ماده ۱۱۸۷ قانون مدنی
ماده ۱۱۸۷ قانون مدنی: هرگاه ولی قهری منحصر، به واسطهٔ غیبت یا حبس یا به هر علتی که نتواند به امور مولیعلیه رسیدگی کند و کسی را هم از طرف خود معین نکرده باشد، حاکم یک نفر امین به پیشنهاد مدعیالعموم برای تصدی و ادارهٔ اموال مولیعلیه و سایر امور راجعه به او موقتاً معین خواهد کرد.
مواد مرتبط
فلسفه و مبانی نظری ماده
علت تعیین امین موضوع ماده ۱۱۸۷ قانون مدنی، عدم امکان مباشرت و دخالت مستقیم ولی، در مواردی است که در حبس یا غیبت به سر میبرد.[۱]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
اگر ولایت یکی از اولیای قهری، ساقط گردیده؛ و دیگری نیز به دلایلی، قادر به اتیان وظایف خود نباشد؛ یا اینکه یکی از دو ولی، فوت شده؛ و دیگری در قید حیات بوده؛ اما اداره امور مولی علیه، برای وی ممکن نباشد؛ در این صورت دادگاه، شخصی را به عنوان امین، تعیین نموده تا در معیت ولی قهری، به اداره امور مربوطه بپردازد.[۲]
غیبت ولی به دلیل حبس، مفقودالاثر شدن یا عزیمت به مسافرت طولانی، که منجر به ایجاد وقف در انجام وظایف ولی قهری گردد؛ و او نیز، کسی را برای اداره امور مولی علیه، تعیین ننموده باشد؛ موجبات تعیین امین موقت توسط دادگاه را فراهم خواهدنمود.[۳][۴] وظایف و اختیارات امین موقت، در قانون امور حسبی معین گردیده؛ و اختیارات وی نسبت اختیارات ولی قهری محدودتر است.[۵]
نکات توضیحی
دادگاه قبل از تعیین امین، در موارد مفقود شدن ولی قهری منحصر، از اداره ثبت احوال، زندان و کلانتری، جهت یافتن نشانی شخص غایب، استعلام نموده؛ و چنانچه پاسخی وصول نماید؛ به آدرسهای مزبور، اخطاریه ارسال نموده و در نهایت، در صورت عدم شناسایی شخص موردنظر در مکانهای مزبور، اقدام به تعیین امین، برای اداره امور محجور خواهدنمود.[۶]
رویههای قضایی
- به موجب نظریه مشورتی شماره ۶۴۷۴/۷ مورخه ۱۳۸۷/۱۰/۲۱ اداره حقوقی قوه قضاییه، هرگاه ولی قهری منحصر، به واسطهٔ غیبت یا حبس و …، نتواند به امور مولیعلیه رسیدگی کند؛ و کسی را هم از طرف خود، معین نکرده باشد، مدعی العموم باید برای اداره امور محجور، از دادگاه درخواست تعیین امین نماید، در ماده ۱۱۸۷، غیبت ملاک است، نه مفقودالاثر بودن.[۷]
- به موجب نظریه مشورتی شماره ۲۳۸۱ مورخه ۱۳۶۱/۵/۳ اداره حقوقی قوه قضاییه، امین موقت، دارای وظایف و اختیارات ولی است.[۸]
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۰/۸۶۷ مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۰۲ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درخواست صدور گذرنامه صغیر توسط مأموران کنسولی به درخواست امین موقت
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۲ مورخ ۱۴۰۲/۰۲/۳۰ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره واریز دیه طفل به حساب مادر یا خود طفل با وجود در قید حیات بودن ولی
- نظریه شماره ۷/۹۸/۱۲۴۷ مورخ ۱۳۹۹/۰۲/۱۵ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم امکان واگذاری سرپرستی طفل در فرض امکان ضم امین یا ناظر
مقالات مرتبط
- اثرات غیبت غائب مفقود الاثر در اموال و حقوق خانوادگی
- تعارض نقش دادستان و سازمانهای غیر قضایی در حمایت از محجوران
- تحلیل فقهی و حقوقی فرزندخواندگی دختران مجرد و زنان بی شوهر با تأکید بر قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392
منابع
- ↑ عبداله خدابخشی. تحلیل فقهی-حقوقی قانون امور حسبی و تأثیر آن در رویه قضایی. چاپ 2. خرسندی، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4733672
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد پنجم) (طلاق، متعه، اولاد، خانواده، انفاق، حجر و قیمومت). چاپ 11. اسلامیه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 252316
- ↑ سیدجلال الدین مدنی. حقوق مدنی (جلد نهم) (انحلال نکاح، حجر و قیمومت، طلاق و اقسام آن، موارد فسخ نکاح، وضع فرزندان، نفقه، عده). چاپ 1. پایدار، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5255416
- ↑ سیدمرتضی قاسمزاده. امور حسبی غایب مفقود الاثر. چاپ 1. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2709932
- ↑ سیدحسین صفایی و اسداله امامی. مختصر حقوق خانواده. چاپ 21. میزان، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 585844
- ↑ عبداله خدابخشی. تحلیل فقهی-حقوقی قانون امور حسبی و تأثیر آن در رویه قضایی. چاپ 2. خرسندی، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3458416
- ↑ مجموعه قوانین و مقررات خانواده (آرای وحدت رویه و اصراری دیوانعالی کشور، آرای هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، آییننامه احوال شخصیه زرتشتیان ایران، مقررات احوال شخصیه مسیحیان پروتستان ایران و…). چاپ 2. معاونت تدوین تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1263188
- ↑ مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم). چاپ 7. معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 268384