳۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی با نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته قرار ردّ درخواست صادر می کند. این رأی قطعی است.

رئیس شعبه ۳ دادگاه تجدیدنظر استان تهران مستشار دادگاه

ذکائی خشنودی