سنجش آییننامهنویسی شوراینگهبان؛ مبانی، قلمرو و نظارتپذیری
سنجش آییننامهنویسی شوراینگهبان؛ مبانی، قلمرو و نظارتپذیری عنوان مقالهای از حامد نیکونهاد و شبنم اورنگی است که در سال 1399 در شمارهی 3 نشریه پژوهشهای نوین حقوق اداری منتشر شده است.
![]() | |
عنوان | سنجش آییننامهنویسی شوراینگهبان؛ مبانی، قلمرو و نظارتپذیری |
---|---|
نویسنده | حامد نیکونهاد شبنم اورنگی |
محور موضوعی | حقوق عمومی |
سال نشر | ۱۳۹۹ |
منتشر شده در | نشریه پژوهش های نوین حقوق اداری |
دوره | ۲ |
شماره | ۳ |
دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
چکیده
آییننامهنویسی از صلاحیتهای تأثیرگذار و حساس حکمرانی است. مقامات حکومتی با بهرهمندی از این ابزار قاعدهگذاری، به صورت مستقیم و غیرمستقیم چارچوبهای رفتاری برای شهروندان تعریف میکنند. شورای نگهبان به مثابه یگانه مرجع پاسدار تقنینی قانون اساسی، با صلاحیتهای منحصربه فردی در قانون اساسی تثبیت شده که تفسیر قانون اساسی و نظارت بر انتخابات در شمار این کارویژههاست. ملاحظه سوابق تقنینی حاکی از آن است که این شورا در راستای ایفای وظایف اساسی خود، رأسا یا حسب تصویب قانونگذار عادی مبادرت به وضع آییننامههای گوناگون کرده است. این نوشتار دلمشغول شناسایی مبنای موجهه صلاحیت آییننامهنویسی شورای نگهبان، دامنه موضوعی و حکمی این صلاحیت و امکان نظارت بر آییننامههای مصوب این شورا است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که شورای نگهبان به اقتضای صلاحیتهای مقرر در قانون اساسی و اقتضائات اداری آنها صلاحیت آییننامهنویسی دارد. قلمرو صلاحیت شورا در آییننامهنویسی به لحاظ موضوعی محدود به صلاحیتهای مقرر در قانون اساسی و عمدتا موضوع اصول 4، 85 و 91 تا 99 است. حد و مرز این صلاحیت شورا به لحاظ حکمی، وفاداری به نصوص قانون اساسی، رعایت حریم صلاحیتی سایر نهادها و ارکان حقوق اساسی و نیز اکتفا به ضرورت در وضع قاعده است. به لحاظ نظارتپذیری نیز چنین حاصل شد که نظارت قضایی دیوان عدالت اداری بر مصوبات شورا نافی استقلال شورا نیست و لازمه تضمین قانونمداری و عمل به اصل 173 است.
کلیدواژهها
مواد مرتبط
- اصل 4 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 34 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 61 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 85 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 91 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 99 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 138 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 156 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 159 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 170 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 173 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- اصل 174 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- بند 10 سیاستهای کلی انتخابات
- ماده واحده قانون تشکیلات شورای نگهبان
- ماده 20 قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی
- ماده 11 قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات ریاست جمهوری
- ماده 9 قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری
- ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
- ماده 1 آییننامه داخلی شورای نگهبان
- ماده 2 آییننامه داخلی شورای نگهبان
- ماده 3 آییننامه داخلی شورای نگهبان