|
|
خط ۱: |
خط ۱: |
| '''ماده 4 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت''' :شركت سهامی به دو نوع تقسيم می شود:
| | شركت سهامي بدو نوع تقسيم ميشود: |
|
| |
|
| نوع اول - شركتهایی كه موسسين آنها قسمتی از سرمايه شركت را از طريق فروش سهام به مردم تامين ميكنند. اینگونه شركتها شركت سهامی عام ناميده می شوند. | | نوع اول - شركتهائي كه مؤسسين آنها قسمتي از سرمايه شركت را از طريق فروش سهام بمردم تأمين ميكنند. اينگونه شركتها شركت سهامي عام ناميده ميشوند. |
|
| |
|
| نوع دوم - شركتهایی كه تمام سرمايه آنها در موقع تاسيس منحصرا توسط موسسين تامين گرديده است. اینگونه شركتها شركت سهامی خاص ناميده می شوند. | | نوع دوم - شركتهائي كه تمام سرمايه آنها در موقع تأسيس منحصراً توسط مؤسسين تأمين گرديده است. اينگونه شركتها شركت سهامي خاصناميده ميشوند. |
|
| |
|
| تبصره - در شركتهای سهامی عام عبارت شركت سهامی عام و در شركتهای سهامی خاص عبارت شركت سهامی خاص بايد قبل از نامشركت يا بعد از آن بدون فاصله با نام شركت در كليه اوراق و اطلاعيهها و آگهی های شركت بطور روشن و خوانا قيد شود.
| | [[رده:لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]] |
| | | [[رده:قانون تجارت]] |
| == مواد مرتبط ==
| | [[رده:شرکت های تجاری]] |
| | | [[رده:شرکت سهامی]] |
| * [[ماده 1 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| | [[رده:شرکت سهامی عام]] |
| | | [[رده:شرکت سهامی خاص]] |
| * [[ماده 2 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 3 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 5 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 6 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 7 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 8 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 9 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 10 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 29 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 72 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 107 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 203 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]]
| |
| * [[ماده 20 قانون تجارت]]
| |
| | |
| == توضیح واژگان ==
| |
| [[شرکت تجاری|شرکت]]:در خصوص تعریف [[شرکت]] در [[قانون تجارت]] تعریفی ارائه نشده است لیکن [[ماده ۵۷۱ قانون مدنی|ماده 571 قانون مدنی]] در تعریف شرکت بیان داشته است شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شی واحد به نحو اشاعه .<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد اول) (شرکت های تجاری) (کلیات، شرکت های اشخاص و شرکت با مسئولیت محدود)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6406016|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=15}}</ref> در خصوص تعریف [[شرکت تجاری]] هر چند قانون تجارت مسکوت است ولی در دکترین حقوقی تعاریفی ارایه شده است از جمله آنکه "شرکتی است عقدی (نه قهری) که برابر قوانین تجارت پدید می اید و [[شخصیت حقوقی]] دارد و سرمایه آن حالت اشاعه ندارد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=333672|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> همچنین در تعریف دیگری آمده است که [[شرکت تجارتی]] قراردادی است که به موجب آن دو یا چند شخص توافق می کنند سرمایه مستقلی را که از جمع آورده های آنها تشکیل می شود ایجاد کنند و به موسسه ای که برای انجام مقصود خاصی تشکیل می گردد اختصاص دهند ودر منافع و زیان های احتمالی حاصل از به کارگیری سرمایه سهیم گردند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد اول) (شرکت های تجاری) (کلیات، شرکت های اشخاص و شرکت با مسئولیت محدود)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6406024|صفحه=|نام۱=ربیعا|نام خانوادگی۱=اسکینی|چاپ=15}}</ref> | |
| | |
| [[شرکت سهامی]]:شرکتی بازرگانی است که سرمایه آن به سهام متساوی القیمه تقسیم شده است یعنی مبلغ اسمی هر سهم بادیگر سهام یکسان می باشد ودر این نوع شرکت مسئولیت سهامداران فقط محدود به میزان آورده به مبلغ اسمی سهام آن ها می باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد دوم) شرکت های تجارتی (شرکت های سهامی عام و خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، مختلط غیرسهامی، مختلط سهامی و تعاونی، مؤسسات غیرتجاری، ثبت شرکت خارجی، مقررات مالیاتی در شرکت های ایرانی و خارجی، شرایط کار فرد خارجی در ایران و...)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2199264|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=عرفانی|چاپ=2}}</ref>
| |
| | |
| [[شرکت سهامی عام]]:شرکتی است که موسسان آن قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=421148|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref> | |
| | |
| [[شرکت سهامی خاص]]:شرکت هایی که تمام سرمایه آن در موقع تاسيس منحصرا توسط موسسان تأمين گرديده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوق خصوصی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=محراب فکر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=421148|صفحه=|نام۱=مسعود|نام خانوادگی۱=انصاری|نام۲=محمدعلی|نام خانوادگی۲=طاهری|چاپ=2}}</ref>
| |
| | |
| == نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
| |
| در این ماده قانونگذار شرکت های سهامی را به دو نوع سهامی عام و سهامی خاص تقسیم نموده است. شرکت سهامی عام شرکتی است که موسسین آن مکلفند برای تامین قسمتی از سرمایه ان به مردم مراجعه کنند که حداقل سرمایه برای تاسیس این دسته از شرکت های سهامی پنج میلیون ریال می باشدو براساس [[ماده 107 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت]] تعداد موسسان نیز حداقل 5 نفر باید باشند.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد اول) (کلیات، اعمال تجارتی، تجار، دفاتر تجارتی، قراردادهای تجارتی و حمل و نقل، بارنامه (دریایی، هوایی، زمینی) تجارت در اسلام، آرای هیٱت عمومی)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2203776|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=عرفانی|چاپ=1}}</ref> نکته ای که باید افزود این است که [[شرکت سهامی عام]] زمانی تشکیل می شود که کلیه [[سهام]] از جانب موسسین یا مردم تعهد شده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد دوم) شرکت های تجارتی (شرکت های سهامی عام و خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، مختلط غیرسهامی، مختلط سهامی و تعاونی، مؤسسات غیرتجاری، ثبت شرکت خارجی، مقررات مالیاتی در شرکت های ایرانی و خارجی، شرایط کار فرد خارجی در ایران و...)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2199312|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=عرفانی|چاپ=2}}</ref>[[شرکت سهامی خاص]] شرکتی است که سرمایه آن را منحصرا موسسین تامین می کنند و عرضه عمومی نمی شود که در این دسته از [[شرکت های سهامی]] حداقل سرمایه برای تاسیس شرکت یک میلیون ریال می باشد و بر اساس ماده 3 قانون فوق الذکر موسسین نباید کمتر از 3 نفر باشند.<ref name=":0" />شرکت های سهامی اعم از اینکه سهامی عام باشند یا سهامی خاص دارای [[شخصیت حقوقی]] می باشند و به محض [[ثبت شرکت]] در مرجع ثبت شرکت ها شخصیت حقوقی شان به رسمیت شناخته می شودالبته در این خصوص که شخصیت حقوقی شرکت از چه زمانی ایجاد می شود نظرات گوناگونی مطرح شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (مشتمل بر کلیه مباحث)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2481612|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=5}}</ref> نکته ای که باید افزود این است که شرکت های عامی چه سهامی عام باشند چه سهامی خاص باشند؛مسئولیت سهامداران فقط محدود به میزان آورده به مبلغ اسمی سهام آن ها می باشد و به نوعی دارای مسئولیت محدود می باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (جلد دوم) شرکت های تجارتی (شرکت های سهامی عام و خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی، مختلط غیرسهامی، مختلط سهامی و تعاونی، مؤسسات غیرتجاری، ثبت شرکت خارجی، مقررات مالیاتی در شرکت های ایرانی و خارجی، شرایط کار فرد خارجی در ایران و...)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2199264|صفحه=|نام۱=محمود|نام خانوادگی۱=عرفانی|چاپ=2}}</ref>در خصوص شرکت سهامی خاص برخی اذعان داشته اند که شرکت سهامی خاص در صورتی که اسیر الفاظ نباشیم همان شرکت با مسئولیت محدود است که از برخی قیود آزاد است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوق تجارت در آرای دیوانعالی کشور|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=بازگیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2938748|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> ولیکن در پاسخ گفته شده است هر چند که این دو در کلیت شباهت هایی باهم دارند ولی تفاوت هایی در احکام دارند که این دو شرکت را از هم متمایز می کندفرضا قانون مبلغ حداقلی برای سرمایه [[شرکت با مسئولیت محدود]] مقرر نداشته است یا اینکه در شرکت با مسئولیت محدود پرداخت تمام سرمایه نقدی لازم نیست. از دیگر تفاوت ها می توان اشاره داشت که در شرکت با مسئولیت محدود سهم الشرکه نباید به شکل اوراق تجارتی متحد الشکل درآید یا اینکه قانون هیچ شرطی را برای تصدی مدیریت و بازرسی ( عضویت در هیات نظار) مقرر نداشته است یا اینکه شرکت با مسئولیت محدود حتما باید برای امور تجارتی تشکیل گردد تا شرکت تجاری تلقی گرددحال انکه در شرکت سهامی خاص خلاف این مطالب است و تفاوت اساسی در احکام با شرکت با مسئولیت محدود دارد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تجارت (مشتمل بر کلیه مباحث)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4718240|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=حسنی|چاپ=5}}</ref>
| |
| | |
| == انتقادات ==
| |
| یکی از انتقاداتی که به تبصره ذیل این ماده وارد شده است این است که ضمانت اجرایی در مقابل الزام قانونگذار تعیین نشده است.در این خصوص گفته شده است که هرچند که قانونگذار الزام داشته است که باید قبل یا بعد از اسم شرکت سهامی عام یا خاص عبارت سهامی عام یا خاص حسب مورد ذکر گردد ولی هیچ ضمانت اجرایی در 300 ماده لایحه قانونی پیش بینی نکرده است واین امر باعث شده است که برخی شرکت ها صرفا عنوان شرکت سهامی را بیاورند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=موازین حقوق تجارت در آرای دیوانعالی کشور|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=بازگیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2938748|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref>البته در این خصوص برخی با استناد به قواعد عام مسئولیت مدنی بیان داشته اند که در صورتی که عدم قید موارد مندرج در تبصره منجر به ورود خسارت به کسی گردد اشخاص ذی نفع می توانند از اشخاص مسئول جبران خسارت را بخواهند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون تجارت در نظم حقوق کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4279752|صفحه=|نام۱=فرشید|نام خانوادگی۱=فرحناکیان|چاپ=2}}</ref>
| |
| | |
| == منابع ==
| |
| {{پانویس}}
| |