۲۱٬۴۶۷
ویرایش
ماده ۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(اضافه کردن نظریه مشورتی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری:''' [[شاکی خصوصی|شاکی]] می‌تواند جبران تمام [[زیان مادی|ضرر و زیان‌های مادی]] و [[زیان معنوی|معنوی]] و [[منافع ممکن الحصول]] ناشی از [[جرم]] را مطالبه کند. | '''ماده ۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری:''' [[شاکی خصوصی|شاکی]] می‌تواند جبران تمام [[زیان مادی|ضرر و زیان‌های مادی]] و [[زیان معنوی|معنوی]] و [[منافع ممکن الحصول]] ناشی از [[جرم]] را مطالبه کند. | ||
تبصره ۱ - زیان معنوی عبارت از [[صدمه|صدمات]] روحی یا [[هتک حیثیت]] و اعتبار شخصی، خانوادگی یا اجتماعی است. دادگاه می‌تواند علاوه بر صدور حکم به جبران خسارت | * تبصره ۱ - زیان معنوی عبارت از [[صدمه|صدمات]] روحی یا [[هتک حیثیت]] و اعتبار شخصی، خانوادگی یا اجتماعی است. [[دادگاه]] می‌تواند علاوه بر صدور حکم به جبران [[خسارت مالی]]، به رفع زیان از طرق دیگر از قبیل الزام به عذرخواهی و درج [[حکم]] در جراید و امثال آن حکم نماید. | ||
* تبصره ۲ - [[منافع ممکن الحصول]] تنها به مواردی اختصاص دارد که صدق [[اتلاف]] نماید. همچنین مقررات مرتبط به منافع ممکن الحصول و نیز پرداخت [[خسارت معنوی]] شامل جرائم موجب [[تعزیرات منصوص شرعی]] و [[دیه]] نمی‌شود. | |||
تبصره ۲ - منافع ممکن الحصول تنها به مواردی اختصاص دارد که صدق [[اتلاف]] نماید. همچنین مقررات مرتبط به منافع ممکن الحصول و نیز پرداخت خسارت معنوی شامل جرائم موجب [[تعزیرات منصوص شرعی]] و [[دیه]] نمی‌شود. | |||
*{{زیتونی|[[ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده قبلی]]}} | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | *{{زیتونی|[[ماده ۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری|مشاهده ماده بعدی]]}} | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۷: | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
ضرری که در [[دعوی کیفری|دعاوی کیفری]]، مورد نظر می‌باشد، ضرر مادی یا معنوی یا منفعت ممکن الحصول است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=اندیشه فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2254344|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>همان‌طور که در ماده قید شده‌است، جبران خسارت فقط به صورت مال و پرداخت پول به [[مجنی علیه|بزهدیده]] نیست بلکه ممکن است یک عذرخواهی یا یک عمل خاص فرهنگی برای اعاده وضع به حالت سابق را شامل بشود، مجرم ممکن است خدمتی را برای بزهدیده یا برای اجتماع یا یک بخش خیریه انجام دهد، خدمت به اجتماع در مواردی که هیچ بزهدیده حقیقی قابل شناسایی نیست، مناسب است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه‌های حقوقی (3) (مجموعه مقالات عدالت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4089284|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=1}}</ref>ضمناً یکی از مشکلات و ابهامات قدیمی، امکان یا عدم امکان صدور حکم به جبران [[خسارات مازاد بر دیه|خساراتی مازاد بر دیه]] قانونی برای پوشش دادن هزینه‌های درمانی [[مدعی خصوصی]] بوده‌است. در متن اولیه قانون، هزینه‌های [[عرف|متعارف]] درمان که مازاد بر دیه باشد، مطابق نظر [[کارشناس]] یا بر اساس سایر [[ادله اثبات جرم|ادله]]، قابل مطالبه دانسته شده بود که به موجب [[نظریه شورای نگهبان]]، خلاف موازین شرع شناخته و حذف شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4649268|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | ضرری که در [[دعوی کیفری|دعاوی کیفری]]، مورد نظر می‌باشد، ضرر مادی یا معنوی یا منفعت ممکن الحصول است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=اندیشه فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2254344|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>همان‌طور که در ماده قید شده‌است، جبران خسارت فقط به صورت مال و پرداخت پول به [[مجنی علیه|بزهدیده]] نیست بلکه ممکن است یک عذرخواهی یا یک عمل خاص فرهنگی برای اعاده وضع به حالت سابق را شامل بشود، مجرم ممکن است خدمتی را برای بزهدیده یا برای اجتماع یا یک بخش خیریه انجام دهد، خدمت به اجتماع در مواردی که هیچ بزهدیده حقیقی قابل شناسایی نیست، مناسب است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=اندیشه‌های حقوقی (3) (مجموعه مقالات عدالت کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4089284|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=1}}</ref>ضمناً یکی از مشکلات و ابهامات قدیمی، امکان یا عدم امکان صدور حکم به جبران [[خسارات مازاد بر دیه|خساراتی مازاد بر دیه]] قانونی برای پوشش دادن هزینه‌های درمانی [[مدعی خصوصی]] بوده‌است. در متن اولیه قانون، هزینه‌های [[عرف|متعارف]] درمان که مازاد بر دیه باشد، مطابق نظر [[کارشناس]] یا بر اساس سایر [[ادله اثبات جرم|ادله]]، قابل مطالبه دانسته شده بود که به موجب [[نظریه شورای نگهبان]]، خلاف موازین شرع شناخته و حذف شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4649268|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=خالقی|چاپ=1}}</ref> | ||
شرط استناد به '''ماده ۱۴ قانون آیین دادرسی کیفری'''؛ وجود مرتکب جرم و اثبات عمل است که در این صورت مرتکب و متهم پرونده به جز [[مجازات]] باید، ضرر و زیان مادی و معنوی و منافع ممکن الحصول بزه دیده را جبران کند و [[ماده ۱۵ قانون آیین دادرسی کیفری]] که سخن از متهم می‌کند، موید این برداشت است.<ref>{{Cite journal|title=نوآوری قانونی درمورد نحوه جبران خسارت معنوی در جرایم‌مستوجب قصاص (نقد رای شعبه 12 دادگاه تجدیدنظر استان‌تهران)|url=https://analysis.illrc.ac.ir/article_707623.html|journal=دو فصلنامه نقد و تحلیل آراء قضایی|date=2023-08-23|issn=2821-1790|volume=2|issue=3|doi=10.22034/analysis.2023.707623|language=fa|first=محمد|last=قربانی جویباری|first2=عباس|last2=شیخ الاسلامی}}</ref> | |||
== رویه‌های قضایی == | == رویه‌های قضایی == | ||