سنجش آیین‌نامه‌نویسی شورای‌نگهبان؛ مبانی، قلمرو و نظارت‌پذیری

سنجش آیین‌نامه‌نویسی شورای‌نگهبان؛ مبانی، قلمرو و نظارت‌پذیری عنوان مقاله‌ای از حامد نیکونهاد و شبنم اورنگی است که در سال 1399 در شماره‌ی 3 نشریه پژوهش‌های نوین حقوق اداری منتشر شده است.

پژوهش های نوین حقوق اداری
عنوانسنجش آیین‌نامه‌نویسی شورای‌نگهبان؛ مبانی، قلمرو و نظارت‌پذیری
نویسندهحامد نیکونهاد
شبنم اورنگی
محور موضوعیحقوق عمومی
سال نشر۱۳۹۹
منتشر شده درنشریه پژوهش های نوین حقوق اداری
دوره۲
شماره۳
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


چکیده

آیین‌نامه‌نویسی از صلاحیت‌های تأثیرگذار و حساس حکمرانی است. مقامات حکومتی با بهره‌مندی از این ابزار قاعده‌گذاری، به صورت مستقیم و غیرمستقیم چارچوب‌های رفتاری برای شهروندان تعریف می‌کنند. شورای نگهبان به مثابه یگانه مرجع پاسدار تقنینی قانون اساسی، با صلاحیت‌های منحصربه فردی در قانون اساسی تثبیت شده که تفسیر قانون اساسی و نظارت بر انتخابات در شمار این کارویژه‌هاست. ملاحظه سوابق تقنینی حاکی از آن است که این شورا در راستای ایفای وظایف اساسی خود، رأسا یا حسب تصویب قانونگذار عادی مبادرت به وضع آیین‌نامه‌های گوناگون کرده است. این نوشتار دل‌مشغول شناسایی مبنای موجهه صلاحیت آیین‌نامه‌نویسی شورای نگهبان، دامنه موضوعی و حکمی این صلاحیت و امکان نظارت بر آیین‌نامه‌های مصوب این شورا است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که شورای نگهبان به اقتضای صلاحیت‌های مقرر در قانون اساسی و اقتضائات اداری آنها صلاحیت آیین‌نامه‌نویسی دارد. قلمرو صلاحیت شورا در آیین‌نامه‌نویسی به لحاظ موضوعی محدود به صلاحیت‌های مقرر در قانون اساسی و عمدتا موضوع اصول 4، 85 و 91 تا 99 است. حد و مرز این صلاحیت شورا به لحاظ حکمی، وفاداری به نصوص قانون اساسی، رعایت حریم صلاحیتی سایر نهادها و ارکان حقوق اساسی و نیز اکتفا به ضرورت در وضع قاعده است. به لحاظ نظارت‌پذیری نیز چنین حاصل شد که نظارت قضایی دیوان عدالت اداری بر مصوبات شورا نافی استقلال شورا نیست و لازمه تضمین قانون‌مداری و عمل به اصل 173 است.

کلیدواژه‌ها

مواد مرتبط