حقوق جزای نظامی (الهام): تفاوت میان نسخه‌ها

رسالتی که نیروهای مسلح در هر کشوری برعهده دارند، به خصوص حفظ امنیت و تمامیت ارضی کشور انتظار از نیروهای مسلح را، به گونه ای خاص سازمان می‌دهد. نظم، اطاعت پذیری، سرعت عمل، ابتکار، مقاومت و پایداری مهمترین شاخص‌های شخصیتی یک نظامی است. جنانکه امیرمؤمنان علی (ع) در نهج البلاغه آنان را به مثابه دژهای نفوذناپذیر یک کشور توصیف می‌کند. از این رو جه بسا اعمالی که ارتکاب آن به وسیله اشخاص عادی جرم محسوب نمی‌شود یا حداکثر تخلف اداری و انتظامی تلقی می‌گردد، نسبت به نظامیان جرم شناخته شوند. در جهاد یا دفاع اسلامی هر مسلمانی که در صحنه جهاد حضور دارد، حداقل موظف است در برابر نیروهای دشمن تا دو برابر تعداد خود مقاومت کند. حکمی که قبل از این تا ده برابر تعیین شده بود. ممکن است در حالت عادی چنین انتظار و توقعی از یک فرد امری حَرجی تصور شود. ولی قصور نسبت به آن از سوی نظامیان جرم محسوب می‌شود. جرایمی چون الغای دستور مافوق، فرار یا ترک خدمت نظامی و فرار نظامیان به سوی دشمن، از آن جمله‌اند.

طبع خاص و اهمیت این جرایم موجب پدید آمدن رشته خاصی به نام حقوق جزای نظامی شده‌است. ارتکاب این جرایم تقریباً متحصر به نظامیان بوده و رسیدگی به این جرایم مستلزم تخصص در امر سپاهیگری است. قاضی غیرآگاه به امور نظامی قادر به درک موضوعات مجرمانه فوق نمی‌تواند باشد. خصوصاً در مواردی که این جرایم با فنون و روش‌های نظامی آمیخته می‌شود، تشخیص و تفکیک بین عمل نظامی و عمل مجرمانه به وسیله قضات غیرنظامی تا حد زیادی دشوار می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای نظامی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6650736|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|چاپ=1}}</ref>