ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی''': هزینه [[دادخواست]] کتبی یا شفاهی اعم از [[دادخواست بدوی]] و اعتراض به [[حکم غیابی]] و [[دعوای متقابل|متقابل]] و [[ورود ثالث|ورود]] و [[جلب شخص ثالث|جلب ثالث]] و [[اعتراض شخص ثالث]] و دادخواست [[تجدیدنظر خواهی|تجدید نظر]] و [[فرجام]] و [[اعاده دادرسی]] و هزینه [[وکالتنامه]] و [[اجرائیه|برگهای اجرایی]] و غیره همان است که در [[ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳|ماده (۳) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین]] - مصوب ۱۳۷۳ - یا سایر قوانین تعیین شده‌است که به صورت الصاق و ابطال تمبر یا واریز وجه به حساب خزانه پرداخت می‌گردد.
'''ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی''': هزینه [[دادخواست]] کتبی یا شفاهی اعم از [[دادخواست بدوی]] و اعتراض به [[حکم غیابی]] و [[دعوای متقابل|متقابل]] و [[ورود ثالث|ورود]] و [[جلب شخص ثالث|جلب ثالث]] و [[اعتراض شخص ثالث]] و دادخواست [[تجدیدنظر خواهی|تجدید نظر]] و [[فرجام]] و [[اعاده دادرسی]] و هزینه [[وکالتنامه]] و [[اجرائیه|برگهای اجرایی]] و غیره همان است که در [[ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳|ماده (۳) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین]] - مصوب ۱۳۷۳ - یا سایر قوانین تعیین شده‌است که به صورت [[الصاق]] و [[ابطال تمبر]] یا واریز [[وجه]] به حساب [[خزانه]] پرداخت می‌گردد.
* {{زیتونی|[[ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}  
* {{زیتونی|[[ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}  
* {{زیتونی|[[ماده ۵۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۵۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۵۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده 375 قانون امور حسبی|ماده ۳۷۵ قانون امور حسبی]]


== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
دادخواست (عرضحال): شکوائیه ای است که به مرجع قضایی به‌طور کتبی (در اوراق مخصوص) یا به شکل شفاهی عرضه می‌شود .۵۳۴۹۱۰/


هزینه دادخواست: هزینه‌های مربوط به دادخواست را هزینه دادخواست می‌نامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2142064|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref>
* [[دادخواست]] ([[عرضحال]]): [[شکوائیه|شکوائیه‌ای]] است که به [[مرجع قضایی]] به‌طور کتبی (در اوراق مخصوص) یا به شکل شفاهی عرضه می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2139696|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک زاده|چاپ=2}}</ref>
* [[هزینه دادخواست]]: هزینه‌های مربوط به [[دادخواست]] را هزینه دادخواست می‌نامند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اصطلاحات تشریحی آیین دادرسی (کیفری-مدنی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2142064|صفحه=|نام۱=فهیمه|نام خانوادگی۱=ملک‌زاده|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
در قانون سابق دولت از پرداخت هزینه دادرسی معاف گردیده بود اما با توجه به این ماده و ماده ۵۲۹ این قانون، ماده ۶۹۰ قانون سابق منسوخ گردیده و دولت جز در موارد خاص قانونی، باید هزینه دادرسی بپردازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4024288|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref>
در قانون سابق [[دولت]] از پرداخت [[هزینه دادرسی]] معاف گردیده بود اما با توجه به '''ماده ۵۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی''' و [[ماده ۵۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی|ماده ۵۲۹ این قانون]]، [[ماده ۶۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318|ماده ۶۹۰ قانون سابق]] [[منسوخ]] گردیده و دولت جز در موارد خاص قانونی، باید هزینه دادرسی بپردازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4024288|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref>


مطابق ماده ۴۸ این قانون شروع به رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست می‌باشد. دادخواست می‌تواند کتبی یا شفاهی باشد که پذیرش دادخواست شفاهی در موارد خاص و تصریح شده قانون امکان‌پذیر می‌باشد، و در سایر موارد حکم عام ماده ۵۱ این قانون در خصوص تنظیم دادخواست در فرم مخصوص چاپی لازم الاجرا می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1549652|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=کریمی|چاپ=1}}</ref> در صورت صورت تعدد خواهان یا تجدیدنظر خواه، هزینه دادرسی نسبت به سهم هریک در خواسته تعیین خواهد شد و نیاز به پرداخت هزینه دادرسی جداگانه برای هر یک از آنان نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576864|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
نکته‌ی دیگر آن که در صورت تعدد [[خواهان]] یا [[تجدیدنظر خواه]]، هزینه دادرسی نسبت به سهم هر یک در [[خواسته]] تعیین خواهد شد و نیاز به پرداخت هزینه دادرسی جداگانه برای هر یک از آنان نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576864|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref> هزینه رسیدگی به [[امور حسبی]] نیز، در [[ماده 375 قانون امور حسبی|ماده ۳۷۵ قانون امور حسبی]] بیان شده‌است. بنابراین، اخذ هزینه دادرسی معادل با [[دعوای غیر مالی|دعاوی غیر مالی]] برای امور حسبی، فاقد جنبه قانونی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576868|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>


در مورد هزینه رسیدگی به امور حسبی در ماده ۳۷۵ اصلاحی ۲۶/۱۲/۱۳۶۱ قانون امور حسبی بیان شده‌است بنابراین اخذ هزینه دادرسی معادل با دعاوی غیر مالی برای امور حسبی، فاقد جنبه قانونی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=576868|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=1}}</ref>
== مطالعات فقهی ==
 
چنین بیان شده است که:«هزینه حضور طرف دعوا در محضر [[قاضی]] با کسی است که طرح [[دعوا]] نموده این امر را درخواست کرده‌است اگر در [[بیت المال]]، کاغذی که در آن [[حکم]] را مکتوب کنند وجود نداشته باشد، قاضی از کسی که قرار است برای او [[حق|حقی]] را ثبت و ضبط کنند، می‌خواهد که کاغذی برای این کار تهیه نماید ولی او را اجبار نمی‌کند. اگر [[محکوم له]] از دادگاه درخواست کند که حکم را بنویسند، قاضی می‌تواند از او [[اجرت]] و هزینه بگیرد و این‌طور نیست که هر جا امری واجب باشد اخذ اجرت در آن ممنوع باشد. در حین [[دادرسی]] نیز می‌توان هزینه مواد و کاغذ را اخذ کرد».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد دوم) (دلایل اثبات، تصمیم دادگاه، رسیدگی تجدیدنظر و فوق‌العاده، داوری و خسارات دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2617828|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref>
== سوابق و مستندات فقهی ==
«هزینه حضور طرف دعوا در محضر قاضی با کسی است که طرح دعوا نموده این امر را درخواست کرده‌است اگر در بیت المال، کاغذی که در آن حکم را مکتوب کنند وجود نداشته باشد، قاضی از کسی که قرار است برای او حقی را ثبت و ضبط کنند، می‌خواهد که کاغذی برای این کار تهیه نماید ولی او را اجبار نمی‌کند. اگر محکوم له از دادگاه درخواست کند که حکم را بنویسند، قاضی می‌تواند از او اجرت و هزینه بگیرد و این‌طور نیست که هر جا امری واجب باشد اخذ اجرت در آن ممنوع باشد. در حین دادرسی نیز می‌توان هزینه مواد و کاغذ را اخذ کرد.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی فقهی آیین دادرسی مدنی و تأثیر آن در رویه قضایی (جلد دوم) (دلایل اثبات، تصمیم دادگاه، رسیدگی تجدیدنظر و فوق‌العاده، داوری و خسارات دادرسی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=شرکت سهامی انتشار|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2617828|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==
== رویه‌های قضایی ==
خط ۲۹: خط ۳۱:
* [[رای دادگاه درباره اعسار مدیون در دین ناشی از معاملات معوض (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۸۹۵)]]
* [[رای دادگاه درباره اعسار مدیون در دین ناشی از معاملات معوض (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۵۰۰۸۹۵)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر اقرار یکی از طرفین قرارداد به خط زدن شرط داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۱۱۵۴)]]
* [[رای دادگاه درباره اثر اقرار یکی از طرفین قرارداد به خط زدن شرط داوری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۱۱۵۴)]]
== مصادیق و نمونه‌ها ==
* اقاله نوعی فسخ است و حق فسخ مالی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1257924|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>


== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==

منوی ناوبری