۱٬۹۰۹
ویرایش
قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''قانون مجازات اسلامی''' یک قانون ماهوی است. این قانون حاوی عمده قواعد عمومی | '''قانون مجازات اسلامی''' یک [[قانون ماهوی]] است. این قانون حاوی عمده قواعد عمومی [[جرم]]، [[مجازات]] و [[مجرم]] می‌باشد. همچنین این قانون اقسام جرائم و مجازات‌های آنها را نیز تعیین می‌کند اما در برخی موارد به بیان [[قانون شکلی|قواعد شکلی]] نیز پرداخته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321820|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>[[ماده ۱ قانون مجازات اسلامی]] در مقام تعریف این قانون است و جرم، مجازات و [[اقدامات تأمینی و تربیتی|اقدامات تأمینی تربیتی]] را محور قانون مجازات اسلامی قرار داده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دانشنامه حقوقی (جلد دوم) اصطلاحات تشریحی حقوق جزا (عمومی-اختصاصی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321904|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=1}}</ref> | ||
قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ دربرگیرنده ۷۲۸ ماده و دارای مباحث کلیات، [[حدود]]، [[قصاص]] و [[دیات]] می‌باشد. مبحث [[تعزیرات]] نیز در قانون جداگانه ای آمده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321896|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ دربرگیرنده ۷۲۸ ماده و دارای مباحث کلیات، [[حدود]]، [[قصاص]] و [[دیات]] می‌باشد. مبحث [[تعزیرات]] نیز در قانون جداگانه ای آمده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321896|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
اولین قانون مجازات ایران در سال ۱۳۰۴ به نام قانون مجازات عمومی تصویب شد که حاوی ۲۷۹ ماده بود و اصلاحات فراوانی را به خود دید تا اینکه در تاریخ ۱۳۷۷/۲/۲۷ منسوخ شد. مهم‌ترین قانون مجازات اسلامی که پس از انقلاب ۱۳۵۷ به تصویب رسید عبارتند از:قانون راجع به مجازات اسلامی مشتمل بر ۴۱ ماده در تاریخ ۱۳۶۱/۷/۲۱، قانون حدود و قصاص و مقررات آن مشتمل بر ۲۱۸ ماده در تاریخ ۱۳۶۱/۶/۳، قانون مجازات اسلامی (دیات) مشتمل بر ۲۱۱ ماده در تاریخ ۱۳۶۱/۹/۲۴، قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مشتمل بر ۱۵۹ ماده در تاریخ ۱۳۶۲/۵/۱۸، قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ که مشتمل بر کلیات، حدود، قصاص و دیات بود و قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۷۵ که مختص تعزیرات است. گفتنی است قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ جایگزین قانون مجازات سابق شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321892|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | اولین قانون مجازات ایران در سال ۱۳۰۴ به نام قانون مجازات عمومی تصویب شد که حاوی ۲۷۹ ماده بود و اصلاحات فراوانی را به خود دید تا اینکه در تاریخ ۱۳۷۷/۲/۲۷ منسوخ شد. مهم‌ترین قانون مجازات اسلامی که پس از انقلاب ۱۳۵۷ به تصویب رسید عبارتند از:قانون راجع به مجازات اسلامی مشتمل بر ۴۱ ماده در تاریخ ۱۳۶۱/۷/۲۱، قانون حدود و قصاص و مقررات آن مشتمل بر ۲۱۸ ماده در تاریخ ۱۳۶۱/۶/۳، قانون مجازات اسلامی (دیات) مشتمل بر ۲۱۱ ماده در تاریخ ۱۳۶۱/۹/۲۴، قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مشتمل بر ۱۵۹ ماده در تاریخ ۱۳۶۲/۵/۱۸، قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ که مشتمل بر کلیات، حدود، قصاص و دیات بود و قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۷۵ که مختص تعزیرات است. گفتنی است قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ جایگزین قانون مجازات سابق شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6321892|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
== تقسیم بندی قانون مجازات اسلامی == | |||
=== کتاب اول ـ کلیات === | |||
==== بخش اول ـ مواد عمومی ==== | |||
===== فصل اول ـ تعاریف ===== | |||
===== فصل دوم ـ قلمرو اجرای قوانین جزایی در مکان ===== | |||
===== فصل سوم ـ قلمرو اجرای قوانین جزایی در زمان ===== | |||
===== فصل چهارم ـ قانونی بودن جرائم، مجازات ها و دادرسی کیفری ===== | |||
==== بخش دوم ـ مجازات ها ==== | |||
===== فصل اول ـ [[مجازات اصلی|مجازات های اصلی]] ===== | |||
===== فصل دوم ـ [[مجازات تکمیلی|مجازات های تکمیلی]] و [[مجازات تبعی|تبعی]] ===== | |||
===== فصل سوم ـ نحوه تعیین و اعمال مجازات ها ===== | |||
===== فصل چهارم ـ تخفیف مجازات و معافیت از آن ===== | |||
===== فصل پنجم ـ [[تعویق صدور حکم]] ===== | |||
===== فصل ششم ـ [[تعلیق اجرای مجازات]] ===== | |||
===== فصل هفتم ـ [[نظام نیمه آزادی]] ===== | |||
===== فصل هشتم ـ [[آزادی مشروط|نظام آزادی مشروط]] ===== | |||
===== فصل نهم ـ [[مجازات های جایگزین حبس]] ===== | |||
===== فصل دهم ـ مجازات ها و [[اقدامات تأمینی و تربیتی]] [[طفل|اطفال]] و [[نوجوان|نوجوانان]] ===== | |||
===== فصل یازدهم ـ [[سقوط مجازات]] ===== | |||
====== مبحث اول ـ [[عفو]] ====== | |||
====== مبحث دوم ـ [[نسخ قانون]] ====== | |||
====== مبحث سوم ـ [[گذشت شاکی]] ====== | |||
====== مبحث چهارم ـ [[مرور زمان]] ====== | |||
====== مبحث پنجم ـ [[توبه|توبه مجرم]] ====== | |||
====== مبحث ششم ـ اعمال [[قاعده درأ]] ====== | |||
==== بخش سوم ـ جرائم ==== | |||
===== فصل اول ـ [[شروع به جرم]] ===== | |||
===== فصل دوم ـ [[شرکت در جرم]] ===== | |||
===== فصل سوم ـ [[معاونت در جرم]] ===== | |||
===== فصل چهارم ـ [[سردستگی گروه مجرمانه]] سازمان یافته ===== | |||
===== فصل پنجم ـ [[تعدد جرم]] ===== | |||
===== فصل ششم ـ [[تکرار جرم]] ===== | |||
==== بخش چهارم ـ [[شرایط مسئولیت کیفری|شرایط]] و [[موانع مسؤولیت کیفری]] ==== | |||
===== فصل اول ـ شرایط مسؤولیت کیفری ===== | |||
===== فصل دوم ـ موانع مسؤولیت کیفری ===== | |||
==== بخش پنجم ـ [[ادله اثبات جرم|ادله اثبات]] در امور کیفری ==== | |||
===== فصل اول ـ مواد عمومی ===== | |||
===== فصل دوم ـ [[اقرار]] ===== | |||
===== فصل سوم ـ [[شهادت]] ===== | |||
===== فصل چهارم ـ [[سوگند]] ===== | |||
===== فصل پنجم ـ [[علم قاضی]] ===== | |||
==== بخش ششم ـ مسائل متفرقه ==== | |||
=== کتاب دوم - [[حدود]] === | |||
==== بخش اول - مواد عمومی ==== | |||
==== بخش دوم - جرائم موجب حد ==== | |||
===== فصل اول - [[زنا]] ===== | |||
===== فصل دوم- [[لواط]]، [[تفخیذ]] و [[مساحقه]] ===== | |||
===== فصل سوم - [[قوادی]] ===== | |||
===== فصل چهارم - [[قذف]] ===== | |||
===== فصل پنجم- [[سب نبی|سبّ نبی]] ===== | |||
===== فصل ششم- [[مصرف مسکر]] ===== | |||
===== فصل هفتم- [[سرقت]] ===== | |||
===== فصل هشتم- [[محاربه]] ===== | |||
=== کتاب سوم- [[قصاص]] === | |||
==== بخش اول - مواد عمومی ==== | |||
===== فصل اول- اقسام و تعاریف [[جنایت|جنایات]] ===== | |||
===== فصل دوم- [[تداخل جنایات]] ===== | |||
===== فصل سوم- [[شرایط عمومی قصاص]] ===== | |||
===== فصل چهارم- راه های [[اثبات]] جنایت ===== | |||
===== فصل پنجم- صاحب [[حق]] قصاص ===== | |||
===== فصل ششم- [[شرکت در جنایت]] ===== | |||
===== فصل هفتم- [[اکراه در جنایت]] ===== | |||
==== بخش دوم- [[قصاص نفس]] ==== | |||
==== بخش سوم- [[قصاص عضو]] ==== | |||
===== فصل اول- موجب قصاص عضو ===== | |||
===== فصل دوم- شرایط قصاص عضو ===== | |||
==== بخش چهارم- اجرای قصاص ==== | |||
===== فصل اول- مواد عمومی ===== | |||
===== فصل سوم- اجرای قصاص عضو ===== | |||
=== کتاب چهارم- [[دیات]] === | |||
==== بخش اول - مواد عمومی ==== | |||
===== فصل اول - تعریف دیه و موارد آن ===== | |||
===== فصل دوم ـ [[ضمان]] دیه ===== | |||
===== فصل سوم ـ راه های اثبات دیه ===== | |||
===== فصل چهارم ـ مسؤول پرداخت دیه ===== | |||
===== فصل پنجم ـ مهلت پرداخت دیه ===== | |||
===== فصل ششم ـ موجبات ضمان ===== | |||
===== فصل هفتم ـ [[تداخل در دیات|تداخل]] و تعدد دیات ===== | |||
==== بخش دوم ـ مقادیر دیه ==== | |||
===== فصل اول ـ دیه نفس ===== | |||
===== فصل دوم ـ قواعد عمومی دیه اعضاء ===== | |||
===== فصل سوم - [[دیه مقدر]] اعضاء ===== | |||
====== مبحث اول - دیه مو ====== | |||
====== مبحث دوم ـ دیه چشم ====== | |||
====== مبحث سوم ـ دیه بینی ====== | |||
====== مبحث چهارم ـ دیه لاله گوش ====== | |||
====== مبحث پنجم ـ دیه لب ====== | |||
====== مبحث ششم ـ دیه زبان ====== | |||
====== مبحث هفتم ـ دیه دندان ====== | |||
====== مبحث هشتم ـ دیه گردن ====== | |||
====== مبحث نهم ـ دیه فک ====== | |||
====== مبحث دهم ـ دیه دست و پا ====== | |||
====== مبحث یازدهم ـ دیه ستون فقرات، نخاع و نشیمنگاه ====== | |||
====== مبحث دوازدهم ـ دیه دنده و ترقوه ====== | |||
====== مبحث سیزدهم ـ دیه ازاله بکارت و افضاء ====== | |||
====== مبحث چهاردهم - دیه اندام تناسلی و بیضه ====== | |||
====== مبحث پانزدهم ـ دیه پستان ====== | |||
==== فصل چهارم- قواعد عمومی دیه [[منافع]] ==== | |||
===== فصل پنجم ـ دیه مقرر منافع ===== | |||
====== مبحث اول- دیه عقل ====== | |||
====== مبحث دوم - دیه شنوایی ====== | |||
====== مبحث سوم - دیه بینایی ====== | |||
====== مبحث چهارم - دیه بویایی ====== | |||
====== مبحث پنجم - دیه چشایی ====== | |||
====== مبحث ششم - دیه صوت و گویایی ====== | |||
====== مبحث هفتم - دیه سایر منافع ====== | |||
====== فصل ششم ـ دیه جراحات ====== | |||
====== فصل هفتم - دیه [[جنین]] ====== | |||
====== فصل هشتم - دیه جنایت بر میت ====== | |||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||