قواعد آمره برتر در چهارچوب حقوق بین‌الملل خصوصی

قواعد آمره برتر در چهارچوب حقوق بین‌الملل خصوصی مقاله ای از عصمت گلشنی و سید مهدی حسینی مدرس که در فروردین 1404 و در شماره 61 فصلنامه نشریه علمی پژوهش های حقوقی منتشر شده است.

پژوهش های‌ حقوقی
عنوانقواعد آمره برتر در چهارچوب حقوق بین‌الملل خصوصی
نویسندهعصمت گلشنی
سید مهدی حسینی مدرس
محور موضوعیحقوق بین الملل خصوصی
سال نشر۱۴۰۴
منتشر شده درنشریه پژوهش های‌ حقوقی
دوره۲۴
شماره۶۱
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


چکیده

قواعد آمره برتر مفهوم پرکاربرد و جدیدی در ادبیات حقوقی است که معنای دقیق آن، مصادیق، تفاوتش با مفاهیم و نهادهای مشابه حقوقی و حوزه قلمرو این قواعد از منظر حقوق بین‌الملل خصوصی تبیین نشده است؛ لذا اجتناب از تشتت در کاربست این مفهوم بنیادین و یکسان‌سازی ادبیات پژوهشی این حوزه ضرورت اصلی انجام این پژوهش از بُعد نظری است. از باب ضرورت کاربردی، در مواجهه ایران با حجم وسیعی از تحریم‌های وضع‌‌شده توسط کشورهای ثالث و توصیف شدن این تحریم‌ها به‌عنوان مصداقی از قواعد آمره برتر، آشنایی با مفهوم قواعد آمره برتر و حدود قابلیت اعمال آن می‌‌تواند به حفظ منافع ملی در اختلافات تجاری بین‌المللی که با موضوع تحریم مرتبط هستند، کمک کند. در این پژوهش، با استفاده از روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی مرتبط با موضوع مورد مطالعه قرار گرفت. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که قواعد آمره برتر قواعدی ماهوی هستند که ادعا دارند بر همه حالت‌های تحت قلمروشان، قطع‌نظر از قانون حاکم و محتوای آن حاکم هستند و وجوه افتراق قابل توجهی با مفاهیم مشابه مانند «قواعد تعارض قوانین»، «قواعد آمره» و «نظم عمومی بین‌المللی» دارند. دامنه شمول قواعد آمره برتر، اغلب به‌صراحت در خود قاعده و بر اساس معیارهای مکانی، زمانی یا شخصی مشخص می‌شود اما در صورت عدم تعیین، مرجع رسیدگی‌کننده به اختلاف باید در این خصوص تصمیم بگیرد. حتی در مواردی هم که حوزه شمول قاعده آمر‌‌ برتر به‌صراحت تعیین شده است، مرجع رسیدگی‌کننده باید حوزه شمول را تعیین کند، البته صرفاً تا حدودی که برای نیل به هدف وضع قاعده آمره برتر، ضروری و لازم می‌‌بیند.

کلیدواژه ها

مواد مرتبط