۲٬۹۰۲
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «حیوانی که مورد اجاره است باید برای همان مقصودی استعمال شود که قصد طرفین بوده...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
عین شخصی: به مال موجود در عالم خارج که مشخص باشد؛ عین شخصی گویند.( | عین شخصی: به مال موجود در عالم خارج که مشخص باشد؛ عین شخصی گویند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=337440|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
در اجاره حیوان نیز، مانند اجاره اشیاء، مستأجر باید مورد معامله را، در مسیری استعمال نماید که یا منظور طرفین بوده؛ و یا اینکه در قرارداد مورد تصریح قرار گرفته باشد. علاوه براین، مستأجر نسبت به حیوان، حکم امین را داشته؛ و تعهد او از نوع تعهد به وسیله است. لذا اگر شخصی شتری را، برای سفر خود اجاره نموده باشد؛ و بدون تعدی و تفریط وی، در طول مسیر حیوان تلف گردد؛ دراینصورت مستأجر ضامن نیست. اما اگر همان شخص، به جای اینکه با شتر مسافرت نماید؛ آن را جهت حمل بار سنگین و نامتعارف، مورد استعمال قرار دهد؛ و درنتیجه این اقدام او حیوان تلف گردد؛ در چنین فرضی غاصب بوده؛ و از زمان تعدی و تفریط، مسئول جبران خسارت مالک شتر است. حتی اگر حیوان، بر اثر عاملی دیگر، که مستند به عمل مستأجر نباشد؛ بمیرد. | در اجاره حیوان نیز، مانند اجاره اشیاء، مستأجر باید مورد معامله را، در مسیری استعمال نماید که یا منظور طرفین بوده؛ و یا اینکه در قرارداد مورد تصریح قرار گرفته باشد. علاوه براین، مستأجر نسبت به حیوان، حکم امین را داشته؛ و تعهد او از نوع تعهد به وسیله است. لذا اگر شخصی شتری را، برای سفر خود اجاره نموده باشد؛ و بدون تعدی و تفریط وی، در طول مسیر حیوان تلف گردد؛ دراینصورت مستأجر ضامن نیست. اما اگر همان شخص، به جای اینکه با شتر مسافرت نماید؛ آن را جهت حمل بار سنگین و نامتعارف، مورد استعمال قرار دهد؛ و درنتیجه این اقدام او حیوان تلف گردد؛ در چنین فرضی غاصب بوده؛ و از زمان تعدی و تفریط، مسئول جبران خسارت مالک شتر است. حتی اگر حیوان، بر اثر عاملی دیگر، که مستند به عمل مستأجر نباشد؛ بمیرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق تعهدات تعهد به وسیله و به نتیجه|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1069684|صفحه=|نام۱=عبدالحمید|نام خانوادگی۱=مرتضوی|چاپ=1}}</ref> | ||
اگر حیوانی برای مدتی معین، به طور مطلق، و برای استیفای هرگونه منفعتی، که از نظر عرف بدون اشکال باشد؛ اجاره داده شود؛ دراینصورت مستأجر می تواند از تمام منافع ممکن آن استفاده نماید؛ اعم از حمل انسان و بار و ... . ولی اگر آن حیوان، در جهت خاصی مثلاٌ برای حمل بار، موضوع عقد اجاره قرار گیرد؛ دیگر مستأجر نمی تواند آن را، در جهت دیگری، مانند حمل مسافر استعمال نماید. ( | اگر حیوانی برای مدتی معین، به طور مطلق، و برای استیفای هرگونه منفعتی، که از نظر عرف بدون اشکال باشد؛ اجاره داده شود؛ دراینصورت مستأجر می تواند از تمام منافع ممکن آن استفاده نماید؛ اعم از حمل انسان و بار و ... . ولی اگر آن حیوان، در جهت خاصی مثلاٌ برای حمل بار، موضوع عقد اجاره قرار گیرد؛ دیگر مستأجر نمی تواند آن را، در جهت دیگری، مانند حمل مسافر استعمال نماید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=239312|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> | ||
اگر مستأجر، مورد اجاره را، در جهتی استعمال نماید که مقصود طرفین نبوده است؛ دراینصورت مالک می تواند با استناد به خیار تخلف از شرط، عقد را فسخ نماید. | اگر مستأجر، مورد اجاره را، در جهتی استعمال نماید که مقصود طرفین نبوده است؛ دراینصورت مالک می تواند با استناد به خیار تخلف از شرط، عقد را فسخ نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه مقالات پیام آموزش با موضوع حقوق مدنی عقود|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضاییه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2494276|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=-}}</ref> و ضمانت اجرای تخلف از این ماده، تبدیل ید امانی مستأجر به ید ضمانی است. و نیز باید اجرت المثل انتفاع خارج از حدود عرفی، و یا مخالف با مقصود تصریح شده در قرارداد را تأدیه نماید. همچنین مؤجر، درصورت عدم امکان منع مستأجر از تخلفات خویش، می تواند عقد را فسخ نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=سمت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=362164|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم زاده|نام۲=حسن|نام خانوادگی۲=ره پیک|نام۳=عبداله|نام خانوادگی۳=کیایی|چاپ=3}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=96368|صفحه=|نام۱=ناصر|نام خانوادگی۱=کاتوزیان|چاپ=26}}</ref> و اگر شخصی اسب خود را، برای سواری اجاره داده؛ و سپس مستأجر از آن حیوان، برای حمل بار استفاده نماید؛ در چنین فرضی، مالک هم مستحق اجرت المثل است؛ و هم اجرت المسمی. استحقاق اجرت المثل، به دلیل این است که انتفاع از مال، در جهتی غیر از آنچه که مورد توافق طرفین، قرار گرفته؛ و به لحاظ اینکه مستأجر، از مورد اجاره، در راستای تحقق مقصود موردنظر طرفین، یعنی سواری، انتفاع نبرده است؛ درواقع به زیان خویش اقدام نموده؛ و باید اجرت المسمی را نیز تأدیه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مدنی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=239312|صفحه=|نام۱=سیدعلی|نام خانوادگی۱=حائری شاه باغ|چاپ=3}}</ref> | ||
== مصادیق و نمونه ها == | == مصادیق و نمونه ها == | ||
* اگر مالک، حیوان را برای استفاده در تحقیقات علمی، اجاره داده باشد و مستأجر، نمی تواند آن را، برای سواری مورد استعمال قرار دهد. و چنانچه شخصی گاوی را، برای تلقیح مصنوعی اجاره نماید؛ نمی تواند از آن، برای حمل بار استفاده کند. | * اگر مالک، حیوان را برای استفاده در تحقیقات علمی، اجاره داده باشد و مستأجر، نمی تواند آن را، برای سواری مورد استعمال قرار دهد. و چنانچه شخصی گاوی را، برای تلقیح مصنوعی اجاره نماید؛ نمی تواند از آن، برای حمل بار استفاده کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اقتصادی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3793092|صفحه=|نام۱=محمدرضا|نام خانوادگی۱=ساکی|چاپ=2}}</ref> | ||
== منابع == | |||
{{پانویس}} |
ویرایش