۲۰٬۹۸۶
ویرایش
دستور موقت: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
== لزوم اخذ تامین از خواهان == | == لزوم اخذ تامین از خواهان == | ||
[[دادگاه]] مکلف است برای [[جبران خسارت|جبران خسارت احتمالی]] که از '''دستور موقت''' حاصل می‌شود از [[خواهان]] [[تأمین]] مناسبی اخذ نماید. در این صورت صدور دستور موقت منوط به سپردن تأمین می‌باشد.<ref>[[ماده ۳۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> | [[دادگاه]] مکلف است برای [[جبران خسارت|جبران خسارت احتمالی]] که از '''دستور موقت''' حاصل می‌شود از [[خواهان]] [[تأمین]] مناسبی اخذ نماید. در این صورت صدور دستور موقت منوط به سپردن تأمین می‌باشد.<ref>[[ماده ۳۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> به عبارت دیگر پس از احراز شرایط مربوط به [[صلاحیت]] و همچنین شرایط عمومی درخواست دستور موقت دادگاه موظف است میزان تأمین را تعیین و به متقاضی ابلاغ نماید .<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد سوم) (دوره پیشرفته)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دراک|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1341392|صفحه=|نام۱=عبدالله|نام خانوادگی۱=شمس|چاپ=18}}</ref> در هر حال تشخیص تناسب تأمین ماخوذه با موضوع دستور موقت به عهده دادگاه بوده و قابل اعتراض نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=574220|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> تأمین می‌تواند بسته به نظر دادگاه وجه نقد، ضمانت نامه بانکی، وثیقه ملکی، و مانند آن باشد اما رویه معمول سپردن وجه نقد به صندوق دادگستری می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1251200|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> مهلت تادیه تأمین نیز با توجه به [[ماده ۴۴۲ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده ۴۴۲ آیین دادرسی مدنی]] به تشخیص دادگاه تعیین می‌شود و در صورت عدم اجرای دستور در مهلت مقرر [[قرار رد درخواست دستور موقت]] صادر خواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1251204|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref> البته در خصوص [[تأمین]] اخذ شده از متقاضی دستور موقت یا رفع اثر از آن، چنانچه ظرف یک ماه از تاریخ [[ابلاغ]] [[رأی نهایی]]، برای مطالبه [[خسارت]] طرح دعوا نشود، به دستور دادگاه، از مال مورد تأمین رفع توقیف خواهد شد.<ref>[[ماده ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> | ||
== جبران خسارت توسط خواهان یا خوانده == | |||
جبران خسارت ناشی از دستور موقت، به عهده کسی است که در دعوی اصلی محکوم شود. [[خواهان]] در صورت موفقیت در دعوی می‌تواند هزینه‌های درخواست دستور موقت را مطالبه نماید، همچنین خوانده نیز می‌تواند در صورت پیروزی در دعوا خسارات ناشی از انجام اجرای دستور موقت را از محل تأمین مطالبه نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم) (دادگاه های عمومی و انقلاب)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=پایدار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1180488|صفحه=|نام۱=سیدجلال الدین|نام خانوادگی۱=مدنی|چاپ=1}}</ref> همچنین مطابق مواد [[ماده ۳۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی|۳۲۳]] و [[ماده ۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی|۳۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] پرداخت خسارت ناشی از اجرای دستور موقت یا عدم طرح دعوی به موقع نیازمند رسیدگی ماهوی و صدور حکم توسط دادگاه می‌باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3888896|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> | |||
== رفع اثر از دستور موقت == | == رفع اثر از دستور موقت == | ||
پس از صدور '''دستور موقت''' در صورتی که از قبل [[اقامه دعوا]] نشده باشد، درخواست کننده باید حداکثر ظرف بیست روز از تاریخ صدور دستور، به منظور اثبات دعوای خود به [[دادگاه]] صالح مراجعه و [[دادخواست]] خود را تقدیم و گواهی آن را به دادگاهی که دستور موقت صادر کرده تسلیم نماید. در غیر این صورت دادگاه صادرکننده دستور موقت به درخواست طرف، از آن رفع اثر خواهد کرد.<ref>[[ماده ۳۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> همچنین در صورتی که طرف دعوا [[تأمین|تأمینی]] بدهد که متناسب با موضوع دستور موقت باشد، دادگاه در صورت مصلحت از دستور موقت رفع اثر خواهد نمود.<ref>[[ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> | پس از صدور '''دستور موقت''' در صورتی که از قبل [[اقامه دعوا]] نشده باشد، درخواست کننده باید حداکثر ظرف بیست روز از تاریخ صدور دستور، به منظور اثبات دعوای خود به [[دادگاه]] صالح مراجعه و [[دادخواست]] خود را تقدیم و گواهی آن را به دادگاهی که دستور موقت صادر کرده تسلیم نماید. در غیر این صورت دادگاه صادرکننده دستور موقت به درخواست طرف، از آن رفع اثر خواهد کرد.<ref>[[ماده ۳۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> همچنین در صورتی که طرف دعوا [[تأمین|تأمینی]] بدهد که متناسب با موضوع دستور موقت باشد، دادگاه در صورت مصلحت از دستور موقت رفع اثر خواهد نمود.<ref>[[ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> بنابراین ملاک و مبنای اندازه‌گیری تناسب، موضوع دستور موقت است و گاه ممکن است هیچ تأمینی متناسب با موضوع دستور موقت نباشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3888200|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> | ||
== لغو دستور موقت == | == لغو دستور موقت == | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۳: | ||
== اجرای دستور موقت == | == اجرای دستور موقت == | ||
[[دستور موقت]] پس از [[ابلاغ]] قابل اجراست و نظر به فوریت کار، دادگاه می‌تواند مقرر دارد که قبل از ابلاغ اجراء شود.<ref>[[ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> البته اجرای دستور موقت مستلزم تأیید رئیس [[حوزه قضایی]] می‌باشد.<ref>[[ماده ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی|تبصره ۱ ماده ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> | [[دستور موقت]] پس از [[ابلاغ]] قابل اجراست و نظر به فوریت کار، دادگاه می‌تواند مقرر دارد که قبل از ابلاغ اجراء شود.<ref>[[ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> البته اجرای دستور موقت مستلزم تأیید رئیس [[حوزه قضایی]] می‌باشد.<ref>[[ماده ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی|تبصره ۱ ماده ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی]]</ref> | ||
== اجرای قبل از ابلاغ == | |||
در مورد [[تامین خواسته|تأمین خواسته]] و دستور موقت قانون اجازه اجرای آن‌ها پیش از ابلاغ را به دادگاه داده‌است که این امر استثنایی بر قاعده کلی اجرا پس از ابلاغ می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی کتاب سوم (طواری دادرسی، داوری، هزینه دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3609288|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=4}}</ref> | |||
== دستور موقت در قانون داوری تجاری بین‌المللی == | == دستور موقت در قانون داوری تجاری بین‌المللی == | ||
| خط ۵۵: | خط ۶۱: | ||
== ضمانت اجرای تخلف از دستور موقت == | == ضمانت اجرای تخلف از دستور موقت == | ||
دستور موقت فاقد ضمانت اجرایی می‌باشد، و نمی‌توان تخلف از اجرای دستور موقت را حسب مورد مشمول مجازات‌هایی مانند [[ماده ۶۹۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده ۶۹۳ قانون مجازات]] دانست چرا که دستور موقت حکم نیست و قطعی نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تشریفات دادرسی مدنی در آرای دیوانعالی کشور (دادرسی فوری- اعتراض شخص ثالث- اعاده دادرسی- اعسار از هزینه دادرسی و اجرای احکام مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1437924|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> | دستور موقت فاقد ضمانت اجرایی می‌باشد، و نمی‌توان تخلف از اجرای دستور موقت را حسب مورد مشمول مجازات‌هایی مانند [[ماده ۶۹۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده ۶۹۳ قانون مجازات]] دانست چرا که دستور موقت حکم نیست و قطعی نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تشریفات دادرسی مدنی در آرای دیوانعالی کشور (دادرسی فوری- اعتراض شخص ثالث- اعاده دادرسی- اعسار از هزینه دادرسی و اجرای احکام مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=فردوسی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1437924|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> | ||
== تفاوت تامین در دستور موقت با تامین خواسته== | |||
در [[ماده ۳۲۱ قانون آیین دادرسی مدنی]] اخذ تأمین و سوءاثر از دستور موقت برخلاف [[تامین خواسته|تأمین خواسته]] به تشخیص مصلحت از جانب دادگاه موکول شده‌است به عنوان مثال در موردی که دستور موقت مبنی بر جلوگیری از گودبرداری به علت ریزش دیوار مجاور صادر شده‌است در اینجا دادگاه با اخد تأمین مناسب نیز نباید این دستور را رفع نماید چرا که حفظ جان ساکنین دیوار مجاور و خطرات ناشی از ریزش آن ایجاب می‌کند تا گودبرداری همجنان متوقف بماند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4959176|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=کریمی|نام۲=مهدی|نام خانوادگی۲=شریفی|چاپ=1}}</ref> همچنین در [[تامین خواسته|تأمین خواسته]] برخلاف دستور موقت نیازی به تأیید حوزه قضایی نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=گزیده ای از پایان نامه های علمی قضات در امور حقوقی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=688300|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> البته قرار تأمین خواسته و دستور موقت هر دو قابل اعتراض هستند با این تفاوت که قرار تأمین خواسته به تنهایی قابلیت اعتراض دارد اما دستور موقت ضمن تجدیدنظر خواهی قبل اعتراض می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=آیین دادرسی مدنی کتاب سوم (طواری دادرسی، داوری، هزینه دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3609316|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=4}}</ref> | |||
== مصادیق و نمونه ها == | == مصادیق و نمونه ها == | ||