رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حضانت فرزند

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۹۰۷۲۰۰۶۲۴
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۷/۰۱
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	شعبه دیوان عالی کشور
شعبه	شعبه ۱۲ دیوانعالی کشور
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	حضانت فرزند
قاضی	قدرت اله طیبی اسلامی

رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حضانت فرزند: در‬خصوص حضانت فرزند، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و بعد از هفت سالگی دادگاه با رعایت مصلحت طفل، تکلیف حضانت را مشخص می کند و نمی توان گفت پدر بعد از هفت سالگی اولویت دارد.

رأی خلاصه جریان پرونده

در تاریخ ۷/۱۰/۱۳۹۲ آقای ر.ز. با وکالت بانوان ف.الف. و ح.ل. به استناد تصویر مصدق سند ازدواج شماره ...- ۴/۶/۱۳۸۴ دفتر ازدواج شماره ۲۸۱ حوزه ثبتی تهران که به‬صورت قطع کوچک و تقریبا ناخوانا تهیه شده است دادخواستی به خواسته صدور گواهی عدم امکان سازش به طرفیت خانم م.ک. تقدیم و وکلای خواهان توضیح می دهند موکل در تاریخ ۴/۶/۱۳۸۴ با خوانده ازدواج نموده و حاصل این ازدواج یک دختر است موکل در وضعیت فعلی قادر به ادامه زندگی مشترک نمی باشد لذا با تقدیم دادخواست تقاضای رسیدگی و صدور رأی وفق خواسته را داریم شعبه ۲۷۴ دادگاه عمومی خانواده تهران به موضوع رسیدگی و در تاریخ ۲۸/۱۰/۱۳۹۲ با حضور و وکیل خواهان و خوانده تشکیل جلسه می دهد وکیل خواهان توضیح می دهد تقاضا به شرح دادخواست می باشد مهریه زوجه طی آراء صادره قطعی شده که موکل دارد آن را به پرداخت می کند موکل حضانت فرزند مشترک را می خواهد خوانده منزل مشترک را ترک کرده و گاهی خود را با آمدن به منزل شوهرش حاضر به تمکین نشان می دهد ولی تمکین ندارد و ناشزه است زوجه اظهار می دارد دفاع اینجانب به شرح لایحه تقدیمی است و حاضر به طلاق نیستم دادگاه قرار ارجاع امر به داوری را صادر می کند و اجرای داوری را به واحد داوری مجتمع قضائی شهید مفتح واگذار می نماید داوران زوجین نظریه خود را تقدیم دادگاه می کنند دادگاه در تاریخ ۴/۱۲/۱۳۹۲ با حضور زوج و وکیل او و زوجه تشکیل جلسه می دهد و توضیح می دهد در مورد مهریه چون قسطی شده دادگاه مواجه با تکلیفی نیست و در خصوص سایر مسائل مالی ابتداء اجرت المثل با پیشنهاد دادگاه طرفین تصالح کردند که برای هر سال مبلغ هشتصد و پنجاه هزار تومان به مدت ۶ سال و در خصوص نفقه ایام عده زوجین توافق کرد مبلغ یک میلیون و پانصد هزار تومان به زوجه پرداخت گردد و حضانت فرزند مشترک به نام علی ۶ ساله زوج تقاضای حضانت وی را نموده و گفته است والدین وی که متولد ۱۳۳۴ و ۱۳۴۲ می باشند می توانند فرزندم را نگهداری کنند و برای مادر زمان ملاقات تعیین می گردد جهیزیه در منزل مشترک می باشد و طرفین توافق نمودند اقلام آن به زوجه مسترد گردد - دادگاه توضیح می دهد با توجه به وصول نظریه داوری مبنی بر عدم امکان سازش و تعیین تکلیف در مورد امور مالی و حضانت فرزند مشترک دادگاه پایان رسیدگی را اعلام و طی رأی شماره ۱۸۲۶- ۴/۱۲/۱۳۹۲ با شرح دعوای وکلای خواهان و درج اظهارات زوجین و توافق آنان در امور مالی و حضانت فرزند مشترک و تقسیط مهریه و نظرات داوران و احراز رابطه زوجیت دعوای خواهان را ثابت دانسته و به استناد ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق (به استناد بند ۸ ماده ۵۸ قانون حمایت خانواده مصوب ۱/۱۲/۱۳۹۱ مصوب مجلس شورای اسلامی به‬جز بند (ب) آن ماده استنادی نسخ شده است) گواهی عدم امکان سازش بین زوجین را صادر و اعلام می دارد و توضیح می دهد زوج ظرف سه ماه پس از قطعیت رأی می تواند به یکی از دفاتر رسمی طلاق مراجعه و طلاق رجعی نوبت اول را ثبت کند ۱- مهریه طی حکم جداگانه تعیین تکلیف شده است ۲- اجرت المثل کارهائی که به عهده زوجه نبوده و نامبرده آن را انجام داده در مدت ۶ سال، سالی هشتصد و پنجاه هزار تومان از سوی زوج به زوجه پرداخت می شود ۳- نفقه ایام عده یک میلیون و پانصد هزار تومان توافق شده که زوج آن را به زوجه تسلیم نماید ۴- حضانت فرزند مشترک ۶ ساله به‬نام ع. به پدر واگذار می شود و برای مادر زمان ملاقات تعیین می گردد پس از ابلاغ رأی زوجه نسبت به آن تجدیدنظرخواهی می کند و عمده اعتراض او در خصوص حضانت فرزند مشترک است که تا ۷ سالگی نگهداری وی را حق خود می داند. شعبه ۲۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران به موضوع رسیدگی و طی رأی شماره ۲۳۷-۲۰/۲/۱۳۹۳ با شرح مفاد دادخواست تجدیدنظرخواهی و مدافعات تجدیدنظر خوانده به استناد مواد ۳۷۹ و ۳۶۸ قانون آئین دادرسی دادگاه‬های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب سال ۱۳۷۹ رأی تجدیدنظرخواسته را تأیید و استوار می نماید رأی در تاریخ ۳۱/۲/۱۳۹۳ به زوجه ابلاغ و نامبرده در تاریخ ۱۹/۳/۱۳۹۳ نسبت به آن فرجام خواهی می کند که پرونده پس از تبادل لوایح به دیوان‬عالی‬کشور ارسال و برای رسیدگی به این شعبه ارجاع می گردد و عمده اعتراض فرجام خواه در مورد حضانت فرزند مشترک می باشد و توضیح می دهد برای حضانت فرزند دختر با پدرش توافقی نکرده ام.

رأی شعبه دیوان عالی کشور

بر دادنامه فرجام خواسته مآلا ایراد وارد است:

۱- حسب تصویر صورت جلسه مورخ ۲۵/۷/۱۳۹۲ فرماندهی انتظامی تهران بزرگ فوریت پلیسی ۱۱۰ و عکس های ضمیمه آن مشخص می شود بین زوجین در مورد حضانت تنها فرزند دختر مشترک بنام ع. ۶ ساله اختلاف وجود دارد ۲- زوجه نظریه واحد داوری مجتمع قضائی مفتح که از جمله در مورد حضانت فرزند مشترک اظهارنظر شده است تصدیق نکرده است و مورد توجه دادگاه محترم هم واقع شده است (صفحه ۳۲) ۳- صورت جلسه مورخ ۴/۱۲/۱۳۹۲ شعبه ۲۷۴ دادگاه عمومی خانواده تهران که با حضور طرفین تنظیم شده به‬طور مستوفی وضعیت حضانت فرزند دختر روشن نشده و اظهارات زوج مبنی بر اینکه نگهداری فرزند دختر را به والدین واگذار می نماید با وجود حضور و حیات زوجه غیرعادی بوده که مورد اعتراض زوجه قرار گرفته است. ۴- به استناد ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی و تبصره ذیل آن نگهداری فرزند دختر تا ۷ سالگی به مادر اولویت دارد و بعد از ۷ سالگی حضانت فرزند مشترک در صورت حدوث اختلاف با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می باشد به موجب مندرجات پرونده بین زوجین در مورد حضانت فرزند مشترک دختر اختلاف وجود دارد لذا به نظر می رسد با توجه به مصلحت فرزند مشترک دادگاه محترم تجدیدنظر استان تهران با تعیین وقت دادرسی و دعوت اصحاب دعوا و استماع اظهارات آنان در مورد مذکور بررسی و آنگاه اتخاذ تصمیم نماید و از طرفی توجه دادگاه محترم را به عدم تعیین مدت عده طلاق جلب می نماید لذا مستندا به مفهوم مخالف بند ۵ ماده ۳۶۹ قانون آئین دادرسی دادگاه‬های عمومی و انقلاب در امور مدنی و بند الف ماده ۴۰۱ قانون مذکور دادنامه فرجام خواسته نقض و پرونده برای رسیدگی مجدد به شعبه محترم ۲۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران ارجاع می گردد.

رئیس شعبه ۱۲ دیوان‬عالی‬کشور - مستشار

طیبی - اسلامی