قانون شوراهای حل اختلاف: تفاوت میان نسخه‌ها

حل و فصل اختلافات توسط نهادهای غیررسمی و غیرحکومتی و توسط خود مردم و به واسطه ریش سفیدان و گیس سفیدان و بزرگان هر قوم دارای قدمت و سابقه دیرینه ای است. قبل از قانون‌گذاری در ایران، حل‌وفصل اختلافات توسط حاکمان شرعی و مجتهدین صورت می‌گرفت که تخصص آنان در امور فقهی بود. این افراد توسط [[حکومت]] انتخاب نشده بودند و مردم هم آزادانه جهت [[رسیدگی به ماهیت امر|رسیدگی]] به اختلافات خود به آنان مراجعه می‌کردند. رسیدگی این مراجع بر اساس مقررات اسلامی صورت می‌گرفته است. یکی از متداول ترین شیوه های حل و فصل [[دعوی|دعاوی]] و اختلافات میان مردم، [[حکمیت]] و [[داوری]] می باشد. اولین [[قانون داوری]] ، قانون موقتی اصول محاکمات حقوقی بوده که در تاریخ 18 آبان ماه سال 1290 به تصویب رسیده و یکی از فصول آن به تنظیم قواعد مربوط به حکمیت پرداخته است. سپس در تاریخ 29 اسفند ماه سال 1306 «قانون حکمیت اجباری» به تصویب رسید و در سال های ۱۳۰۸ و ۱۳۱۳ اصلاح شد. پس از آن قانون آیین دادرسی مدنی در سال ۱۳۱۸ فصل جامعی را در خصوص داوری بیان کرده است. بعد از مقرراتِ جامعِ این قانون، مجلس شورای ملی مبادرت به تشکیل قانون خانه انصاف در 18 اردیبهشت ماه ۱۳۴۴ کرد که هدف از تدوین این قانون رسیدگی به حل‌وفصل اختلافات میان روستاییان می‌باشد. پس از تشکیل این قانون، با توجه به موفقیت خانه انصاف، انگیزه‌ی ایجاد نهادهای مشابه خانه انصاف در شهرها بر حسب ضرورت و نیاز آن زمان به وجود آمد و از این رو قانون تشکیل شورای داوری در تاریخ 9 تیر ماه 1345 به تصویب رسید. تأسیس خانه انصاف و شورای داوری تا قبل از انقلاب اسلامی بوده است که پس از تصویب لایحه قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی مصوب 1358، صلاحیت رسیدگی به حل‌وفصل اختلافات در شورای داوری به [[دادگاه‌ صلح|دادگاه‌های صلح]] واگذار شد.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، داوری اجباری تا قبل از تصویب قانون برنامه سوم توسعه، جایگاهی نداشت. با تصویب ماده ۱۸۹ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، روند حکمیت اجباری وارد مرحله جدیدی شد و نهاد شورای حل اختلاف تأسیس گردید که هدف از تشکیل آن کاهش مراجعات مردم به محاکم قضایی همچنین رفع اختلافات محلی و نیز حل و فصل اموری که ماهیت قضایی آن از پیچیدگی کمتری برخوردار است به شورای حل اختلاف واگذار می گردد. نهاد جدید شورای حل اختلاف پس تهیه [[آیین نامه]] اجرایی در [[روزنامه رسمی]] در سال ۱۳۸۱ ، ابتداءً در برخی شهرها تشکیل شد و پس از آن در کل کشور فراگیر شد. مجلس شورای اسلامی در تاریخ 18/4/1387 «قانون شوراهای حل اختلاف» تصویب کرد، اما با گذشت چند سال و احساس نیاز به تغییر صلاحیت‌های شورای حل اختلاف، قانون جدید آن در تاریخ 10/8/1394 مجدداً به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.<ref>https://shoradad.eadl.ir/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87</ref>

== وظایف و صلاحیت ها ی شورای حل اختلاف ==

ماده ۸: در موارد زیر شوراها با تراضی طرفین اقدام به صلح و سازش می‌کنند؛