۳۴٬۰۵۳
ویرایش
ماده ۱۱۱۰ قانون مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
«نفقه»، یعنی تأمین مخارج لازم برای بقای نظام [[خانواده]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نفقه زوجه در حقوق ایران و انگلیس|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5108952|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=یارارشدی|چاپ=}}</ref> | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
تا پیش از اصلاح '''ماده ۱۱۱۰ قانون مدنی'''، زن مطلقاً در دوران عده وفات، از نفقه محروم بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دوره حقوق مدنی خانواده (نکاح و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4508312|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=جعفرزاده|چاپ=2}}</ref> | |||
== مطالعات تطبیقی == | == مطالعات تطبیقی == | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
حکم مندرج در | حکم مندرج در '''ماده ۱۱۱۰ قانون مدنی'''، تنها اختصاص به ایام عده وفات نداشته؛ بلکه با پایان عده، البته به شرط [[واجب النفقه]] بودن زوجه متوفی، نفقه او، از اموال اقاربی که پرداخت نفقه، به عهدهٔ آنان است؛ تأمین می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالبات زوجه و روش وصول آن (مهریه، نفقه، اجرت المثل، نحله، شرط تنصیف دارایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2801612|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=مهرپور|نام۲=محمد|نام خانوادگی۲=روشن|چاپ=1}}</ref> | ||
به نظر برخی از حقوقدانان، در صورت [[بارداری|حامله بودن]] زن، در ایام عده وفات، نفقه او تا زمان وضع حمل، از اموال متوفی، تأمین می‌گردد، اما چنین نظری، صحیح به نظر نمی‌رسد؛ زیرا انفاق، امری ارادی و مستمر بوده؛ و در واقع، منوط به زنده بودن زوج می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایجاد و سقوط تعهدات ناشی از عقد در حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانش پذیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1132308|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=علی‌آبادی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2100452|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=1}}</ref> | به نظر برخی از حقوقدانان، در صورت [[بارداری|حامله بودن]] زن، در ایام عده وفات، نفقه او تا زمان وضع حمل، از اموال متوفی، تأمین می‌گردد، اما چنین نظری، صحیح به نظر نمی‌رسد؛ زیرا انفاق، امری ارادی و مستمر بوده؛ و در واقع، منوط به زنده بودن زوج می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایجاد و سقوط تعهدات ناشی از عقد در حقوق اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=دانش پذیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1132308|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=علی‌آبادی|چاپ=2}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سلسله مباحث فقهی حقوقی حقوق خانواده (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2100452|صفحه=|نام۱=اسداله|نام خانوادگی۱=لطفی|چاپ=1}}</ref> | ||
در خصوص عده وفات زوجه [[غایب مفقودالاثر]] | در خصوص عده وفات زوجه [[غایب مفقودالاثر]]، باید گفت که عده وفات زوجه غایب، از تاریخ ابلاغ خبر فوت شوهر، شروع می‌گردد؛ نه از تاریخ حدوث مرگ.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=امور حسبی غایب مفقود الاثر|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2709456|صفحه=|نام۱=سیدمرتضی|نام خانوادگی۱=قاسم‌زاده|چاپ=1}}</ref> | ||
== مطالعات فقهی == | == مطالعات فقهی == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||
قانونگذار با اصلاح | قانونگذار با اصلاح '''ماده ۱۱۱۰ قانون مدنی'''، اقدام به وضع حکم جدیدی ننموده است؛ زیرا همچنان مفروض است که زوجه، در ایام عده وفات، از حق نفقه برخوردار نبوده؛ و از طرفی، با استناد به مقررات مربوط به [[نفقه اقارب]] نیز، می‌توان دریافت که نفقه زن متوفی، در ایام عده، بر عهده اقارب خود خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق خانواده (جلد اول) (نکاح و انحلال آن)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1139604|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=جلالی|چاپ=1}}</ref> | ||
این ماده، حق [[مطالبه]] نفقه زوجه متوفی از اقربای خود را، محدود به دوران عده وفات نموده است؛ در صورتی که چنین حقی برای زن، حتی بعد از ایام عده نیز، مفروض است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 25 پاییز 1383|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=شورای فرهنگی و اجتماعی زنان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1104696|صفحه=|نام۱=شورای فرهنگی|اجتماعی زنان|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | این ماده، حق [[مطالبه]] نفقه زوجه متوفی از اقربای خود را، محدود به دوران عده وفات نموده است؛ در صورتی که چنین حقی برای زن، حتی بعد از ایام عده نیز، مفروض است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فصلنامه شورای فرهنگی و اجتماعی زنان شماره 25 پاییز 1383|ترجمه=|جلد=|سال=1383|ناشر=شورای فرهنگی و اجتماعی زنان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1104696|صفحه=|نام۱=شورای فرهنگی|اجتماعی زنان|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref> | ||
== مذاکرات تصویب == | == مذاکرات تصویب == | ||
مخبر [[کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس]]، متذکر شد که [[شورای نگهبان]]، به متن اصلاحیه | مخبر [[کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس]]، متذکر شد که [[شورای نگهبان]]، به متن اصلاحیه '''ماده ۱۱۱۰ قانون مدنی'''، ایراد وارد نموده؛ و پرداخت نفقه زوجه متوفی را، از محل [[سهم‌الارث|سهم الارث]] [[وارث|وراث]] او؛ [[خلاف شرع]] دانسته‌است، لیکن با توجه به ایراد شورای نگهبان، در متن ماده، تصریح خواهد شد که در ایام عدهٔ وفات، مخارج زندگی زوجه، عندالمطالبه، از اموال اقاربی که پرداخت نفقه به عهدهٔ آنان است؛ تأمین می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مشروح مذاکرات قانون مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=230136|صفحه=|نام۱=احمدرضا|نام خانوادگی۱=نائینی|چاپ=1}}</ref> | ||
== مقالات مرتبط == | == مقالات مرتبط == | ||
[[تحلیل حقوقی نفقه ی زوجه ی دائم موضوع ماده 1107 قانون مدنی]] | |||
* [[تحلیل حقوقی نفقه ی زوجه ی دائم موضوع ماده 1107 قانون مدنی|تحلیل حقوقی نفقه زوجه دائم موضوع ماده 1107 قانون مدنی]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||